Temat często pomijany w dyskusji o polskim gazie łupkowym to służby specjalne. Zdaniem prezesa Narodowego Centrum Studiów Strategicznych Tomasza Szatkowskiego tutaj także jest wiele do zrobienia.
– W sektorze łupkowym w Polsce mogą się pojawić podstawione podmioty, które w rzeczywistości będą realizować interesy graczy zewnętrznych, których interesem będzie zahamować poszukiwania.- W procesie administracyjnym bez uznaniowości trudno wyobrazić sobie udział służb w podejmowaniu decyzji bez pola do nadużyć. Trudno jest przecież oficjalnie zakazać nabywania koncesji czy akcji np. przez podmioty związane z Gazpromem. Uznaniowość pozwala wówczas użyć informacji operacyjnych pochodzących od służb specjalnych np. na temat prawdziwych źródeł kapitału. Jednak zdanie się na informacje operacyjne otwiera pole w którym ciężko wyważyć racje. Przykładem takiej kontrowersji jest art. 18 ustawy o ABW i AW który daje premierowi i ministrom możliwość pozyskiwania informacji od służb, które będą ważne z punktu widzenia interesu państwa, na przykład jeśli chodzi o kandydatury na stanowiska spółek państwowych – mówi w rozmowie z BiznesAlert.pl.
– Mam wrażenie, że ten instrument może być wykorzystywany także w złych celach. Jest tu spore pole do nadużyć. W przypadku nieskutecznej kontroli nad służbami specjalnymi, można wyobrazić sobie sytuację, że poprzez odpowiednio spreparowane informacje operacyjne służby mogą eliminować przeciwnika politycznego, bądź promować interesów biznesowych niektórych środowisk. Teoretycznie jedynie Premier ma prawo wglądu w akta operacyjne służb. Może też jednorazowo i imiennie przekazać swoje uprawnienia – podkreśla nasz rozmówca. Do tego jednak aby dokonać skutecznej kontroli trzeba mieć odpowiednio przygotowanych merytorycznie ludzi. Podsumowując: Służby powinny być włączone do procesu przyznawania koncesji i każdego innego etapu prac w sektorze łupkowym. Powinien tutaj jednak funkcjonować precyzyjny mechanizm kontroli – rozwiązanie systemowe, które zagwarantuje, że służby będą wykonywać swoją pracę zgodnie z interesem państwa a nie doraźną grą polityczną czy biznesową.
