Kluczyński: Rosyjskie ataki na infrastrukturę elektroenergetyczną Ukrainy pokazały, jak ważne jest zabezpieczenie sieci przed atakami

24 kwietnia 2024, 07:30 Bezpieczeństwo

– Zaopatrzenie w energię jest jednym z newralgicznych systemów funkcjonowania państwa. Ukraina integrując swój system elektroenergetyczny z systemami państw zachodnich związała się ściśle z Unią Europejską. Jednakże integracja systemów elektroenergetycznych nie jest sama w sobie kluczowym elementem projektu. Jego głównym założeniem jest stworzenie symulatora, który poprawi odporność systemów elektroenergetycznych i pozwoli m.in. zmniejszyć ryzyko utraty ciągłości dostaw energii. Docelowo projekt ma służyć zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego zarówno państw członkowskich NATO, jak i państw partnerskich – mówi Maciej Kluczyński, prezes Polskiego Towarzystwa Bezpieczeństwa Narodowego i NATO country Project Director, w BiznesAlert.pl.

Sieć przesyłowa. Fot. Polskie Sieci Elektroenergetyczne
Sieć przesyłowa. Fot. Polskie Sieci Elektroenergetyczne
    • Inicjatywa prowadzona przez Polskie Towarzystwo Bezpieczeństwa Narodowego we współpracy z Ukrainą i Finlandią, ma na celu wykorzystanie sztucznej inteligencji do ochrony systemu sieci elektroenergetycznej. Projekt jest wspierany przez NATO w ramach Programu Nauka dla Pokoju i Bezpieczeństwa i skupia się na identyfikacji krytycznych elementów sieci oraz wzmacnianiu jej odporności na zagrożenia.
    • R-GRID ma stworzyć symulator poprawiający odporność systemów elektroenergetycznych, zmniejszyć ryzyko utraty dostaw energii oraz pomóc w ochronie przed awariami i blackoutem. Symulator ten będzie uwzględniał różne scenariusze ataków na infrastrukturę elektroenergetyczną, które miały miejsce w Ukrainie od rozpoczęcia wojny z Rosją.
    • Realizacja projektu R-GRID jest planowana na 2 lata i obejmuje ekspertów z Polski, Ukrainy i Finlandii. Projekt jest finansowany dzięki grantowi NATO i ma charakter badawczo-rozwojowy. Oprogramowanie symulatora R-GRID będzie musiało być dostosowane do charakterystyki sieci elektroenergetycznych poszczególnych państw w celu efektywnego wspierania procesów decyzyjnych i zarządzania sieciami danego kraju.

W odpowiedzi na rosnące zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego Europy, Polskie Towarzystwo Bezpieczeństwa Narodowego wraz z partnerami z Ukrainy i Finlandii ogłasza rozpoczęcie projektu R-GRID. Inicjatywa ta, wspierana przez NATO w ramach Programu Nauka dla Pokoju i Bezpieczeństwa, ma na celu wykorzystanie sztucznej inteligencji do ochrony systemu sieci elektroenergetycznej.

Agresja Rosji na Ukrainę wywołała alarmującą świadomość zagrożeń dla infrastruktury energetycznej w Europie. W odpowiedzi na te wyzwania, R-GRID skupi się na identyfikacji krytycznych elementów sieci elektroenergetycznej i wzmacnianiu jej odporności.

– Rosyjskie ataki na infrastrukturę elektroenergetyczną Ukrainy pokazały, jak ważne jest zabezpieczenie sieci przed różnymi formami ataków. Projekt R-GRID ma na celu stworzenie narzędzia, które pomoże w identyfikacji i zabezpieczeniu tych kluczowych elementów – mówi Maciej Kluczyński, prezes Polskiego Towarzystwa Bezpieczeństwa Narodowego i NATO country Project Director.

