Portugalia stawia odważny krok w stronę przemysłu kosmicznego. Na wyspie Santa Maria w archipelagu Azorów powstaje pierwszy w tym kraju kosmodrom. Ma on nie tylko przyciągnąć inwestycje i partnerów międzynarodowych, lecz także wzmocnić pozycję Lizbony w europejskim sektorze kosmicznym. Wśród pierwszych rakiet, które wystartują z nowej infrastruktury, znajdzie się polski Perun – suborbitalna konstrukcja gdyńskiej firmy SpaceForest.
Licencję na budowę i prowadzenie kosmodromu otrzymało konsorcjum Atlantic Spaceport Consortium. Przez najbliższe pięć lat odpowiadać będzie za rozwój i eksploatację obiektu w rejonie Malbusca. Portugalia po raz pierwszy otwiera przed sobą możliwość prowadzenia operacji wynoszenia ładunków w przestrzeń kosmiczną.
Projekt wpisuje się w rządową strategię Portugal Space 2030, która zakłada, że sektor kosmiczny stanie się jednym z motorów rozwoju gospodarki. Lizbona liczy na przyciągnięcie zagranicznych firm technologicznych i uczelni. Będą one mogły korzystać z nowego ośrodka do badań i testów w kosmosie.
Dlaczego akurat Azory?
O wyborze wyspy Santa Maria przesądziło położenie geograficzne. Oddalone o 1400 kilometrów od Lizbony Azory znajdują się na środku Atlantyku. To stwarza bezpieczne warunki dla startów rakiet. Umożliwia również elastyczne planowanie trajektorii. Dodatkowo lokalizacja zapewnia izolację od gęsto zaludnionych obszarów Europy, minimalizując ryzyko związane z ewentualnymi awariami.
Portugalski kosmodrom ma obsługiwać nie tylko loty suborbitalne, ale także projekty orbitalne. Już w 2027 roku planowany jest start misji demonstracyjnej Space Rider. Jest to orbitalne laboratorium Europejskiej Agencji Kosmicznej, które na orbicie ma pozostawać przez kilka miesięcy.
Wcześniej jednak swoją szansę otrzyma polska rakieta Perun. Konstrukcja SpaceForest, wykorzystująca napęd hybrydowy, została zaprojektowana jako platforma do eksperymentów w warunkach mikrograwitacji. Jej ładowność wynosi 50 kilogramów, a start z Azorów zaplanowano na pierwszą połowę 2026 roku.
Szansa dla polskiego przemysłu kosmicznego
Polska rakieta wpisuje się w europejską strategię uniezależniania dostępu do przestrzeni kosmicznej. Do tej pory Europa korzystała głównie z kosmodromu w Gujanie Francuskiej. Teraz, obok Norwegii, Szwecji i Szkocji, również Portugalia dołącza do grona krajów inwestujących w lokalne centra startowe .
Dla SpaceForest start z Azorów to nie tylko prestiż, ale i szansa na dalszy rozwój technologii rakietowych. Udane misje Peruna mogą przyciągnąć kolejnych partnerów naukowych i komercyjnych. Mogą być oni zainteresowani dostępem do mikrograwitacji bez konieczności korzystania z kosztownych lotów orbitalnych.