Delegacje USA i Polski spotkały się, aby omówić działanie w ramach koalicji zwalczającej nielegalne wykorzystanie komercyjnych narzędzi szpiegowskich. Grupa ma za zadanie zwalczać wykorzystać wspomnianych środków w sposób łamiący wartości demokratyczne jak np. prawa człowieka.
24 lipca 2024 roku odbyły się pierwsze polsko-amerykańskie konsultacje międzyresortowe w sprawie koalicji państwa działających na rzecz zapobiegania nielegalnemu wykorzystywaniu komercyjnych narzędzi szpiegowskich. Polska dołączyła do niej w marcu bieżącego roku.
Po stronie polskiej znaleźli się przedstawiciele kancelarii premiera, ministerstwa spraw zagranicznych, ministerstwa cyfryzacji, ministerstwa rozwoju i technologii oraz ministerstwa sprawiedliwości. Po stronie amerykańskiej w skład delegacji weszli przedstawiciele rady bezpieczeństwa narodowego, departamentu stanu, departamentu skarbu i departamentu handlu.
USA przedstawiły genezę inicjatywy i dotychczasowo podjęte działania. Polska wyraziła zainteresowanie między innymi konkretnymi rozwiązaniami przeciwdziałaniu nielegalnego wykorzystywania komercyjnych narzędzi szpiegowskich. Wśród nich można wymienić zmiany regulacyjne, kontrolę eksportu i sankcje. Konsultacje będą kontynuowane zarówno w formacie dwustronnym jak i koalicji państw-sygnatariuszy. Planowane są działania na arenie międzynarodowej, między innymi w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Koalicja powstała w marcu 2023 roku, pierwotni sygnatariusze to Stany Zjednoczone Australia, Dania, Francja, Kanada, Kostaryka, Norwegia, Nowa Zelandia, Szwajcaria, Szwecja i Wielka Brytania. Oprócz Polski do koalicji przystąpiła między innymi Finlandia, Irlandia, Japonia, Niemcy i Republika Korei.
– Komercyjne oprogramowanie szpiegowskie jest nadużywane na całym świecie przez reżimy autorytarne, ale i w demokracjach. Zbyt często te skuteczne i inwazyjne narzędzia wykorzystywano do atakowania i zastraszania oponentów oraz ułatwiania działań mających na celu tłumienie sprzeciwu; ograniczania wolności słowa, pokojowych zgromadzeń lub możliwości zrzeszania się; umożliwiania łamania praw człowieka, nadużywania lub tłumienia swobód obywatelskich; śledzenia czy atakowania obywateli bez odpowiedniej podstawy prawnej, ochrony lub nadzoru. Niewłaściwe użycie tych narzędzi stwarza znaczące i rosnące ryzyko dla naszego bezpieczeństwa narodowego, w tym dla bezpieczeństwa i ochrony rządowych zasobów ludzkich, informacyjnych oraz systemów informatycznych – czytamy we wspólnym oświadczeniu z 2023 roku.
Do zadań koalicji należy:
- Działanie w ramach systemów poszczególnych państw w celu stworzenia zabezpieczeń i procedur zapewniających, że wykorzystywane komercyjne oprogramowanie przez rząd jest zgodne z poszanowaniem praw człowieka, praworządności oraz praw i swobód obywatelskich.
- Zapobieganie eksportowi oprogramowania, technologii i sprzętu do użytkowników, którzy mogą je wykorzystać niezgodnie z ideami przyświecającymi koalicji, na przykład łamiąc prawa człowieka czy ograniczając swobody obywatelskie.
- Wymiana informacji na temat rozprzestrzeniania i niewłaściwego wykorzystania komercyjnego oprogramowania szpiegującego, w celu lepszej identyfikacji i śledzenia wspomnianych narzędzi.
- Współpraca z partnerami z sektora prywatnego i podmiotami społeczeństwa obywatelskiego, aby m.in. podnieść świadomości zagrożenia i ustalić właściwe standardy, przy jednoczesnym dalszym wspieraniu innowacji.
- Angażowanie kolejnych państw i innych zainteresowanych stron.
Ministerstwo spraw zagranicznych / Marcin Karwowski
