Unia Europejska jest w stanie natychmiast zaprzestać kupowania paliw kopalnych od Kremla, o ile będzie gotowa wprowadzić radykalny plan zamiany paliw oraz ograniczenie konsumpcji w skali kontynentu – wykazuje nowy raport europejskiej pozarządowej organizacji ekologicznej RePlanet – informuje organizacja FOTA4CLIMATE.
Raport, zatytułowany „Wyłączyć Putina: Plan solidarności energetycznej z Ukrainą”, jest pierwszym opracowaniem, które w całościowy sposób dowodzi wykonalności natychmiastowego embarga na rosyjską ropę i gaz oraz podaje wyliczenia, jak można je wprowadzić.
Obecnie Unia Europejska kupuje paliwa kopalne z Rosji warte ponad pół miliarda euro dziennie, w sumie 20,5 miliarda euro zapłacone Kremlowi od rozpoczęcia inwazji 24 lutego. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wielokrotnie wzywał europejskich przywódców, by zatrzymać te niszczące sens sankcji dotacje trafiające w ręce rosyjskiego dyktatora. Mimo tych wezwań, UE zobowiązała się jedynie zakończyć import rosyjskiej ropy i gazu „na długo przed 2030 rokiem”.
Niemniej, dzięki przestawieniu gospodarki na tryb nadzwyczajny i wprowadzeniu szeregu ambitnych, tymczasowych środków, prośba prezydenta Zełenskiego może zostać spełniona natychmiast – jak wykazuje raport. Środki te obejmują zawieszenie lotów biznesowych, zmniejszenie limitów prędkości na autostradach, ponowne uruchomienie zamkniętych elektrowni jądrowych, przyspieszoną ścieżkę budowy elektrowni słonecznych oraz obniżenie temperatury termostatów w domach i przedsiębiorstwach z obecnych 22 do 18 stopni następnej zimy.
W sumie należy zaoszczędzić około 155 miliardów metrów sześciennych gazu w ciągu roku, jeśli chcemy całkowicie zatrzymać import z Rosji. Raport podaje wyliczenia, w jaki sposób każda z metod oszczędności energii lub zamiany paliw jest w stanie zastąpić rosyjski gaz i wykazuje, że Europa jest w stanie „wyłączyć Putina” natychmiast. Będzie to możliwe dzięki mobilizacji woli politycznej, wdrożeniu ograniczeń nadmiernej konsumpcji, oraz solidarności energetycznej z zaatakowanym sąsiadem które to działania są właściwe dla pracującej w trybie nadzwyczajnym, jaką już de facto stała się gospodarka na kontynencie europejskim.
– Jak wielokrotnie wskazywał prezydent Zełenski, jest nie do pomyślenia, by Europa miliardami euro zasilała putinowską machinę wojenną, gdy Ukraińcy giną pod deszczem rakiet i bomb. Ten raport demonstruje, że zakończenie europejskiego importu rosyjskich paliw kopalnych jest możliwe tu i teraz. Zaciemnianie sprawy i zwlekanie europejskich liderów – szczególnie w Niemczech – musi się skończyć – mówi Mark Lynas, współautor raportu. – Wprowadzenie ograniczenia zużycia energii, zawieszenie lokalnych lotów i odwrócenie procesu odchodzenia od energii jądrowej to tylko niektóre z ambitnych, ale całkowicie wykonalnych działań, które mogą pomóc nam odpowiedzieć na apel prezydenta Zełenskiego. Natychmiastowe embargo na rosyjską ropę i gaz jest całkowicie wykonalne, o ile tylko pojawi się taka ambicja polityczna – dodaje Rauli Partanen, współautor raportu.
Jednak działania trybie nadzwyczajnym, takie jak ograniczanie konsumpcji energii, muszą być podejmowane z wyjątkową ostrożnością, by zapewnić, że skutki obciążają społeczeństwo w sposób sprawiedliwy – podaje raport. Gwarancja „podstawowego dochodu energetycznego” zabezpieczy gospodarstwa domowe o niskim dochodzie przed kryzysem (lub ubóstwem energetycznym), a jednoczesne wprowadzenie nadzwyczajnego podatku od przedsiębiorstw energetycznych mogłoby przynieść 200 mld euro na sfinansowanie bardziej kosztownych środków działania takich jak wsparcie transportu publicznego.
Tymczasowym rozwiązaniom kryzysowym musi towarzyszyć wdrażanie niskoemisyjnych źródeł energii na bezprecedensową skalę – twierdzą autorzy raportu – co przybliży spełnienie średniookresowych celów klimatycznych. Ograniczenie obowiązujących restrykcji dotyczących planowania, aby przyspieszyć rozwój energetyki wiatrowej i słonecznej, oraz zmiany prawne dla wsparcia budowy nowych elektrowni jądrowych będą niezbędne, by ograniczenia energii były wyłącznie środkiem krótkoterminowym.
– Jeśli Europa podejmie solidarne działania i zacznie się ponad granicami dzielić źródłami energii, możemy w praktyce doprowadzić Kreml do bankructwa. Będzie to wymagało poświęcenia niespotykanego od czasu II Wojny Światowej, jednak jestem przekonany, że większość z nas jest na to gotowych, by zmusić Putina do zakończenia wojny i by ocalić europejską demokrację – mówi Adam Błażowski, RePlanet/FOTA4Climate.
Fakty i liczby
Gaz
Rosja dostarcza około 40% gazu zużywanego przez UE, co w ostatnim roku równało się 155 miliardom metrów sześciennych (bcm). Według raportu, zastąpienie tego importu będzie wymagać:
- Dywersyfikacji LNG i przełączeń gazociągów: 30 bcm
- Redukcji ogrzewania w budynkach o 4°C: 40 bcm
- Przyspieszonej instalacji dodatkowych paneli słonecznych i turbin wiatrowych: 6 bcm
- Zatrzymania i odwrócenia procesu wycofywania się z energii jądrowej w Niemczech, Szwecji i Belgii: 14 bcm
- Nadzwyczajnych działań dla większego wykorzystania francuskiej floty reaktorów: 26 bcm
- Pomp ciepła: 4 bcm
- Zamiany gazu na ropę w elektrowniach: 6 bcm
- Zamiany gazu na węgiel w elektrowniach: 22 bcm
- Ograniczenia dostaw dla przemysłu: 7 bcm
Razem: 155 bcm
Ropa
Rosja eksportuje 4,5 miliona baryłek ropy i produktów ropopochodnych dziennie (dane z listopada 2021). Jedna z analiz wskazuje, że Europa przekazuje Putinowi 285 milionów dolarów dziennie w zamian za importowaną ropę i produkty ropopochodne takie jak olej napędowy. W poprzednim roku Rosja otrzymała $104 miliardy za eksport ropy do Europy, co przewyższa znacznie jej przychody z gazu ($43 miliardy). Europejskie zużycie ropy powinno zostać zredukowane o około 25%, by zrekompensować utratę importu z Rosji.
Cały raport jest dostępny na stronie https://www.switchoffputin.org/
Źródło: FOTA4CLIMATE