KOMENTARZ
Teresa Wójcik
Redaktor BiznesAlert.pl
Z jednej strony błyskawiczne tempo na finiszu sejmowych prac przy nowelizacji PGG i sporo niezłych rozwiązań. Z drugiej – kontrowersyjna rezygnacja z NOKE i nie uwzględnienie wielu wniosków inwestorów. Czy będzie konieczna nowelizacja nowelizacji?
Tempo na finiszu prac nad rządową ustawą nowelizującą Prawo Geologiczne i Górnicze było wyjątkowo imponujące. Sejmowa komisja nadzwyczajna ds. energetyki i surowców energetycznych zakończyła procedurę legislacyjną po poprawkach zgłoszonych przez kluby poselskie w drugim czytaniu w piątek (6 czerwca). MSZ, żeby ocenić zgodność nowych przepisów z prawem UE miało jeden dzień. Gotowy do przegłosowania projekt trafił do trzeciego czytania i na głosowanie wczoraj, po godz. 16.20. Sejm uchwalił ustawę łupkową o godz. 16.57. Za projektem nowelizacji PGG opowiedziało się 283 posłów głównie z klubów koalicji rządowej, wstrzymało się od głosu 144 (przede wszystkim z PiS), przeciw zagłosowało 5. Przed głosowaniem nad całą ustawą Wysoka Izba głosowała nad przyjęciem lub odrzuceniem 60 poprawek.
Najważniejsze z nich to odrzucony w głosowaniu blok poprawek dotyczących przywrócenia Narodowego Operatora Kopalin Energetycznych. Poseł Piotr Naimski (PiS) argumentował, że ta instytucja jest niezbędna dla prawidłowych relacji między koncesjonariuszami a organem koncesyjnym, który w interesie kraju powinien na bieżąco wiedzieć, co dzieje się na złożach.
Zwracał się do premiera i ministra środowiska – „w czyim interesie, pod wpływem jakiego lobby Panowie wykreśliliście NOKE?”. Jego zdaniem dziwne jest, że „Główny Geolog Kraju jest za pozbawieniem się tego narzędzia”. Kontrargumentował podsekretarz stanu w resorcie środowiska i Główny Geolog Kraju Sławomir Brodziński – jego zdaniem nie ma konieczności “tworzenia hybrydy w postaci NOKE, czyli spółki akcyjnej, która ma pełnić różne funkcje. Z jednej strony jest to funkcja biznesowa, a z drugiej funkcja nadzorcza”. Jest to instytucja, która powstała w kilku krajach w zupełnie innych warunkach, kiedy nie było globalizacji. U nas – mówił – “Istnieją innego typu mechanizmy, pełniące odpowiednia rolę. Jest m.in. Wyższy Urząd Górniczy, jest Ministerstwo Środowiska, w którym powstaną nowe struktury”. Jak się dowiedziałam – mają to być dwa nowe departamenty w tym Ministerstwie.
Niezależnie od spornej kwestii NOKE nowelizacja PGG przewiduje rozwiązania nie budzące sprzeciwów znakomitej większości Sejmu. Są to uproszczenie procedury przyznawania koncesji dla firm poszukujących i wydobywających węglowodory. Badania geofizyczne będzie można prowadzić na podstawie samego zgłoszenia, bez konieczności uzyskania koncesji. Wprowadza się jeden rodzaj koncesji poszukiwawczo-rozpoznawczo-wydobywczej. Wydobycie na części obszaru objętego koncesją będzie można zacząć przed zakończeniem poszukiwań w innej części. Zachowane zostaną jednocześnie prawa nabyte dotychczasowych koncesjonariuszy W ocenie rządu nowe prawo przyspieszy prace nad poszukiwaniem i wydobyciem gazu łupkowego.
Ustawa wprowadza przetargi na udzielanie koncesji poprzedzone postępowaniem kwalifikacyjnym. Przewiduje też m.in. konieczność składania przez koncesjonariuszy zabezpieczeń na wypadek, gdyby np. nie podjęli przewidzianych koncesją prac, blokując w ten sposób dostęp do koncesji na dane złoże dla innych inwestorów. Obowiązywać ma też jedna dokumentacja zamiast dwóch osobnych: geologicznej i inwestycyjnej. Główne procedury środowiskowe – długie i skomplikowane – przesunięto z początku prac na ostatnią fazę przed rozpoczęciem wydobycia. Dla koncesjonariuszy już prowadzących w Polsce poszukiwania nowe przepisy zapewniają zachowanie praw nabytych, a koncesje udzielone przed wejściem w życie ustawy, zachowają ważność.
Mimo pozytywnych ocen posłów w sprawie przedstawionych w dużym skrócie zmian – przedstawiciele inwestorów zarówno polskich, jak i zagranicznych nie są usatysfakcjonowani. Ich zdaniem nowe przepisy nie usuwają skomplikowanych i najczęściej zbędnych procedur administracyjnych, stanowiących skuteczne bariery dla powstania w Polsce nowej branży – gazu i ropy z łupków. Poprawki wnoszone w pracach sejmowej komisji przez przedstawicieli inwestorów nie zostały uwzględnione w znowelizowanym PGG. A błyskawiczny finisz nie zrekompensował lat opóźnienia rządu PO-PSL we wprowadzeniu ustawy łupkowej.
