15 października 2019 roku w Szkole Głównej Handlowej odbyło się szóste spotkanie inicjatywy Energetics Insight, stworzonej przez Fundację Aperte, SKN Energetyki oraz Katedrę Polityki Publicznej. Forum to umożliwia studentom wymianę doświadczeń i wiedzy pomiędzy nimi a ekspertami i praktykami branży energetycznej. W panelu dyskusyjnym pt. Sektor paliwowy w obliczu regionalnych i globalnych wyzwań. Przyszłość polskich gigantów naftowych udział wzięli: dr Adam Czyżewski, główny ekonomista PKN Orlen, oraz Przemysław Bielecki, kierownik Działu Regulacji i Relacji Międzynarodowych Grupy Lotos.
W trakcie dyskusji prelegenci mówili o perspektywach rozwoju krajowego przemysłu petrochemicznego, zagranicznej działalności polskich spółek branży paliwowej, znaczeniu zmian technologicznych dla sektora paliwowego w Polsce oraz skutkach uszczelniania systemu podatkowego i walki z przestępczością zorganizowaną dla kondycji finansowej przedsiębiorstw i sytuacji gospodarczej Polski.
Dr Adam Czyżewski podkreślił, że PKN Orlen podejmuje szereg działań ukierunkowanych na zwiększanie krajowego bezpieczeństwa energetycznego. Służy temu na przykład dywersyfikacja zakupów ropy naftowej. Do przerobu nowych gatunków ropy trzeba się najpierw dobrze przygotować, by wiedzieć, jaką strukturę produktów można uzyskać i jak ustawić instalacje. Dziś znamy receptury przerobu blisko 100 gatunków rop a to otwiera nam szerokie możliwości zakupowe.
Spółka od zawsze stawia też na rozwój poprzez zagraniczne inwestycje bezpośrednie, takie jak stacje benzynowe w Niemczech, petrochemia w Czechach czy rafineria na Litwie. Aktualnym przykładem jest rozbudowa sieci stacji paliwowych na Słowacji.
Przemysław Bielecki podkreślił, że branża paliwowa jest wysoce kapitałochłonna i ryzykowna, ale przy odpowiednim zarządzaniu może przynosić zauważalne zyski. Dla zminimalizowania tego ryzyka Grupa Lotos działa na rynkach politycznie bezpiecznych, niezagrożonych ewentualną nacjonalizacją czy atakami terrorystycznymi. Dlatego też koncern angażuje się w inwestycje typu offshore na Morzu Bałtyckim lub powiększanie aktywów w Norwegii, stawiając na bezpieczne udziały w małych koncesjach.
Zmiany technologiczne są stale obecne w działalności polskich przedsiębiorstw paliwowych. W ramach projektu Niebieski Szlak Grupa Lotos zbudowała 12 stacji ładowania pojazdów elektrycznych i hybrydowych na trasie Warszawa–Gdańsk. W odpowiedzi na zapotrzebowanie konsumentów i na regulacje unijne planowana jest budowa stacji do zasilania wodorem. Dr Czyżewski podkreślił, że do realizacji postulatu zeroemisyjności niezbędna będzie zmiana modeli biznesowych w całym transporcie, gdyż samo oparcie go na biokomponentach, czy napędach elektrycznych nie wystarczy. Chodzi o to, by zmniejszyć liczbę pojazdów potrzebnych do zaspokojenia rosnącego popytu na podróże a to łatwiej to osiągnąć, gdy się korzysta z pojazdów, będących własnością biznesu (np. carsharing). Nastąpi integracja produkcji samochodów z ich wykorzystaniem, czyli z transportem.
Zdaniem dr Czyżewskiego zagrożenia dla środowiska związane z produkcją plastiku nie wynikają wyłącznie z postawy branży petrochemicznej, wytwarzającej mniej lub bardziej przetworzone surowce do produkcji wyrobów końcowych na potrzeby przemysłu i indywidualnych konsumentów. Na przykład samo zwiększenie produkcji biodegradowalnych tworzyw sztucznych nie rozwiąże problemu, ponieważ przeciętny konsument nie wie czy korzysta ze zwykłej plastikowej butelki, czy z biodegradowalnej, którą trzeba wyrzucić do kompostownika, bo tam są warunki niezbędne do jej rozkładu. Pewnym rozwiązaniem mogłoby być dzierżawienie produktów z materiałów petrochemicznych, ułatwiające ich przystosowanie do ponownego użytku, co, jak w przypadku samochodów, wiąże się ze zmianą modeli biznesowych.
Przemysław Bielecki podsumował, że dekarbonizacja wymaga rozwoju paliw alternatywnych i wodorowych. Uczciwe podejście do zeroemisyjności wymagałoby oceny całego cyklu życia produktu. Przykładowo, samo zastąpienie butelki plastikowej szklaną nie spowoduje zmniejszenia emisji, wręcz przeciwnie – dopiero przy ponownym użyciu produktu bilans emisyjności zostanie wyrównany. Dlatego też potrzebne są rozwiązania skuteczne, a nie popularne.
Również według Adama Czyżewskiego rozwiązania powszechnie uważane za korzystne dla klimatu i środowiska, mogą się okazać chybione, jeśli nie są oparte na dogłębnej wiedzy. Branża paliwowa i petrochemiczna powinny zaangażować się w przekazywanie decydentom tej wiedzy – tak, by późniejsze regulacje były jak najbardziej skuteczne.
BiznesAlert.pl jest patronem medialnym wydarzenia, SKNE jest partnerem merytorycznym BiznesAlert.pl.
Opracowanie: Ewa Czyżewska