Europa przyśpiesza rozwój małego atomu

Po latach skupiania się na OZE, Unia Europejska przeznacza zasoby na rozwój małych reaktorów modułowych (SMR) i wzmocnienie infrastruktury jądrowej. […] Ten strategiczny zwrot następuje w kontekście naznaczonym transformacją energetyczną oraz rosnącymi wyzwaniami gospodarczymi i geopolitycznymi.

Jak podaje portal Energy News, po latach skupiania się na energii odnawialnej, Unia Europejska przeznacza zasoby na rozwój małych reaktorów modułowych (SMR) i wzmocnienie infrastruktury jądrowej. Wspólnota rozpoczyna poważną transformację na rzecz energii jądrowej z zauważalną silną wolą polityczną i konkretnymi inicjatywami. Ten strategiczny zwrot następuje w kontekście naznaczonym transformacją energetyczną oraz rosnącymi wyzwaniami gospodarczymi i geopolitycznymi.

Po dekadzie zdominowanej przez inwestycje w energię odnawialną, Europa dostrzega potrzebę dywersyfikacji zdekarbonizowanych źródeł energii. W lutym 2024 roku Komisja Europejska ogłosiła utworzenie Sojuszu SMR. Skupia on firmy, instytucje finansowe, ośrodki badawcze i organizacje pozarządowe w celu przyspieszenia wdrażania tych technologii. Celem jest zainstalowanie pierwszych SMR-ów w Europie około 2030 roku.

Europa musi odrobić stratę do USA i Azji

Portal Energy News cytuje Massimo Garribba, zastępcę dyrektora generalnego ds. energii w Komisji Europejskiej, który podkreśla, że Europa musi „nadrobić” w porównaniu z Azją i Stanami Zjednoczonymi, które mocno zainwestowały w energię jądrową w ciągu ostatnich dwóch dekad. Między innymi w tym celu stworzony został „fundusz konkurencyjności”, który miałby obejmować bezpośrednie wsparcie dla energetyki atomowej. Zdaniem portalu, Unia Europejska rewiduje także rolę Europejskiego Banku Inwestycyjnego, który do tej pory skupiał się na odnawialnych źródłach energii (OZE) a obecnie rozważa inwestowanie w technologię małych reaktorów modułowych SMR. Energy News zwraca także uwagę, że „zwrot w kierunku energii jądrowej jest również częścią strategicznej odpowiedzi na ostatnie kryzysy energetyczne, zaostrzone przez rosyjską inwazję na Ukrainę w 2022 roku”. Niepewność w dostawach gazu oraz próby dekarbonizacji gospodarek europejskich doprowadziły do rewizji polityki energetycznej w wielu krajach.

Zła reputacja energii jądrowej w Europie

Energy News słusznie zwraca uwagę, że pewną przeszkodą pozostaje reputacja energetyki jądrowej, która w wielu krajach jest podważona z powodu przekroczeń kosztów oraz opóźnień. Według Alana Woodsa, dyrektora Rolls Royce SMR, znormalizowane podejście, z jednostkami zbudowanymi fabrycznie, jest niezbędne, aby przekonać inwestorów i zapewnić czas optymalnej dostawy. Poza tym konieczne są dostosowania prawne, aby sprostać szczególnym wyzwaniom SMR, zwłaszcza w zakresie bezpieczeństwa i odpowiedzialności cywilnej.

Zdaniem Ximeny Vasquez-Maignan, prawniczki w White & Case, mimo że europejskie ramy prawne są solidne, wymagają dostosowania się do nowych wyzwań stawianych przez technologię SMR. Portal przytacza opinię węgierskiego sekretarza stanu ds. energii i klimatu, który stwierdził, że „energia jądrowa jest nieunikniona dla zapewnienia niezależności energetycznej i osiągnięcia celów klimatycznych”. Węgry, którym przewodniczyły UE w 2024 roku, odegrały pewną rolę w dyskusjach politycznych w celu dostosowania 27 państw członkowskich do wspólnego podejścia.

Marcin Jóźwicki

Orlen chce postawić dwa małe reaktory zamiast kilkudziesięciu Obajtka