– Z punktu widzenia Polski i innych krajów, gaz jest i będzie paliwem przejściowym w drodze do gospodarki zeroemisyjnej. W Polsce największym wyzwaniem będzie transformacja sektora ciepłowniczego, który w dużym stopniu jest oparty o węgiel, dlatego w tym przypadku naturalne jest przejście na paliwo gazowe – powiedział Grzegorz Należyty, prezes Siemens Energy w Polsce w rozmowie z BiznesAlert.pl.
BiznesAlert.pl: Ostatnio szerokim echem odbiła się europejska konferencja na temat transformacji sektora energetycznego. Nie zabrakło tam również akcentu polskiego i rozmów o przyszłości naszego lokalnego rynku…
Grzegorz Należyty: W czerwcu Siemens Energy współorganizował europejską konferencję Energy Week, w której udział wzięli również eksperci z rynku polskiego, w tym także przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska Pan Minister Piotr Dziadzio. Dyskusja dotyczyła przejścia z węgla na mniej emisyjne paliwa. Podczas konferencji zaangażowane były wszystkie regiony świata. Energy Week jest serią spotkań wirtualnych, podczas których poruszamy kwestie związane z transformacją energetyczną i ochroną środowiska. Obszary zagadnień są adekwatne do konkretnego regionu. W Europie jest to temat praktycznej implementacji Europejskiego Zielonego Ładu. W spotkaniach biorą udział głównie przedstawiciele firm z sektora, ale też ministerstwa i osoby zaangażowane w tworzenie regulacji. Cieszą się one ogromnym zainteresowaniem, a nam zależało na tym, by głos Polski w Europie był słyszany, ponieważ jest ona krajem wyjątkowym pod wieloma względami. Polityka Energetyczna Polski do 2040 jest jednym z najbardziej pragmatycznych tego typu dokumentów w Europie. Polska droga do neutralności klimatycznej będzie najdłuższa i najbardziej kosztowna spośród krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Będzie to ogromny wysiłek, i warto, żeby osoby za to odpowiedzialne były wysłuchane w Europie jako liderzy zmian.
Siemens Energy jest znany w Polsce jako dostawca turbin gazowych. Perspektywa funkcjonowania gazu w Europie z roku na rok jest coraz krótsza. Przed pandemią mówiło się o 20-30 latach, w ciągu ostatniego roku ten okres skurczył się dramatycznie. Co w takiej sytuacji ma do zaoferowania Siemens Energy?
Rzeczywiście jesteśmy dosyć mocno znani z turbin gazowych, niemniej nasze portfolio sięga zdecydowanie dalej. Jesteśmy w procesie transformacji energetycznej ku energetyce nisko- i zeroemisyjnej. Z punktu widzenia Polski i innych krajów, gaz jest i będzie paliwem przejściowym w drodze do gospodarki zeroemisyjnej. W Polsce największym wyzwaniem będzie transformacja sektora ciepłowniczego, który w dużym stopniu jest oparty o węgiel, dlatego w tym przypadku naturalne jest przejście na paliwo gazowe. Inwestycje te muszą być zabezpieczone na przyszłość, a nasze turbiny przystosowane są do tego, żeby w przyszłości współspalać mieszkankę gazu i wodoru. Na dalsze lata planowany jest rozwój turbin w kierunku paliwa wodorowego. Już teraz implementujemy w Europie pompy ciepła, mówimy też o wykorzystaniu gazu w przemysłowych systemach produkcyjnych. Również sektor chemiczny musi przejść transformację, w tym momencie najbardziej efektywnym wyjściem jest wysokosprawna kogeneracja. To pozwoli inwestorom konkurować na rynku ze swoim produktem, który ma coraz mniejszy ślad węglowy. Jeśli chodzi o elektrownie systemowe, mamy zaplanowany w kraju proces wyłączania starych bloków węglowych, na tym etapie oprócz gazu nie widać innej technologii, która stanowiłaby wsparcie dla odnawialnych źródeł energii i zapewniłaby bezpieczeństwo energetyczne. Magazyny energii są technologią wciąż rozwijaną. Firma Siemens Gamesa Renewable Energy jest zaangażowana w offshore, który jest kluczowym tematem inwestycyjnym w Polsce. Jesteśmy także zaangażowani w proces digitalizacji, co przyczynia się do podwyższania efektywności bloków i obniżania ich emisyjności. Mamy technologię służącą do elektrolizy i produkcji zielonego wodoru, będziemy w to coraz bardziej zaangażowany. Mamy również organizację, która doradza klientom jak zaplanować proces dekarbonizacji. W całej Europie i na świecie rozmawiamy o tym jak moglibyśmy wesprzeć naszych klientów w transformacji. Proces ten zdecydowanie przyspieszył niż obserwowaliśmy to jeszcze kilka lat temu. Europejski Zielony Ład definiuje nasz wspólny cel do osiągnięcia.
