ROZMOWA
W UE będzie lepsza ochrona prywatności – mówi Vera Jourova, unijna komisarz ds. sprawiedliwości, praw konsumenckich i równości płci.
BiznesAlert.pl: Zakończył się właśnie trialog między Komisją Europejską, Parlamentem i Radą w sprawie reformy ochrony danych osobowych. Aż nie chce się wierzyć, ale stara, wciąż obowiązująca ustawa pochodzi sprzed 20 lat.
Vera Jourova: Tak i to był powód do rozpoczęcia prac nad nową ustawą. W 1995 roku Internet dopiero raczkował, nie było serwisów społecznościowych, możliwości robienia zakupów za pomocą Internetu itd. i tamta ustawa w obecnych warunkach jest po prostu niewystarczająca i nieadekwatna. Prace nad nową legislacją trwały od 2012 roku i nie były łatwe.
– A co było najtrudniejsze do ustalenia, jakie punkty wzbudziły najwięcej kontrowersji?
– Jednym z takim punktów była kwestia kontroli rodzicielskiej – określenie wieku, od którego dzieci mogą mięć nieograniczony dostęp do niektórych mediów społecznościowch. Była debata, czy to powinno być 13 lat, jak chciała KE czy 16 lat. Stanęło na tym, że generalnie będzie to 16 lat, ale w przypadku krajów, których przepisy ustanawiają taki próg na 13 rok życia będzie respektowane prawo krajowe.
– A 13 lat, to Pani zdaniem, nie za mało? Na dzieci czyhają różne pułapki w Internecie?
– Wiem i znam nawet przypadek dziewczynki, która prawie padła ofiarą pedofila grasującego w sieci. Na szczęście dziewczynka przyznała się rodzicom, że jakiś mężczyzna poznany przez Internet prosił ją o intymne zdjęcia. Myślę, że to nie tyle kwestia wieku, ile wychowania i indywidualnej dojrzałości. Jeśli rodzice uprzedzą dzieci o tym, że Internet jest źródłem wiedzy, ale też i pułapek – dzieci będą bardziej świadome.
– A sprawa anonimowości w Internecie i przetwarzania naszych danych?
– To także źródło niepokojów – aż dwie trzecie Europejczyków (67%), według ostatniego badania Eurobarometru, twierdzi, że są zaniepokojeni nie mając pełnej kontrolę nad informacjami, które zostawiają w Internecie. Siedmiu na dziesięciu Europejczyków martwi się potencjalnym zastosowaniem tych danych, jak firmy będą przetwarzać ich dane. Najbardziej ostrożni są pod tym względem Austriacy i Niemcy. Prawo do ochrony danych osobowych i prywatności jest jednym z najważniejszych praw z punktu widzenia obywateli. I ustawa to respektuje. Przede wszystkim zapewnia użytkownikom łatwiejszy dostęp do ich własnych danych; precyzuje co znaczy prawo do bycia zapomnianym (kiedy można się powołać na ten casus), pozwala łatwiej przenosić dane między różnymi usługodawcami a także wprowadza lepsze zabezpieczenia w przypadku, gdy nasz operator (a tym samym i my) padł ofiarą hakerów. No i jest jeszcze kwestia z zabezpieczenia naszych danych.
– A jak to wszystko się ma do kwestii bezpieczeństwa? Bo z jednej strony mamy wolność i ochronę naszej prywatności, a z drugiej strony względy bezpieczeństwa, walkę z terroryzmem itd. Czy zamachy w Paryżu wpłynęły na kształt ustawy?
– Nie miały na nią większego wpływu. To stary dylemat, jak wypośrodkować wolność osobistą i prywatność a bezpieczeństwo. Uważam, że nawet w obliczu zagrożenia nie wolno całkowicie rezygnować z wolności. Zresztą każdy rozsądny człowiek w sytuacji prawdziwego zagrożenia zgodzi się na częściowe ograniczenie swojej prywatności, zwłaszcza gdy nie ma nic do ukrycia. Ale nie można iść za daleko.
– A podsumowując, jaką wartość dodaną siebie ta ustawa? Co zwykli ludzie z tego zrozumieją?
– To powiedzmy tak: mamy dwa akty prawne. Ogólne rozporządzenie o ochronie danych, które pozwoli ludziom lepiej kontrolować swoje dane osobowe. Jednocześnie zmodernizowane i ujednolicone zasady pozwolą firmom w pełni z możliwości jednolitego rynku cyfrowego poprzez ograniczenie biurokracji i także ograniczenie kosztów. Oraz mamy obok tego dyrektywę o ochronie danych dla sektora wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych policji. Zapewnia ona, że dane ofiar, świadków i podejrzanych o przestępstwa, będą należycie chronione w ramach dochodzenia karnego lub działań organów ścigania. Jednocześnie bardziej zharmonizowane przepisy ułatwią także współpracę transgraniczną policji i prokuratorów w celu skuteczniejszego zwalczania przestępczości i terroryzmu w Europie. Poza tym już wkrótce ruszamy z ogólnoeuropejską kampanią, która pokazując konkretne przypadki zastosowania ustawy łatwo wyjaśni ludziom, o co w tym chodzi.
Rozmawiała Dominika Ćosić