Rozpoczęcie rozbudowy węgierskiej elektrowni jądrowej w Paksu w styczniu 2018 r. zapowiedział minister spraw zagranicznych Węgier Peter Szijjarto po spotkaniu prezydenta Rosji Władimira Putina z premierem Węgier Viktorem Orbanem w Budapeszcie. Rozbudowy elektrowni „teraz już nic nie zatrzyma” – oświadczył Szijjarto.
Minister powiedział, że przywódcy nie podjęli żadnych nowych decyzji i omówili realizację dotychczasowych porozumień. Według nich „zaczynają dojrzewać owoce podjętych wcześniej wspólnych decyzji” – oznajmił Szijjarto.
Szef węgierskiej dyplomacji podkreślił, że wartość inwestycji w Paksu wynosi 12 mld dol., a w poniedziałek obaj przywódcy potwierdzili, iż prace o wartości 5 mld dol. będą mogły wykonać firmy węgierskie.
Dodał, że Bułgaria, Serbia i Węgry zmodernizują swe gazociągi, by umożliwić transportowanie do regionu do końca 2019 r. 10 mld m szesc. rosyjskiego gazu.
Kreml wydał po rozmowach krótki komunikat, w którym poinformował tylko, że Putin i Orban omawiali „między innymi współpracę handlowo-gospodarczą obu państw”.
W komunikacie dodano, że spotkanie odbyło się w ramach wizyty Putina w celu udziału w ceremonii otwarcia XXXI mistrzostw świata w judo, które rozpoczęły się w poniedziałek w Budapeszcie.
Media węgierskie podały, że Putin spóźnił się na ceremonię otwarcia, ale potem pojawił się na trybunie dla VIP-ów i obejrzał medalowe walki. Orban zamieścił na swoim profilu na Facebooku zdjęcie, na którym widać, jak dwaj przywódcy ściskają sobie dłonie, a następnie idą korytarzem.
Przeciwko wizycie protestowała węgierska opozycja, która uważa zbliżenie węgiersko-rosyjskie za nadmierne oraz ostrzega przed izolacją Węgier w UE. Mała pikieta działaczy partii Razem (Egyuett) przywitała Putina na ulicach Budapesztu gwizdami, a partia Ruch Momentum zorganizowała pochód ze zniczami na wzgórze Gellerta w Budzie, w którym wzięło udział kilkaset osób.
Była to już druga wizyta Putina w Budapeszcie w tym roku. Poprzednio odwiedził węgierską stolicę w lutym.
Rosyjski prezydent powiedział, że znaczną uwagę podczas tamtych rozmów poświęcono współpracy gospodarczej, w tym rozbudowie elektrowni atomowej w Paksu. Orban wyraził wtedy nadzieję na rychłą poprawę stosunków Rosja-UE, odnosząc się zaś do sankcji UE wobec Rosji podkreślił, że „niegospodarczych problemów nie można rozwiązywać za pomocą środków gospodarczych”.
Elektrownia jądrowa w Paksu, 100 km na południe od Budapesztu, została zbudowana w latach 80. z wykorzystaniem reaktorów produkcji radzieckiej. Jej cztery pracujące reaktory zapewniają około 40 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną kraju.
Na początku 2014 roku Węgry zawarły umowę międzyrządową o rozbudowie elektrowni z państwowym koncernem rosyjskim Rosatomem. Na budowę dwóch nowych reaktorów Rosja ma udzielić Węgrom kredytu wysokości do 10 mld euro. Rozbudowa elektrowni będzie największą inwestycją na Węgrzech po 1989 roku.
Dwa nowe reaktory w Paksu będą w sumie produkować więcej energii niż obecne cztery, które mają zostać wyłączone w latach 2032-2037.
Putin ma ósmy dan w judo, jeden z najwyższych stopni w tej dyscyplinie, i jest honorowym prezesem Międzynarodowej Federacji Judo.
Polska Agencja Prasowa