Ministerstwo Środowiska przygotowało projekt ustawy o Państwowej Służbie Geologicznej (PSG). Zgodnie z zapowiedziami, projekt przewiduje utworzenie nowej instytucji wykonującej zadania Państwa w dziedzinie geologii oraz polityki surowcowej.
Projekt jest w fazie konsultacji społecznych. Podstawową sprawą – podkreśla dokument – jest powołanie odrębnej, wyspecjalizowanej służby o szerokich kompetencjach. Dotychczas część zadań przewidzianych w projekcie ustawy była wykonywana przez administrację geologiczną i Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB). Państwowa Służba Geologiczna będzie działała na podstawie odrębnej ustawy i będzie niezbędnym narzędziem do prowadzenia przez Państwo polityki surowcowej. Będzie dysponować wiarygodną i pełną informacją geologiczną (uaktualnianą na bieżąco) w odniesieniu do całego kraju i jego surowcowej pozycji w świecie. PSG ma wykonywać interes publiczny Państwa w dziedzinie geologii, w tym zadania dotyczące zapewnienia bazy surowcowej dla kraju.
Projekt ustawy przewiduje, że organem zarządzającym PSG będzie prezes, powoływany na okres kadencji przez ministra właściwego do spraw środowiska. Prezes PSG będzie organem opiniującym w sprawach z zakresu zatwierdzania dokumentacji geologicznej. Projekt przewiduje także powołanie Straży Geologicznej „jako państwowej, umundurowanej formacji uzbrojonej do spraw zwalczania naruszeń przepisów ustawy – Prawo geologiczne i górnicze”. Strażą ma kierować główny inspektor straży, podporządkowany prezesowi PSG.
W pierwszym okresie działania koszty funkcjonowania PSG mają pochodzić z dotacji celowej z budżetu państwa. Następnie cała działalność PSG będzie finansowana ze środków z opłat ustalanych na podstawie przepisów ustawy – Prawo geologiczne i górnicze ( dział VII ), z tytułu rozporządzania prawem do informacji geologicznej należącej do Skarbu Państwa, a także ze środków uzyskanych w wyniku wykonywania powierzonych zadań (np. za opiniowanie i zatwierdzanie dokumentacji geologicznych.). Planuje się, że opłata eksploatacyjna będzie pobierana przez PSG i rozdzielana wg zasady: 60 proc. gminy, 35 proc. PSG i 5 proc. NFOŚiGW. Dodatkowo planuje się ograniczenie dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tytułu opłaty eksploatacyjnej – ale wyłącznie tych, dla których dochód roczny z tytułu opłaty eksploatacyjnej na jednego mieszkańca wyniósł więcej niż 500 zł (9 gmin w kraju ).
W uzasadnieniu projektu ustawy stwierdzono, że „Projekt ma (…) na celu organizacyjno-strukturalne, zadaniowo-kompetencyjne oraz rzeczowo-finansowe uporządkowanie i wzmocnienie tej sfery państwowej działalności, która polega na badaniu, rozpoznawaniu i dokumentowaniu budowy geologicznej, racjonalnym zagospodarowywaniu struktur geologicznych, w tym ochronie tych struktur oraz wypełniającej je materii, bez względu na miejsce ich występowania”
Wejście w życie ustawy o PSG projekt przewiduje na 1 stycznia 2017 r.
