Doświadczenia krajowego przemysłu zdobyte podczas budowy elektrowni jądrowych w Finlandii i Francji (odpowiednio Olkiluoto 3 i Flamanville 3) pozwoliły naszym firmom na stałe wpisać się w światowe łańcuchy dostaw branży atomowej. Aktualnie budowana elektrownia jądrowa w Wielkiej Brytanii (Hinkley Point C) również ma polski komponent: elbląskie zakłady General Electric produkują oprzyrządowanie pomocnicze dla turbiny.
Ponadto na liście polskich poddostawców tego projektu – z zawartymi już umowami – widnieją ZKS Ferrum i Rockfin (konstrukcje stalowe i tzw. skidy wspomagające pracę turbiny). Jak sygnalizuje brytyjski inwestor (NNB), wkrótce będą ogłoszone przetargi na realizację kolejnych prac. Polskie firmy, które chcą uczestniczyć w tym projekcie mogą znaleźć więcej informacji na stronie: hinkleysupplychain.co.uk.
Włączenie polskiego przemysłu w światowe łańcuchy dostaw sektora jądrowego nie ogranicza się tylko do najbliższych geograficznie projektów w UE. Również na tak odległych i trudnych rynkach jak Japonia, Meksyk, Kanada czy Indie można znaleźć polski komponent. Dla przykładu wrocławskie fabryki General Electric w najbliższych dniach rozpoczną transport do kanadyjskiej elektrowni jądrowej Darlington wyprodukowanego stojana generatora. W elektrowni tej zamontowano już korpus turbiny, której obróbkę termiczną wykonał w 2018 r. kędzierzyński Famet. Natomiast w styczniu br. warszawskie APS Energia wyprodukowało i wysłało stabilizatory zasilania UPS do Indii, które zostaną zamontowane na budowanej tam, w technologii rosyjskiej, elektrowni atomowej Kudankulam II.
Polskie przedsiębiorstwa sygnalizują, że prace w sektorze jądrowym są bardziej wymagające niż w innych sektorach energetyki konwencjonalnej czy petrochemii, jednakże są one znacznie bardziej rentowne. Istotnym argumentem przemawiającym za podjęciem się współpracy z tą branżą jest znacznie dłuższa perspektywa realizacji projektu, co pozwala polskim firmom optymalniej zorganizować produkcję i alokować własne zasoby kadrowe. Zdobyte doświadczenia pozytywnie wpływają na jakość realizacji projektów w innych równie wymagających sektorach – lotniczym, kosmicznym czy off shore.
Krajowe firmy zrealizowały prace na budowie trzeciego bloku elektrowni jądrowej w Finlandii. Bezpośrednio na miejscu prace montażowe wykonały firmy: Elektrobudowa, Polbau, Warbud, KMW Enginnering, Gotech, wrocławskie oddziały Siemensa. Zrealizowano także dostawy określonych komponentów wyprodukowanych w polskich zakładach.
Bardzo charakterystyczna jest wyprodukowana przez Energomontaż Północ Gdynia środkowa i górna część obudowy stalowej reaktora (tzw. liner) o wadze przekraczającej 400 ton. Projekty realizowane były na bezpośrednie zlecenie francuskiej Arevy (główny wykonawca EPC projektu) lub na zlecenie innych francuskich czy niemieckich koncernów budowlano-energetycznych. Ocenia się, że w szczycie natężenia prac na budowie elektrowni jądrowej w Finlandii pracowało 25 polskich firm a język polski był drugim po fińskim – najczęściej używanym językiem.
Na realizowanym równolegle projekcie budowy reaktora EPR we francuskiej elektrowni jądrowej Flamanville, polskie przedsiębiorstwa również realizowały zaawansowane prace. Polimex Mostostal i Energop Sochaczew wyprodukowały rurociągi obiegu wtórnego reaktora (dozowanie kwasu borowego reaktora). Jak podaje francuski EDF także inne polskie firmy – Holduct czy Berliner – dostarczyły na rzecz tego projektu kanały HVAC i konstrukcje stalowe. Polskie zakłady należące do zagranicznych koncernów również uczestniczyły w tym projekcie. Polskie fabryki niemieckiego Berliner Luft dostarczyły komponenty grzewczo-wentylacyjne, natomiast wrocławskie zakłady Alstoma (aktualnie General Electric) wyprodukowały urządzenia pomocnicze dla turbogeneratora Arabelle zamontowanego w tej normadzkiej elektrowni.
Według Ministerstwa Energii RP ponad 70 polskich firm w ostatnich 10 latach zrealizowało – w kooperacji z zagranicznymi koncernami – projekty dla elektrowni atomowych lub zakładów wytwarzania paliwa jądrowego.
Elektrobudowa/KMW Engineering/EDF/Rockfin/Famet/Energop Sochaczew/Ministerstwo Energii/CIRE.pl
