Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie rozpoznawania spraw dotyczących umów kredytowych denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego (CHF). Zdaniem rządzących, rozwiązanie ma wzmocnić pozycję konsumentów w sporach z bankami.
Ministerstwo sprawiedliwości informuje, że projekt tzw. ustawy frankowej został przedłożony przez ministra właściwego i przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego. Celem nowych regulacji ma być przyspieszenie postępowań frankowych oraz redukcja obciążeń sądów.
Nowe przepisy pomogą w sporach z bankami?
– Nowe przepisy zdecydowanie wzmacniają pozycję konsumentów w sporach z bankami. Dzięki automatycznemu zabezpieczeniu roszczeń frankowicze nie będą musieli obawiać się egzekwowania rat kredytu w trakcie procesu – powiedział wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha.
Odświeżone regulacje obejmą sprawy cywilne między konsumentami a bankami, dotyczące kredytów i pożyczek indeksowanych lub denominowanych do CHF oraz umów przekształconych aneksami w kredyty waloryzowane do CHF.
Resort zapowiada, że przepisy znajdą zastosowanie również wobec spadkobierców konsumenta, osób, które przystąpiły do długu lub poręczyły jego spłatę, osób ponoszących odpowiedzialność rzeczową za dług. Ostateczną decyzję o zastosowaniu przepisów w danej sprawie podejmie sąd.
– Projekt tworzy mechanizmy pozwalające na szybkie i sprawne rozpoznawanie spraw frankowych. Dzięki temu sądy zostaną odciążone, a obywatele szybciej doczekają się rozstrzygnięć swoich spraw – wskazał wiceminister Myrcha.
Co zawiera projekt ustawy?
Ministerstwo wylicza rozwiązania, które znalazły się w ustawie.
Usprawnione postępowanie sądowe w sprawach frankowych:
– Sprawy frankowe będą mogły być rozpatrywane na posiedzeniach niejawnych.
– Dopuszczalne będzie składanie zeznań przez strony na piśmie oraz prowadzenie przesłuchania świadka poza salą sądową, w ramach posiedzenia zdalnego, nawet mimo sprzeciwu stron.
– Referendarze sądowi będą mogli umarzać postępowania po cofnięciu pozwu lub apelacji.
Zabezpieczenie roszczeń konsumentów:
– Roszczenia konsumentów zostają automatycznie zabezpieczone z chwilą doręczenia odpisu pozwu konsumenta,
– Od momentu doręczenia pozwu bankowi wstrzymany będzie obowiązek spłaty rat przez konsumenta – bez potrzeby wydawania odrębnej decyzji przez sąd. Od chwili wejścia ustawy w życie, rozwiązanie obejmie również pozwy złożone przed jej wejściem w życie,
– W związku ze wstrzymaniem obowiązku spełniania świadczeń z umowy kredytu frankowego nie będzie można zgłaszać konsumenta do rejestrów dłużników z informacjami o jego zaległościach, a już wpisane dane zostaną wykreślone,
– Sądy zostaną zwolnione z konieczności rozpoznawania wniosków o zabezpieczenie roszczeń oraz zażaleń na postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia w sprawach frankowych prowadzonych z powództwa konsumentów.
Ułatwienia dotyczące rozliczeń między stronami:
– Pozwany będzie mógł powołać się na zarzut potrącenia, czyli wskazać, że również ma wierzytelność wobec powoda, która powinna zostać rozliczona, aż do zakończenia postępowania w drugiej instancji.
– Wprowadzone zostają specjalne zasady powództwa wzajemnego, umożliwiające sprawne rozliczenie roszczeń konsumenta i banku w jednym postępowaniu,
– Przewidziano zachęty do polubownego zakończenia sporu na każdym etapie postępowania, szczególnie w zakresie zwrotu kosztów sądowych. Zwrot 50 procent opłaty sądowej będzie przysługiwał, jeśli pozew, apelacja lub skarga kasacyjna zostaną cofnięte w ciągu 6 miesięcy od wejścia ustawy w życie,
– Nowe przepisy pozwolą Sądowi Najwyższemu odmówić rozpoznania skarg kasacyjnych banków w sprawach frankowych, które zostały już przyjęte do rozpoznania, jeśli nie zachodzi potrzeba wykładni zagadnienia prawnego lub nie ma rozbieżności w orzecznictwie. Decyzję Sąd Najwyższy podejmie na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego. Pozwoli to na szybszą finalizację spraw konsumenckich i umożliwi Sądowi Najwyższemu rozładowanie zaległości,
– Projekt nie obejmuje spraw wieczysto-księgowych, powództw przeciwegzekucyjnych, postępowań grupowych oraz upadłościowych.
Ustawa zacznie obowiązywać po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Ministerstwo sprawiedliwości / Jędrzej Stachura
