Wójcik: USA nie ustępują w derusyfikacji gazowej Bałkanów

13 grudnia 2023, 07:25 Bezpieczeństwo

– USA chcą nadal odgrywać aktywną rolę w promowaniu i bezpośrednim wsparciu zrównoważonego rozwoju energetycznego, bezpieczeństwa energetycznego i umacniania integracji regionu Bałkanów. […] Szczególnie w sektorze gazu i infrastrukturze przesyłowej – pisze Teresa Wójcik, redaktor BiznesAlert.pl.

Reduktor przewodu gazowego. Źródło: Freepik
Reduktor przewodu gazowego. Źródło: Freepik

Ambasador USA w Grecji George James Tsounis odwiedza kolejne państwa Europy Południowo-Wschodniej w celu wzmocnienia antyrosyjskich powiązań w regionie. Szczególnie w sektorze gazu i sieci infrastruktury przesyłowej oraz bezpieczeństwa energetycznego regionu.

10 i 11 grudnia George J.Tsounis przebywał w Bułgarii, gdzie przeprowadził szereg spotkań mających na celu „oficjalne wzmocnienie współpracy regionu i Grecji w sektorze gazu ziemnego”. Jest to efekt rosnącego zaangażowania Stanów Zjednoczonych w budowanie bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa energetycznego i niezależnego rozwoju gospodarczego regionu Europy Południowo-Wschodniej. George Tsounis, wybitny nowojorski prawnik i biznesmen, wywodzi się z greckiej diaspory w Stanach Zjednoczonych. Jako ambasador USA w Atenach z powodzeniem kontynuuje działalność swojego poprzednika Geoffreya R. Pyatta ( obecnie podsekretarza stanu ds bezpieczeństwa energetycznego; Pyatt, zanim rezydował w Atenach, był ambasadorem w Kijowie).W tym celu Tsounis w listopadzie tego roku odwiedził Mołdawię, zaś w pierwszych dniach stycznia 2024 roku planuje wizytę w Rumunii.

Sektor prywatny jest ważnym partnerem w tych gazowych projektach. Amerykańskie firmy inwestują już miliardy dolarów w grecki sektor energetyki gazowej i infrastruktury przesyłowej, co stanowi dowód dużego zainteresowania i zaangażowania USA w programy energetyczne tej części Europy. – Celem moich podróży do tych trzech krajów jest pogłębienie zrozumienia stojących przed nami wyzwań i zbadanie nowych sposobów, w jakich Grecja i jej sąsiedzi mogą wspólnie przyczyniać się do budowy własnej wolności oraz przyszłości Europy – powiedział ambasador Tsounis przed odlotem do Sofii.

Szczególna rola ambasadora Tsounisa dowodzi, że USA chcą nadal odgrywać aktywną rolę w promowaniu i bezpośrednim wsparciu zrównoważonego rozwoju energetycznego, bezpieczeństwa energetycznego i umacniania integracji regionu Bałkanów. Jest to szczególnie obecnie ważne, jeśli chodzi o energetykę. Rosja przy rosnącym udziale Ankary usiłuje nie tylko utrzymać swoją pozycję wpływów poprzez eksport gazu ziemnego. Liczy także w perspektywie, że Bałkany będą dużym odbiorcą energii elektrycznej produkowanej w Turcji, w elektrowniach jądrowych. Elektrowni w Akkuyu (oddany do użytku pierwszy blok) oraz drugiej, której realizacja jest jeszcze negocjowana z Rosatomem (trzecią elektrownię jądrową Ankara chce budować na podstawie umowy z partnerami z poza Rosji). Dlatego Biały Dom i Kongres USA oceniają, że „Region bałkański i jego przedłużenie pionowe na północ znajdują się na niebezpiecznym rozdrożu, jeśli chodzi o bezpieczeństwo energetyczne i suwerenność energetyczną.” Według tej oceny Stany Zjednoczone nie mogą pozostać obojętne wobec tego zagrożenia – przeciwnie, „powinny stać się kluczowym partnerem państw regionu także w poprawie powiązań handlowych w zasadniczej grze przeciw Rosji.”

Na spotkaniu Okrągłego Stołu Gospodarczego w Sofii ambasador zapewnił, że Grecja gwarantuje dostawy odpowiednich wolumenów gazu ziemnego ze swoich terminali FSRU oraz gazociągu TAP aż do Ukrainy. Zapowiedział, że w tym celu niebawem zostanie podpisanie memorandum o współpracy – przede wszystkim finansowej – organizacji USAID z rządem Grecji, a następnie kontrakty handlowe.

– Celem moich wizyt jest pogłębienie zrozumienia wspólnie stojących przed nami wyzwań. Zbadanie nowych sposobów, jakimi Grecja i jej sąsiedzi mogą w dalszym ciągu wspólnie budować przyszłość swoją i Europy – powiedział G.Tsounis w Sofii. W istocie, wizyty te odzwierciedlają bardzo realistyczne i praktyczne podejście do dyplomacji. A także aktywną rolę Stanów Zjednoczonych w rozwoju sytuacji geopolitycznej w Europie Południowo-Wschodniej, zauważa portal greckiego dziennika e-Kathimerini. Dodając, że „amerykańskie firmy już inwestują ogromne środki finansowe w grecką energetykę gazową i infrastrukturę przesyłową gazu.”

Realnie przybliża się data (1 stycznia 2024 roku) uruchomienia terminala pływającego Aleksandroupolis. Po długiej podróży ze stoczni Seatrium w Singapurze przez Kanał Sueski, do portu Aleksandroupolis 17 grudnia przybędzie metanowiec GasLog przekonstruowany w pływającą jednostkę magazynowania i regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego (FSRU). Aleksandroupolis wypłynął z Seatrium 26 listopada, w przyszłym tygodniu dotrze do portu Alexandroupolis, a następnie zacumuje na swoim stałym miejscu, 17,6 km na południowy zachód od portu w odległości 10 km od wybrzeża. Przestrzegając tym samym rygorystycznych przepisów bezpieczeństwa dyrektywy Seveso.

FSRU Alexandroupolis zostanie połączony z krajowym greckim systemem przesyłu gazu ziemnego (NNGΤS) za pośrednictwem już wybudowanego 28-kilometrowego gazociągu. A poprzez ten system będzie zapewniony przesył gazu do interkonektora IGB Komotini – Stara Zagora. Uruchomienie handlowe FSRU w Alexandroupolis zaplanowano na pierwszego stycznia 2024 roku.

Przepustowość FSRU wynosi 5,5 mld m sześc. rocznie z możliwością zwiększenia w trybie roboczym o 50 procent. Większa część gazu dostarczanego przez FSRU Aleksandroupolis będzie eksportowana do Bułgarii i Rumunii. Ta część jest już zakontraktowana na 2024 rok i lata następne. W Atenach i w Sofii prowadzone są robocze rozmowy na dostawy gazu ze spółkami państwowymi Węgier i Serbii.

Gastrade przygotowuje kolejny projekt FSRU, który obecnie jest na etapie licencjonowania. Zamówiona jest w Singapurze jednostka pływająca o mniej więcej takiej samej przepustowości jak Aleksandroupolis, która mógłaby rozpocząć działalność handlową z początkiem 2025 roku.

Wójcik: Bałkany chcą się pozbyć gazu rosyjskiego