Organizacja Polski Alarm Smogowy opublikowała dziewiąty już ranking miejscowości z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem w Polsce. W porównaniu z pierwszym takim rankingiem, widać postępy. Najgorzej jest w Nowej Rudzie (dolnośląskie).
Czołówka listy smogowej
Na trzech pierwszych miejscach rankingu znajdują się miasta: Nowa Ruda, Sucha Beskidzka i Nowy Targ. Są to miejscowości, w których zanotowano najwięcej dni smogowych w 2023 roku.
35 dni to według UE dopuszczalna liczba dni smogowych. Nowa Ruda miała ich 56, przekraczając normę o 21. Sucha Beskidzka natomiast przekroczyła tą wartość o 9, a Nowy Targ o 2 dni.
Duże stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu
W 64 miejscowościach odnotowano przekroczenie dopuszczalnych wartości stężenia benzo(a)pirenu. W 11 miastach substancja ta przekroczyła normę aż czterokrotnie.
Największe przekroczenia norm rakotwórczego benzo(a)pirenu (BAP) zanotowano w województwach: łódzkim, śląskim i małopolskim, najmniejsze zaś w lubuskim, lubelskim, mazowieckim, zachodniopomorskim i podlaskim.
Pozytywne efekty walki ze smogiem
Żadna z miejscowości nie przekroczyła dopuszczalnego średniorocznego poziomu pyłu PM10, który wynosi 20 µg/m3.
Autorzy rankingu przyznali, że to wszystko dzięki nowym przepisom wdrażanym przez PAS i mieszkańcom, którzy zlikwidowali w swoich domach kotły niespełniające żadnych norm emisyjnych.
– Po ponad dziesięciu latach naszej pracy możemy powiedzieć, że zaczynamy obserwować jej efekty – stwierdza Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.
Kopciuchy idą do lamusa
– Poprawa jakości powietrza to efekt wdrażania przepisów, o które zabiegał Polski Alarm Smogowy, a także zasługa tych obywateli, którzy zlikwidowali swoje „kopciuchy”. Wymiana tych starych, nieefektywnych kotłów zaczyna wywierać pozytywny wpływ na jakość powietrza i tym samym na nasze życie i zdrowie – dodaje Guła.
Porównując dane z najnowszego rankingu smogowych rekordzistów, do tych z pierwszego mającego miejsce w 2014 roku, można śmiało stwierdzić, że widać ogromną poprawę.
Mniej rakotwórczych substancji
Zmiana jest spektakularna. Nowa Ruda, która wciąż przoduje w rankingu, zmniejszyła stężenia rakotwórczego BAP aż czterokrotnie, a Nowy Targ i Rybnik – trzykrotnie. Nawet w Suchej Beskidzkiej, mimo pierwszej pozycji w rankingu, stężenie tej rakotwórczej substancji zmalało z 1700 proc. do 600 proc. normy – mówił Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego.
Przykładem dużej poprawy jakości powietrza jest gmina Godów na Śląsku, która niegdyś zajmowała 4 miejsce w Polsce pod względem średniorocznego stężenia PM10, a obecnie spadła na 60. Z wysokich miejsc w rankingu smogowym spadły także miasta takie jak Kraków, Wrocław czy Zabrze.
Ranking powstał w oparciu o roczne oceny jakości powietrza Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska za rok 2023. W zestawieniu ujęto więc wyłącznie miejscowości, w których znajdują się stacje pomiarowe GIOŚ.
