Instytut Staszica: Potrzebny kompromis na rzecz modernizacji polskich kolei
STANOWISKO
Instytut Staszica*
Na początku lipca 2016 Urząd Transportu Kolejowego rozpoczął procedurę cofnięcia certyfikatu bezpieczeństwa spółce PKP Energetyka, która od września ubiegłego roku po procesie prywatyzacyjnym jest własnością Funduszu CVC Capital Partners. Według regulatora kolejowego naruszenia stwierdzone podczas kontroli, która odbyła się w kwietniu tego roku, świadczą o nienależytym stosowaniu systemu zarządzania bezpieczeństwem. Brak certyfikatu uniemożliwiłby spółce poruszanie się swoim specjalistycznych taborem po liniach kolejowych, a przez to modernizację i naprawę trakcji energetycznych.
Spółka poinformowała opinię publiczną o usunięciu siedmiu z dwunastu zastrzeżeń, które podczas kontroli wykrył UTK. Pozostałe pięć zastrzeżeń PKP Energetyka zobligowała się do uzupełnienia do końca 2016 roku. Po prywatyzacji spółka wdrożyła wiele rozwiązań systemowych i technicznych, które pozwoliły jej zwiększyć dbałość w obszarze bezpieczeństwa oraz przedstawiła dane i wskaźniki, które udowadniają, że wdrożone rozwiązania znalazły odzwierciedlenie w stanie faktycznym.
Jako racjonalne należy ocenić zapowiedzi spółki, że w trybie dialogu i wzajemnego zrozumienia powinno się udać pozytywnie rozwiązać zaistniałą sytuację. Brak możliwości funkcjonowania spółki w zakresie prowadzenia napraw, jako jedyny podmiot posiadający możliwości ich realizacji na terenie całego kraju mógłby spowodować paraliż kolei, który mógłby mieć daleko idące negatywne konsekwencje w sektorze transportowym.
Warto zauważyć, że proces cofnięcia certyfikatu bezpieczeństwa nakłada się z analizą Centrum Unijnych Projektów Transportowych nad możliwością wykorzystania dotacji unijnych do modernizacji podstacji należących do PKP Energetyki. Mimo, że obie sprawy mają podłoże merytoryczne opinia publiczna może odebrać je jako tzw. „działania polityczne” w związku z negatywnym podejściem rządu do prywatyzacji tej spółki, co jest sugerowane obecnie przez media. Tego typu opinie mogą mieć negatywny wpływ na obecną wysoką atrakcyjność Polski dla inwestorów zagranicznych, a także pogorszyć jej pozycję w negocjacjach inwestycyjnych.
Jednym z większych wyzwań dla rządu i obecnych właścicieli spółki będzie osiągnięcie kompromisu, który jest wymagany by móc kontynuować zadanie jakim jest modernizacja polskiej kolei. Osiągnięcie porozumienia wpłynęłoby też pozytywnie na nastroje poważnych inwestorów zagranicznych, a ta obecność w naszej gospodarce jest istotna i pożądana, bo pozwala na pożądany wzrost PKB i przyczynia się do transferu technologii.
*Instytut Staszica to niezależny think-tank, zajmujący się kwestiami społecznymi w kontekście zrównoważonego rozwoju. W gronie współpracowników IS znajdują się publicyści, wykładowcy akademiccy, eksperci. Prezesem Instytutu jest dr Marek Palczewski.
