Ekspansja odnawialnych źródeł energii w Unii Europejskiej przewyższa inwestycje w infrastrukturę sieciową, co prowadzi do znacznych różnic w cenach energii między rynkami – poinformowała Międzynarodowa Agencja Energii (IEA) w rocznym raporcie inwestycyjnym.
Według paryskiej agencji „nieefektywności” obejmują „długie kolejki przyłączania nowych jednostek zielonej energii oraz niemożność przesyłania taniej energii odnawialnej z południowych regionów Unii Europejskiej do obszarów o wysokim zapotrzebowaniu”. Niedopasowanie to skutkuje „silnymi wahaniami cen”, coraz częstszymi przypadkami ujemnych cen energii na rynku spotowym oraz „znacznymi różnicami w cenach spot między państwami członkowskimi”.
W bieżącym roku średnie ceny energii na rynku dobowym wynosiły 59,12 EUR/MWh w Hiszpanii, 70,60 EUR/MWh we Francji, 95,34 EUR/MWh w Niemczech i 90,79 EUR/MWh w Wielkiej Brytanii – wynika z danych giełdowych.
Potrzeba bardziej zintegrowanego systemu
– Wahania cen energii podkreślają konieczność stworzenia bardziej zintegrowanego systemu energetycznego oraz znacznych inwestycji w infrastrukturę sieciową i magazynowanie energii – stwierdziła IEA. Kluczowe jest „planowanie i realizacja projektów, uproszczenie procedur administracyjnych, zwiększenie cyfryzacji oraz lepsza widoczność potrzeb różnych komponentów łańcucha dostaw”.
Mimo, że inwestycje w sieci w całej UE mają w tym roku przekroczyć 70 miliardów dolarów, czyli dwukrotnie więcej niż dekadę temu, rozwój odnawialnych źródeł energii w Europie napotyka przeszkody. Wśród nich IEA wymienia rosnące koszty, wyższe stopy procentowe i problemy z łańcuchem dostaw, wskazując na przykład nieudany przetarg na morską farmę wiatrową w Danii, który nie przyciągnął ofert.
Zielona transformacja w liczbach
Pomimo tych wyzwań, europejskie inwestycje w czystą energię mają osiągnąć w 2025 roku 390 miliardów dolarów, co plasuje UE na trzecim miejscu na świecie. Zielona transformacja znajduje odzwierciedlenie w produkcji energii: w 2024 roku odnawialne źródła energii odpowiadały za około 50 procent dostaw energii w UE, podczas gdy energia z paliw kopalnych stanowiła nieco ponad 25 procent, czyli niemal połowę udziału sprzed dekady.
Sukces ten wynika m.in. z ponad 50 procent spadku kosztów instalacji dachowych paneli słonecznych oraz około 40 procent obniżki kosztów naziemnych instalacji fotowoltaicznych w ciągu ostatniej dekady, co czyni tę technologię „opłacalną opcją”.
Montel news / Mateusz Gibała