Siemens Gamesa Renewable Energy jest wymieniany w kontekście budowania tzw. local contentu na potrzeby morskich farm wiatrowych. Gdzie szukać tego typu synergii poza sektorem offshore?
Nasza filozofia to filozofia partnerstw i lokalnej współpracy z firmami. Na świecie nie ma żadnej firmy, która byłaby w stanie samodzielnie zrealizować Europejski Zielony Ład. Dlatego potrzebne jest tworzenie partnerstw w zakresie technologii i koncepcji Współpracujemy z wieloma polskimi firmami. Jeśli chodzi o Siemens Energy, mamy partnerów w zakresie zielonego wodoru i automatyki, ale także digitalizacji dla sektora energetycznego. W ostatnim czasie zawarliśmy z Polimexem umowę i wspólnie będziemy dla PGE budowali elektrownię gazową doprowadzającą również ciepło na potrzeby mieszkańców Wrocławia. Zawieramy tego typu współprace, by maksymalizować local content, i budować swoje doświadczenia na przyszłość. Chodzi także o budowanie kompetencji sektora w Polsce, by był on w stanie podjąć się wyzwań dotyczących realizacji Europejskiego Zielonego Ładu.
Czy jest możliwość współpracy, której owocem byłoby zbudowanie w Polsce fabryki elektrolizerów, lub elementów, które będą kluczowe w tworzeniu łańcucha dostaw na potrzeby wodoru?
Te decyzje jeszcze przed nami i są związane z rozwojem sektora wodorowego. Technologia to jedno, natomiast w tej chwili kluczowym pytaniem jest jak stworzyć przemysł wodorowy w Polsce. Warto podkreślić, że już teraz Polska jest trzecim największym producentem wodoru w Europie, ale jeszcze nie zielonego. Na wodór warto spojrzeć z punktu widzenia doświadczeń energetyki wiatrowej, gdzie również był przykład długiego marszu w kierunku coraz niższych cen energii. Wiarygodnej odpowiedzi na Pana pytanie będzie można udzielić w ciągu następnych kilku lat. Wszyscy mamy duże nadzieje związane z zielonym wodorem, niemniej wciąż trudno powiedzieć jak szybko będzie rozwijał się ten rynek. Coraz więcej słyszymy o budowie elektrolizerów przy niemieckich, holenderskich czy duńskich farmach wiatrowych. Decyzje o tworzeniu takich hubów wodorowych to decyzje państw, mających określić to, jak chcą one wpisać się w gospodarkę wodorową w przyszłości. Można to porównać do strategii budowy terminali LNG – podobnie ma się sprawa, jeśli chodzi o wodór. Od podjęcia decyzji do budowy jest kilkuletnia droga.
Gdzie w nowej gałęzi gospodarki, jaką będą morskie farmy wiatrowe, widzi się Siemens Energy?
My jesteśmy w sektorze technologii i inwestujemy pieniądze w R&D, by tworzyć jak najlepsze produkty. Zaangażowanie Siemens Gamesa Renewable Energy w offshore polega na produkcji turbin wiatrowych, zaangażowanie Siemens Energy jest związane z wyprowadzaniem mocy z tych farm wiatrowych, czyli budową stacji. Również w tym zakresie będziemy współpracować z partnerami. Mimo to mam nadzieję, że większość tego sektora będzie związana z firmami, które już istnieją na naszym rynku. Polskie firmy mogłyby realizować wszystko, co wiąże się z obsługą farmy wiatrowej, a w tym obszarze nie będziemy funkcjonowali. Naszym zadaniem jest dostarczenie niezawodnej technologii. W istocie ten zakres jest znaczącym elementem inwestycji, lecz przewidujemy, że większość procesu budowy będzie realizowana przez lokalne organizacje.
Dlaczego technologia małych reaktorów modułowych (SMR) jest dzisiaj zapomniana przez firmy europejskie? Czy Siemens Energy jest nią zainteresowany?
My jesteśmy aktywni w zeroemisyjnej energetyce wiatrowej, na lądzie i na wodzie, magazynów energii i zielonego wodoru, a w dalszej kolejności są rozwiązania dla sektora transportu drogowego czy morskiego. Innym kierunkiem jest kierunek energetyki jądrowej, który służy temu samemu celowi. Warto pochylać się nad tą technologią, tu kluczowa jest akceptacja ze strony społeczeństwa, a w Europie konsensus społeczny jest niezwykle ważny.. Przykładem takich wdrożeń są Czechy i Węgry, ale w innych krajach nie będzie to tak szybki proces. . Do małych reaktorów będzie potrzeba wielu lokalizacji, a technologia ta jest wciąż w początkowej fazie. Dialog społeczny będzie długim etapem. W Europie jest wysoki poziom aprobaty dla odejścia od węgla i budowy offshore, niż technologii jądrowych. Przed nami jeszcze wiele dyskusji o implementacji SMR.
Rozmawiał Bartłomiej Sawicki
