Polski Alarm Smogowy (PAS) uważa, że walka ze smogiem w Polsce stoi w miejscu. Ruch apeluje do premiera Morawieckiego o reformę programu Czyste Powietrze. Przez pierwsze dwa lata programu zostało zlikwidowanych 70 tysięcy „kopciuchów”. Zdaniem aktywistów jest to słaby wynik.
Wady Czystego Powietrza
– Jesteśmy już prawie w jednej czwartej tego programu, który wystartował we wrześniu 2018 roku. I już najwyższy czas by zaczął on działać zgodnie z planem. Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział przeznaczenie 103 mld zł na ocieplenie trzech milionów domów i likwidację „kopciuchów”. W tej chwili, po pierwszej ćwiartce PCZP wiemy, że zostało złożonych 200 tys. wniosków na kwotę 3,6 mld zł. To 6,7 procent dziesięcioletniego planu wymian kotłów i 3,5 procent poniesionych wydatków, a doszło do skutku zaledwie 70 tys. inwestycji. Mam nadzieję, że to tempo przyśpieszy, bo w przeciwnym razie możemy zapomnieć o czystym powietrzu – mówi Andrzej Guła, lider PAS.
Zdaniem PAS, program Czyste Powietrze wciąż ma wiele mankamentów, które sprawiają że działa on w ograniczonym stopniu. Dlatego ruch wystosował kolejny list do premiera wyliczając zmiany w PCZP konieczne do przyśpieszenia jego działania.
15 maja 2020 roku rząd ogłosił restart PCZP, który od tego dnia zaczął działać na nowych zasadach. Między innymi zostało uproszczone składanie wniosków i skrócony czas oczekiwania na decyzję. Niestety te zmiany okazały się niewystarczające.
PAS podkreśla, że konieczne jest włączenie w dystrybucję programu banków oraz samorządów gminnych. Udział gmin w programie Czyste Powietrze jest niezmiernie ważny, gdyż są one znacznie bliżej beneficjentów niż wojewódzkie fundusze ochrony środowiska. Rząd powinien wesprzeć finansowo tworzenie gminnych punktów obsługi Programu Czyste Powietrze.
Wciąż brak funkcjonującego wsparcia dla najuboższych gospodarstw domowych – nie stworzono mechanizmu prefinansowania inwestycji dla tych osób. Brakuje wsparcia dla najbiedniejszych osób. Brak powszechnej kampanii promującej program Czyste Powietrze. Ogłaszając program wart 100 miliardów złotych i nie planując ciągłej kampanii informacyjnej popełniono zasadniczy błąd – czytamy w komunikacie PAS.
Ruch zaznacza, że należy zapewnić finansowanie ze środków Funduszu Odbudowy oraz Funduszu Spójności. Według pierwotnych zapowiedzi ministerstwa klimatu na ten cel miało być zabezpieczonych osiem miliardów euro. Nie ma żadnych informacji na temat kwot, które rząd planuje przeznaczyć na program Czyste Powietrze z funduszy unijnych.
Brakuje rządowego programu wspierającego likwidację niskiej emisji w budynkach wielorodzinnych, w których kilkaset tysięcy lokali ogrzewanych jest przy użyciu pieców węglowych.
Polski Alarm Smogowy/Jędrzej Stachura
Guła: Polityce wymiany kotłów w Polsce brakuje długofalowej wizji i logiki (ROZMOWA)