– Zaopatrzenie w energię jest jednym z newralgicznych systemów funkcjonowania państwa. Ukraina integrując swój system elektroenergetyczny z systemami państw zachodnich związała się ściśle z Unią Europejską. Jednakże integracja systemów elektroenergetycznych nie jest sama w sobie kluczowym elementem projektu. Jego głównym założeniem jest stworzenie symulatora, który poprawi odporność systemów elektroenergetycznych i pozwoli m.in. zmniejszyć ryzyko utraty ciągłości dostaw energii. Docelowo projekt ma służyć zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego zarówno państw członkowskich NATO, jak i państw partnerskich – dodaje.

R-GRID ma również pomóc w ochronie przed awariami i blackoutem, wspierając decydentów w podejmowaniu strategicznych decyzji. Symulator R-GRID będzie wsparciem dla decydentów, pomagając w modelowaniu ulepszeń infrastruktury energetycznej.

– Założeniem projektu R-GRID jest zbudowanie symulatora wykorzystującego nowoczesną technologię w celu identyfikacji krytycznych komponentów sieci elektroenergetycznej oraz  modelowania ulepszeń jej elementów w sposób, który pozwoli na zwiększenie jej odporności przed atakami fizycznymi. W tym celu uwzględnimy w naszym projekcie różnego rodzaju scenariusze ataków na elementy sieci elektroenergetycznej Ukrainy, które miały miejsce od rozpoczęcia wojny przez Rosję – stwierdza Kluczyński.

Finlandia, która niedawno uzyskała status państwa członkowskiego NATO, również dostrzega znaczenie projektu R-GRID dla swojego bezpieczeństwa energetycznego. „Wojna w Ukrainie pokazała nam, jak ważne jest zabezpieczenie infrastruktury energetycznej. Projekt R-GRID będzie miał wpływ na poprawę bezpieczeństwa nie tylko państw NATO, ale również ich partnerów. Realizacja projektu R-GRID jest planowana na 2 lata i ma na celu wdrożenie oraz praktyczne wykorzystanie jego wyników. Konsorcjum międzynarodowe, które zarządza projektem, obejmuje ekspertów z Polski, Ukrainy i Finlandii, m.in. dr Andriana Prokipa z Ukrainian Institute for the Future.

– Projekt R-GRID będzie realizowany dzięki grantowi NATO przyznanym w ramach Programu Nauka dla Pokoju i Bezpieczeństwa. Oznacza to, że jest to projekt o charakterze badawczo-rozwojowym. Mamy jednak nadzieję, że – między innymi na podstawie doświadczeń z Ukrainy – opracujemy narzędzie, które będzie mogło być wykorzystywane do ochrony sieci elektroenergetycznych państw sojuszniczych i partnerskich NATO. Ze względu na fakt, że charakterystyki sieci elektroenergetycznych poszczególnych państw są różne, muszą one być uwzględnione w dedykowanych wdrożeniach oprogramowania, aby symulator R-GRID mógł skutecznie wspomagać procesy decyzyjne i zarządzania sieciami elektroenergetycznymi danego kraju – dodaje prezes R-GRID.

R-GRID to innowacyjne podejście do ochrony systemów energetycznych, które ma zastosowanie zarówno w tradycyjnych, jak i odnawialnych źródłach energii. Projekt ten ma potencjał, by znacząco przyczynić się do zwiększenia odporności sieci elektroenergetycznych na różne zagrożenia.

– Wdrożenie systemu R-GRID ma służyć zwiększeniu odporności i bezpieczeństwa systemów elektroenergetycznych państw sojuszniczych i partnerskich NATO poprzez wskazania ich kluczowych podatności na atak. Jednakże oprogramowanie dla każdego kraju będzie musiało zostać dostosowane do ich potrzeb uwzględniając charakterystykę ich systemu sieci elektroenergetycznej – stwierdza Kluczyński.

Motyka: Local content jest sprawą krytycznie ważną w energetyce jądrowej