Prezydent USA Donald Trump zadeklarował zwiększenie dostaw uzbrojenia dla Ukrainy po tym, jak jego administracja jeszcze na początku lipca wstrzymała część dostaw, w tym kluczowych rakiet Patriot. Ukraiński politolog Jewhen Mahda ocenia, że to nie realna zmiana kursu, a element gry wewnętrznej polityki amerykańskiej.
– Nie mówimy o realnym zwiększeniu pomocy, ale o odnowieniu pomocy, która była wstrzymywana i używana przez administrację Trumpa jako narzędzie polityki wewnętrznej – komentuje Jewhen Mahda. Jego zdaniem decyzje o wstrzymywaniu czy wznowieniu dostaw mają wpływać na poparcie wyborcze i pokazywać wyborcom, jak prezydent potrafi „zarządzać” wojną na Ukrainie z korzyścią dla interesów USA.
Trump ogłosił, że Stany Zjednoczone „wyślą więcej broni, głównie obronnej”, by Ukraina mogła skuteczniej chronić się przed rosyjskimi atakami. – Muszą być w stanie się bronić. Obrywają bardzo mocno […]. Tak wiele osób ginie w tym bałaganie – stwierdził amerykański prezydent. Dodał, że w grę wchodzi także zwiększenie dostaw rakiet do systemów Patriot. – Są niesamowicie skuteczne – podkreślił.
Wstrzymania i wznowienia – polityka zamiast strategii?
Kilka dni wcześniej Biały Dom potwierdził doniesienia o wstrzymaniu części dostaw, w tym rakiet PAC-3 przeznaczonych do niszczenia rosyjskich Iskanderów i pocisków powietrze-powietrze AIM-7 Sparrow. Podsekretarz obrony USA ds. polityki Elbridge Colby tłumaczył, że decyzja wynikała z konieczności przeglądu interesów bezpieczeństwa USA i zachowania gotowości amerykańskiej armii. Eksperci wskazywali też na problem wyczerpujących się zapasów pocisków przechwytujących – zarówno w kontekście Ukrainy, jak i sojuszniczej pomocy dla Izraela.
Według Mahdy USA nie mają obecnie spójnego planu ani na szybkie zwycięstwo Ukrainy, ani na realne zatrzymanie rosyjskiej agresji. – To jest coraz bardziej oczywiste i naprawdę przykre – ocenia politolog. Podkreśla, że zachodnia pomoc wojskowa od początku pełnoskalowej inwazji nigdy nie była na tyle duża, by faktycznie zmienić sytuację na froncie.
Ukraina potrzebuje inwestycji, nie tylko grantów
Mahda zwraca uwagę, że Ukraina musi rozwijać własny potencjał przemysłowy i wojskowo-techniczny, a nie opierać się wyłącznie na zagranicznych grantach i dostawach broni. – Państwo musi mówić otwarcie, że potrzebne są inwestycje, które pozwolą utrzymać i rozwinąć produkcję – to klucz do zmiany przebiegu wojny – uważa ekspert.
Przykładem jest ukraińska produkcja amunicji kalibru 155 mm – według Mahdy Kijów produkuje ich więcej niż Francja, mimo że jest w stanie wojny. – To pokazuje, że Ukraina ma przemysł, który zasługuje na inwestycje, a nie tylko na doraźną pomoc – podkreśla.
Rozmowy Trumpa z Zełenskim i Putinem
Zanim ogłoszono decyzję o wznowieniu dostaw broni, Trump odbył rozmowy telefoniczne z Wołodymyrem Zełenskim i Władimirem Putinem. Rozmowa z prezydentem Rosji – jak przyznał Trump – nie przyniosła żadnego postępu, bo kilka godzin później Kreml zaatakował Ukrainę rekordową liczbą dronów. – Szczerze mówiąc, jestem rozczarowany, że prezydent Putin nie zaprzestał ataków – stwierdził Trump.
Zełenski określił swoją rozmowę z amerykańskim prezydentem jako „bardzo ważną i owocną”. – Omówiliśmy obronę powietrzną, współpracę przemysłową i wspólne inwestycje w produkcję uzbrojenia – poinformował na platformie X.
Polityka gestów czy realna strategia?
Eksperci są zgodni: pomoc wojskowa z USA jest dla Ukrainy kluczowa, ale bez długofalowej strategii i rozwoju własnego przemysłu obronnego nie da się trwale zmienić układu sił. – Pomocy nigdy nie jest za dużo, ale jeszcze bardziej potrzebny jest plan zwycięstwa i inwestycje w ukraińską zbrojeniówkę – podsumowuje Mahda.
New York Times / CNN / Biznes Alert / Hanna Czarnecka
