Michał Hetmański z ośrodka Instrat apeluje do nowego rządu o wstrzymanie dofinansowania spółek górniczych kwotą siedmiu miliardów złotych.
– Odchodzący rząd zostawia po sobie niejasną sytuację finansową w górnictwie węgla kamiennego. Mimo, iż spółki węglowe świetnie zarabiają (ceny węgla były i są od ponad roku na rekordowym poziomie), to zaplanowano dla nich 2 kanały wsparcia finansowego ze strony podatników – pisze Instrat. – W ramach systemu dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych odchodzący rząd planował przekazać jeszcze w 2023 roku trzem spółkom kwotę ok. 7 mld zł, z czego ok. 5,5 mld zł tylko dla Polskiej Grupy Górniczej. Mimo, iż w ustawie budżetowej na 2023 rok te zapisy się nie znalazły, to w listopadzie ustępujący rząd Zjednoczonej Prawicy wrócił do tego pomysłu. Jak informuje dziennikarz Radio Zet Mariusz Gierwszewski, w piątek 8 grudnia 2023 roku odchodzący rząd podjął decyzję o emisji obligacji skarbowych w kwocie do 7 mld zł celem przekazania ich spółkom górniczym. Na stronie Ministerstwa Finansów można przeczytać, że taka emisja na kwotę 4-8 mld zł ma zostać przeprowadzona jeszcze w dniach 12-14 grudnia 2023 roku.
– Dokapitalizowanie spółek górniczych w formie obligacji może odbyć się decyzją ministra finansów na wniosek ministra właściwego ds. górnictwa. Nie jest w tej sprawie potrzebna nowelizacja budżetu, czy nawet rozporządzenie ministra. Warto zauważyć, że takie gospodarowanie środkami publicznymi nie wlicza się do kwoty maksymalnego długu publicznego. Mechanizm przekazywania obligacji skarbowych zamiast transferu pieniędzy Najwyższa Izba Kontroli oceniła jako niezgodny z Konstytucją RP – ostrzega Hetmański. – Należy ocenić, że przez ponad 1,5 roku od początku kryzysu energetycznego w 2022 r. sektor górnictwa węgla kamiennego energetycznego, w tym PGG, był w stanie regulować zobowiązania finansowe i nie było koniecznym wsparcie ze strony rządowego programu dopłat do redukcji wydobycia. Mimo to kopalnie oczekują kolejnej transzy nielegalnej pomocy publicznej, bo do tej pory Bruksela nie wydała pozytywnej oceny notyfikacyjnej dla rządowego programu.
Instrat zaleca rządowi Donalda Tuska przegląd kondycji spółek węglowych przed przyznaniem im dofinansowania w wysokości siedmiu mld złotych. – Apeluję do obejmującego dziś stery w rządzie kierownictwa ministerstw odpowiedzialnych za finanse oraz górnictwo. Wstrzymajcie tę nielegalną transzę finansowania dla kopalń. Trzeba usiąść wspólnie z górnikami i przeanalizować wyniki finansowe spółek górniczych i ich zobowiązania, aby uniknąć sytuacji, w której przelewamy kolejne bezcelowe środki, z których pracownicy nic konkretnego poza bieżącymi wypłatami nie dostaną – podsumowuje Michał Hetmański.
Instrat / Wojciech Jakóbik
Rząd chce przeznaczyć dodatkowe 7 mld zł na wsparcie spółek górniczych
