Komisja Europejska wszczęła postępowanie wyjaśniające w sprawie udzielenia pomocy publicznej na restrukturyzację Polskich Kolei Regionalnych. Komisja powiadomiła Polskę o swojej decyzji. Zainteresowane podmioty mogą przekładać swoje stanowisko w tej sprawie w perspektywie jednego miesiąca od daty publikacji dokumentu.
Geneza
W dniu 21 września 2015 r. Polska zgłosiła pomoc na restrukturyzację polskich kolei regionalnych (Przewozy Regionalne Sp. z o.o., lub „PR”) w wysokości 770,3 mln PLN (ok. 181 mln EUR). Pomoc została wypłacona w dniu 30 września 2015 r.
Zgłoszona pomoc na restrukturyzację została przyznana przez Agencję Rozwoju Przemysłu w formie inwestycji kapitałowych. Oprócz zgłoszonej pomocy Komisja ustaliła dodatkowe środki, które wydają się stanowić pomoc państwa („środki przedrestrukturyzacyjne”), a mianowicie:
– rekompensatą z tytułu świadczenia usług publicznych w latach 2001-2004 (przyznaną ex post w latach 2006-2008);
– restrukturyzację zadłużenia przez przedsiębiorstwa państwowe w latach 2007–2014;
– rekompensatę z tytułu świadczenia usług publicznych w latach 2001–2004 przyznaną ex post w latach 2006–2008;
– odroczenie spłaty zobowiązań przez przedsiębiorstwa państwowe w latach 2009–2014;
– szkolenia, rekrutację i inną pomoc udzieloną w latach 2006–2015 powyżej progu de minimis.
Ocena pomocy przez Komisje Europejską
Komisja uważa, że Przewozy Regionalne (dalej: PR) jest przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji w rozumieniu wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji.
Ponieważ środki, w odniesieniu do których Komisja wszczyna formalne postępowanie wyjaśniające, pochodzą z zasobów państwowych i można je przypisać państwu, zapewniają one PR selektywną korzyść gospodarczą, zakłócają konkurencję lub grożą jej zakłóceniem i wpływają na wymianę handlową między państwami członkowskimi, Komisja wstępnie uznaje, że stanowią one pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.
Jeżeli chodzi o zgodność pomocy z rynkiem wewnętrznym, Komisja uważa, że – ze względu na charakter środków i trudną sytuację PR – odpowiednimi kryteriami oceny wydają się być przepisy dotyczące pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE w oparciu o wytyczne. Na obecnym etapie Komisja ma wątpliwości, czy warunki określone w wytycznych zostały spełnione.
Komisja zbada, czy pomoc dla PR jest zgodna z zasadą „pierwszy i ostatni raz”, ponieważ wydaje się, iż przed zgłoszoną pomocą na restrukturyzację PR skorzystała już z pomocy państwa w formie środków przedrestrukturyzacyjnych. Komisja ma ponadto wątpliwości, czy PR zapewniły wystarczający wkład własny w koszty restrukturyzacji zgodnie z wymogami wytycznych. Komisja ma również wątpliwości co do tego, czy środki otwierania rynku proponowane przez Polskę są wystarczające, aby ograniczyć zakłócenia konkurencji spowodowane przez pomoc.
Z powodów określonych powyżej Komisja ma wątpliwości dotyczące zgodności pomocy z rynkiem wewnętrznym; podjęła w związku z tym decyzję o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego.
Wreszcie, biorąc pod uwagę szczególne cechy sektora krajowych przewozów pasażerskich, który nie jest otwarty na konkurencję na szczeblu UE, Komisja uważa za uzasadnione, aby rozważyć, czy pomoc przyznawana przedsiębiorstwom tego sektora znajdującym się w trudnej sytuacji, które nie spełniają wszystkich kryteriów określonych w wytycznych, nie może, pod pewnymi warunkami, być uważana za zgodną ze wspólnym rynkiem bezpośrednio na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.
Źródło: Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 158/10 (4.5.2018 r.)