Tegoroczne Forum Ekonomiczne w Krynicy jest nietypowe z kilku powodów. Na panelach poświęconych gazowi ziemnemu i paliwom mogą pojawić się ważne informacje. Spory będą dotyczyły aktów prawnych dla tych sektorów.
Ustawa o zapasach gazu
Pogoda nie dopisała uczestnikom Forum. Wbrew kilkuletniej tradycji przez trzy dni, w których będzie odbywać się konferencja, ma padać, a temperatura nie przekroczy kilkunastu stopni. Temperaturę będą zatem podgrzewać ciekawe panele dyskusyjne i rozmowy w kuluarach, szczególnie w słynnym już pawilonie Biedronki.
W drugim dniu Forum odbędzie się panel poświęcony polskiemu hubowi gazowemu, który organizuje firma Shell. BiznesAlert.pl jest patronem medialnym wydarzenia. Uczestnikiem dyskusji będzie zaś Marcin Roszkowski, prezes Instytutu Jagiellońskiego. Będzie to okazja do wymiany ciosów między obrońcami dominacji PGNiG na polskim rynku gazu z firmy i rządu, a prywatnymi dostawcami, jak Shell, którzy chcieliby rozwijać sprzedaż w Polsce. Warto jednak podkreślić, że w panelu nie weźmie udziału przedstawiciel polskiej spółki gazowej.
Szkopuł polega na tym, że mogliby to robić głównie za pomocą gazu z giełdy niemieckiej. Tymczasem Shell jest partnerem finansowym Gazpromu przy krytykowanym przez Polskę projekcie Nord Stream 2, co daje pole do interpretacji zwolennikom blokowania rosyjskiego gazu od Zachodu. Nie bez powodu ustawa o zapasach gazu zmusza handlarzy do wykupywania mocy magazynowych do zabezpieczenia dostaw w razie kryzysu. Ogranicza to pole manewru prywatnym dostawcom, których nie zawsze stać na taką inwestycję.
Tymczasem PGNiG korzysta z rewersu na Gazociągu Jamalskim oraz terminalu LNG w Świnoujściu. Stara się w jak największym stopniu zarezerwować wszystkie drogi potencjalnego importu dla siebie. Rząd tłumaczy to koniecznością przygotowania rynku na otwarcie. Dzika liberalizacja być może przyniosłaby niższe ceny surowca, ale podkopałaby pozycję spółki będącej narzędziem polityki gazowej państwa, pozostawiłaby ją na pastwę kontraktu jamalskiego, którego nie da się zredukować ani porzucić przed 2022 rokiem i wystawiłaby ją na wewnętrzną konkurencję, która korzystałaby z premii taniego importu z Niemiec, być może z wykorzystaniem gazu z Nord Stream.
Długofalowo mogłoby to doprowadzić do efektu podobnego do prywatyzacji banków w latach dziewięćdziesiątych. Pojawiłoby się wiele ofert, ale polski kapitał zostałby wyparty z sektora. PGNiG stałoby się Kompanią Węglową z wielką masą upadłościową. Kiedy powstałaby infrastruktura Gaz-System służąca realnej dywersyfikacji, czyli rozbudowany terminal LNG i Korytarz Norweski (Baltic Pipe), mogłoby się okazać, że rynek jest poukładany pod dostawy z Niemiec, które dzięki Nord Stream i Nord Stream 2 mają stać się rozdzielnią gazu rosyjskiego zastępującą Ukrainę. Zwolennicy dzikiej oraz realnej dywersyfikacji mają swoje racje. Zamierzają je przedstawić w trakcie panelu o hubie gazowym dla Europy Środkowo-Wschodniej, na który serdecznie zapraszam.
http://biznesalert.pl/events/event/polski-hub-gazowy-shell/
Pakiet paliwowy
Równie istotnym tematem jest rozwój rynku paliw, który notuje ożywienie, między innymi dzięki udanej regulacji w postaci pakietu paliwowego. Jego wprowadzenie zwiększyło ilość dokumentów do wypełnienia, co jest wyzwaniem dla prywatnych firm jak Unimot, ale dało istotną premię państwowym czempionom jak PKN Orlen i Lotos. Pozwoliło także skuteczniej walczyć z patologią. Do niedawna nie było realnej kontroli cystern poza jednostkowymi przypadkami. Dzisiaj kontrole idą w tysiące. Budzi to obawy liberałów, ale cieszy wymiar sprawiedliwości. Znika szara strefa, a budżet otrzymuje premię VAT. Pozwala to wreszcie oficjalnie zliczyć wielkość rynku i dane na ten temat mają pojawić się w panelu pt.: „Wyzwania dla polskiego rynku paliw”, który będę miał przyjemność prowadzić.
W dyskusji weźmie między innymi udział minister w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Maciej Małecki, który zamierza opowiedzieć o patologiach. To przykry temat, bo mowa jest o szantażach, wymuszeniach i innych przestępstwach kryminalnych, z którymi obecnie możliwa jest bardziej skuteczna walka.
Istotny jest także proceder importu paliwa diesla z rafinerii w Niemczech. Przez brak kontroli niemożliwe było ustalenie prawdziwego pochodzenia surowca. Tymczasem cysterna z takim paliwem nie musiała opłacać VAT, a często także akcyzy, co dawało przewagę konkurencyjną dostawcom zza granicy, a także uderzało w budżet. Ministerstwo finansów ma także przedstawić szczegółowe dane na temat skutków pakietu paliwowego dla skarbu państwa. Podczas panelu będę moderował rozmowę na ten i inne ciekawe tematy z sektora paliw.
http://biznesalert.pl/events/event/wyzwania-dla-polskiego-sektora-paliwowego/
Niewidzialna ręka rynku czy państwo?
Oś dyskusji w obu panelach będzie dotyczyła tego, czy zasadna i efektywna jest interwencja państwa w sektory strategiczne. Czy niewidzialna ręka rynku wystarczy? Czy wspomniane ustawy nie są nazbyt radykalne? Jak pogodzić interesy spółek państwowych i prywatnych? O tym będziemy debatować na Forum Ekonomicznym w Krynicy. BiznesAlert.pl jest partnerem medialnym konferencji.
