Olimpijskie zalecenia komentatorskie: nie określać płci zawodników
MKOl opublikował poradnik dla dziennikarzy i komentatorów sportowych z wytycznymi, dotyczącymi m.in. określania płci podczas relacji z igrzysk w Paryżu. Na przykład słowo „sportsman” lepiej zastąpić sformułowaniem „sportspeople”…
Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl) opublikował 32 stronicowy poradnik, w którym przekazał dziennikarzom i komentatorom sportowym wytyczne, jakich sformułowań należy, a jakich nie wolno, im używać podczas komentowania Olimpiady w Paryżu. Aby nie urazić uczestników Igrzysk Olimpijskich, w wielu przypadkach organizatorzy zdecydowali się na wprowadzenie neologizmów, nieokreślających płci zawodników.
Unikać pytań
We wprowadzeniu można przeczytać, że głównym założeniem dokumentu jest: „wdrożenie praktyk uczciwego i równego płciowo traktowania we wszystkich formach komunikacji”. Chodzi o to, aby w komunikatach unikać wzmacniania stereotypów dotyczących płci. Zamiast tego dziennikarze powinni skoncentrować się na zrównoważeniu siły, potencjału i mocy sportowców i „nie skupiać się niepotrzebnie na wyglądzie sportowców, a na ich sprawności fizycznej”. Podczas transmisji sportów zespołowych osoby odpowiedzialne za transmisje obrazu mają zapewnić równą ekspozycję w miarę możliwości wszystkim sportowcom. Organizatorzy jednocześnie nawołują do pokazywania różnorodność wśród sportowców pod względem płci i innych wymiarów, takich jak sport, pochodzenie etniczne czy wiek.
Podczas komentowania uwagę należy zwrócić na dostosowanie używanego języka oraz terminologii, szczególnie w komentarzach, wpisach internetowych lub artykułach. Używany język musi być pozbawiony uprzedzeń i stereotypów związanych z płcią, wyrażeń lub słów porównujących kobiety do mężczyzn i sugerujących wyższość jednej płci nad drugą. W bezpośrednim kontakcie, np. podczas przeprowadzania wywiadów dziennikarze mają unikać pytań i stwierdzeń związanych z płcią oraz pytań o sprawy prywatne.
Trzecie takie igrzyska
Co ciekawe, jest to już trzecie wydanie tego typu wytycznych, opublikowanych przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski. Zgodnie z założeniami MKOl mają na celu podniesienie świadomości na temat uprzedzeń związanych z płcią w kontekście sportowym. Tegoroczne wydanie jest aktualizacją dla poprzedniego zalecenia z 2018 roku i powstało jako jedna z instrukcji „Projektu przeglądu równości płci MKOl”.
Igrzyska w Paryżu, są drugą olimpiadą, w której biorą udział osoby transpłciowe. Pierwszy raz taka sytuacja miała miejsce w Tokio w 2020 roku. Wówczas już zalecano dziennikarzom. by w rozmowie z osobami transgender dbali o ich zdrowie psychiczne, bezpieczeństwo i godność oraz dostosowali zaimki do tożsamości zawodnika, unikając stereotypowego podejścia do płci.
Nie określać płci
Poradnik organizatorów podzielił internautów, na tych, którzy popierają idee dokumentu i na tych, którzy uważają, że wprowadzenie takich zasad ogranicza wolność słowa dziennikarzy. Pojawiły się nawet porównania do totalitarnego świata z książki G. Orwella „Rok 1984” w której panowała nowomowa łudząco przypominająca zalecenia organizatorów. Organizatorzy zdecydowali się nawet na przykłady wyrazów i terminologii, która nie powinna być używana. Wszelkie słowa wskazujące na płeć zostały zastąpione nieosobowymi zamiennikami. Przykładowo zamiast słowa „sportsman” – sportowiec, organizatorzy zalecają używania „sportspeople” tak, aby nie określać płci. Europoseł Patryk Jaki całą sytuację skomentował na swoim profilu na TikToku słowami: „Jeżeli myślicie, że to jest nic szkodliwego, można się tylko z tego pośmiać, to przypomnę, że komuniści nie mają żadnych zahamowani, a jedynym ich marzeniem jest to, aby całkowicie ograniczyć wam wolność”.
