Międzynarodowa Agencja Energii przewiduje, że zwrot Europy ku węglowi ma być tymczasowy, ale zapotrzebowanie na to paliwo ma się utrzymać na rekordowym poziomie do połowy dekady ze względu na kryzys energetyczny podsycany przez Gazprom.
Zapotrzebowanie na węgiel w 2022 roku miało według MAE wzrosnąć o 1,2 procent sięgając ponad 8 mld ton po raz pierwszy w historii. – Inwazja Rosji na Ukrainie znacząco zmieniła dynamikę handlu węglem, jego ceny oraz wzory popytu i podaży w 2022 roku – przyznaje Agencja. Zapotrzebowanie na węgiel rosło między innymi przez rekordowe ceny gazu w wyniku kryzysu energetycznego podsycanego przez rosyjski Gazprom.
Popyt na węgiel byłby jeszcze większy, gdyby nie polityka walki z koronawirusem w Chinach. Państwo Środka odpowiadało w 2022 roku za 53 procent światowego zapotrzebowania na węgiel, ale polityka zero-COVID ograniczyła je, ale z drugiej strony susze i fale gorąca zwiększyły zużycie węgla w energetyce na potrzeby klimatyzacji. Wytwarzanie energii z tego paliwa w Chinach wzrosło w sierpniu rok do roku o 15 procent do ponad 500 TWh.
Globalne zużycie węgla w tym celu ma być w 2022 roku najwyższe w historii, między innymi przez powrót Unii Europejskiej do tego paliwa wskutek kryzysu energetycznego podsycanego przez Rosję, mniejszą podaż mocy z elektrowni jądrowych we Francji oraz energetyki wodnej w Skandynawii. – Ze względu na ryzyko niedoboru gazu i potencjalnych problemów z zapewnieniem odpowiednich mocy w systemie część elektrowni węglowych, które miały być zamknięte, wróciło na rynek – tłumaczy MAE odnosząc się do wzrostu wykorzystania mocy węglowych w Niemczech o 10 W. Zapotrzebowanie na węgiel w energetyce europejskiej ma znów zacząć spadać w 2024 roku.
Tymczasem zapotrzebowanie na węgiel na skalę globalną ma utrzymać się na rekordowym poziomie około 8 mld ton rocznie do 2025 roku z zastrzeżeniem, że zmiany mogą zależeć od losów kryzysu energetycznego, recesji, pogody i polityki rządowej. Największe znaczenie może mieć kondycja gospodarcza Chin. Zużycie węgla ma rosnąć o średnio 0,7 procent rocznie do 2025 roku. Jednakże zapotrzebowanie na czarne paliwo w Indiach, które od 2007 roku rosło średnio o 6 procent rocznie ma stać się silnikiem jego wzrostu na globie.
Popyt na węgiel warunkuje zaś rekordowe wydobycie w Chinach oraz Indiach. Ma wzrosnąć w Państwie Środka w 2022 roku o 8 procent z rekordowych 800 mln ton zanotowanych w 2021 roku. Wydobycie w Indiach ma przekroczyć miliard ton do 2025 roku. Wydobycie węgla na świecie ma przekroczyć 8 mld ton w 2022 roku.
Inwazja Rosji na Ukrainie spowodowała wprowadzenie sankcji na węgiel rosyjski na Zachodzie, a co za tym idzie konieczność reorientacji łańcuchów dostaw tego paliwa. Rosjanie nie mogą przekierować eksportu z Europy w inne miejsce, więc muszą zmniejszać eksport. Europejczycy zwiększają za to dostawy z Republiki Południowej Afryki, Kolumbii, Tanzanii i Botswany. Indonezja wprowadziła zakaz eksportu węgla w celu zapewnienia go na własne potrzeby, ale pomogła mimo to zastąpić Rosję na rynku europejskim.
Międzynarodowa Agencja Energii/Wojciech Jakóbik
