KOMENTARZ
Jakub Gorzelnik – Adwokat w Departamencie Energetyki i Projektów Infrastrukturalnych w kancelarii CMS Cameron McKenna,
Maciej Ziółkowski – Radca prawny w Departamencie Energetyki i Projektów Infrastrukturalnych w kancelarii CMS Cameron McKenna
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2013 r. zmieniające Rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko obowiązuje od 31 lipca. Zasadniczym celem nowelizacji jest wprowadzenie zmian, które zapewnią pełną implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko. Ponadto zmiany mają na celu likwidację części barier administracyjnych hamujących poszukiwane złóż węglowodorów.
Rozporządzenie m.in. wprowadza zmiany polegające na zwiększeniu progu głębokości otworów wiertniczych (z 1000 m do 5000 m) wykonywanych w celu poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin. Dla spółek posiadających koncesję na poszukiwanie lub rozpoznawanie węglowodorów oznacza to, iż nie będą one musiały uzyskiwać decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, jeśli wykonywany odwiert nie przekroczy głębokości 5000 m. Zmiana ta będzie dotyczyła jedynie odwiertów wykonywanych poza obszarami wrażliwymi, tj. poza strefami ochrony ujęć wody, obszarami ochronnymi zbiorników wód śródlądowych oraz obszarami objętymi formami ochrony przyrody, co w praktyce oznacza, że odwierty wykonywane na takich obszarach nadal będą wymagały uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Do tej pory wszelkie przedsięwzięcia polegające na poszukiwaniu lub rozpoznawaniu złóż kopalin wykonywane metodą otworów wiertniczych o głębokości większej niż 1000 m były uznawane za przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, co wiązało się z koniecznością uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Po wejściu w życie nowelizacji za przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko będą, co do zasady, uznawane jedynie te odwierty, które będą przekraczały próg 5000 m.
Mając na uwadze fakt, iż głębokość występowania zasobów gazu w skałach łupkowych w Polsce wynosi zwykle od 2000 m do 5000 m, praktycznie każdy odwiert mający na celu poszukiwanie lub rozpoznanie złóż węglowodorów przekracza głębokość 1000 m wskazaną w rozporządzeniu obowiązującym w dotychczasowym brzmieniu. W związku z powyższym wydawać by się mogło, że nowe przepisy ułatwią działalność przedsiębiorców poszukujących węglowodorów w Polsce poprzez znaczne przyśpieszenie procesu inwestycyjnego związanego z uzyskiwaniem niezbędnych do prowadzenia działalności pozwoleń, co też było główną intencją ustawodawcy. Cel ten nie został jednak do końca osiągnięty, albowiem nowelizacja znajdzie zastosowanie tylko w zakresie przedsięwzięć, w przypadku których przed dniem wejścia w życie rozporządzenia nie uzyskano decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach albo przynajmniej jednej z decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, w tym m.in. koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin. W praktyce oznacza to, iż do przedsięwzięć, dla których została wydana już koncesja na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, należy stosować przepisy dotychczasowe i wyżej wymienione ułatwienie może niestety nie znaleźć zastosowania.
Trudno w tej chwili jednoznacznie ocenić, jak wyżej wskazane przepisy przejściowe rozporządzenia będą interpretowane przez Ministerstwo Środowiska (a w dalszej kolejności sądy administracyjne), a w szczególności czy zmiana koncesji np. polegająca na uzupełnieniu zakresu prac o nowe odwierty lub zwiększeniu głębokości wykonywanych odwiertów, będzie traktowana jako nowe przedsięwzięcie niewymagające uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, czy też jako przedsięwzięcie do którego nadal mają zastosowanie dotychczasowe, bardziej restrykcyjne przepisy.
Wydaje się, iż kierunek zmian obrany przez Ministerstwo Środowiska jest słuszny i wszelkie działania mające na celu ułatwienie poszukiwań węglowodorów w Polsce należy oceniać pozytywnie. Jednakże sposób, w jaki rozporządzenie zostało przygotowane pozostawia wiele do życzenia, a wprowadzone zmiany niekoniecznie mogą przełożyć się na przyśpieszenie poszukiwań gazu z łupków w Polsce.
CIRE
