– W przypadku niewykonania obowiązku informacyjnego bank może zostać pozbawiony prawa do odsetek – orzekł w czwartek Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Chodzi o kredyt konsumencki, którego umowa, sporządzona w nieprecyzyjny sposób, mogła naruszyć tzw. obowiązek informacyjny. W rezultacie, bank może stracić odsetki i prawo do kosztów.
Powództwo przed polskim sądem wytoczyła spółka Lexitor, zajmująca się windykacją wierzytelności. Konsument scedował na nią swoje prawa wynikające z umowy o kredyt, zawartej z bankiem. Spółka ta twierdzi, że bank nie wykonał ciążącego na nim obowiązku informacyjnego wobec konsumenta przy zawieraniu umowy. Spółka domaga się od banku zapłaty kwoty odpowiadającej odsetkom i opłatom zapłaconym przez tego konsumenta.
Lexitor twierdził, że rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) została zawyżona; jego zdaniem jeden z warunków umowy, branych pod uwagę przy obliczaniu tej stopy, powinien zostać uznany za nieuczciwy i z tego względu nie wiąże on konsumenta. W ocenie spółki umowa kredytu konsumenckiego nie określała jasno powodów i zasad zwiększenia opłat związanych z jej wykonaniem.
Sąd rejonowy pyta TSUE
Z pytaniami prejudycjalnymi do TSUE zwrócił się sąd rejonowy w Warszawie. Zapytał m.in., czy bank naruszył obowiązek informacyjny przewidziany w prawie UE i czy pozbawienie go prawa do odsetek i opłat jest zgodne z prawem Unii.
TSUE ocenił, że w przypadku niewykonania obowiązku informacyjnego bank może zostać pozbawiony prawa do odsetek. – Może tak być nawet wtedy, gdy indywidualna waga naruszenia tego obowiązku i jego konsekwencje dla konsumenta będą się różnić w zależności od przypadku – czytamy w komunikacie.
Trybunał doszedł do wniosku, że naruszenia obowiązku informacyjnego nie stanowi samo w sobie „wskazanie w umowie kredytu RRSO, która okazuje się zawyżona ze względu na fakt, że niektóre warunki tej umowy zostały następnie uznane za nieuczciwe”.
Jasna i klarowna umowa
Sędziowie z Luksemburga podkreślili jednak, że umowa powinna opisywać w sposób jasny i zrozumiały warunki zmiany opłat związanych z jej wykonaniem. – Okoliczność, że w tym celu umowa opiera się na wskaźnikach, które dla konsumenta są trudne do zweryfikowania, może naruszać obowiązek informacyjny – uznał TSUE. Jest tak wówczas, gdy przeciętny konsument nie może sprawdzić ani zaistnienia okoliczności uzasadniających tę zmianę, ani ich wpływu na te opłaty. W ten sposób może bowiem nie być w stanie zrozumieć zakresu swojego zobowiązania. TSUE podkreślił, że zadaniem sądu krajowego jest ustalenie, czy taka sytuacja występuje w toczącym się przed nim sporze.
Trybunał doszedł do wniosku, że jeżeli doszło do naruszenia obowiązku informacyjnego, to bank może zostać pozbawiony prawa do odsetek i kosztów. Taka sankcja, w ocenie sędziów z Luksemburga, będzie wówczas uzasadniona.
TSUE nie rozpoznaje sporu krajowego. Ostateczny wyrok w tej sprawie wyda polski sąd.
PAP / Biznes Alert