Zasadnicze znaczenie dla Polski i jej bezpieczeństwa ma stały i obronny charakter wzmocnionej wysuniętej obecności NATO na wschodniej flance – podkreślił minister Jacek Czaputowicz. Teresa Wójcik przygotowała relację z drugiego dnia Zgromadzenia Parlamentarnego NATO w Warszawie.
W drugim dniu sesji Zgromadzenia Parlamentarnego NATO w Warszawie pracowały Komisje ZP: Polityczna, Ekonomiczna i Bezpieczeństwa oraz Obywatelskiego Wymiaru Bezpieczeństwa. Analizowano wyzwania stojące przed Sojuszem Północnoatlantyckim: problem zwalczanie rosyjskich zagrożeń hybrydowych, rekomendowane działania wobec Korei Północnej, bezpieczeństwo energetyczne wschodniej flanki NATO, bezpieczeństwo granic. – NATO musi być solidarne. Jedynie jako silna, polityczna wspólnota jest w stanie skutecznie bronić interesów bezpieczeństwa państw członkowskich – podkreślał występujący w Komisji Politycznej polski minister spraw zagranicznym szef polskiego Jacek Czaputowicz.
NATO i polityka bezpieczeństwa
Szef polskiego MSZ przedstawił priorytety polskiej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. – Sojusz Północnoatlantycki jest głównym wielostronnym instrumentem polskiej polityki bezpieczeństwa – zapewnił Jacek Czaputowicz – Zwłaszcza zasadnicze znaczenie dla Polski i jej bezpieczeństwa ma stały i obronny charakter wzmocnionej wysuniętej obecności NATO na wschodniej flance.
Minister Czaputowicz omówił wyzwania stojące przed Sojuszem. W tym konieczność dostosowania NATO do nowych uwarunkowań. Podstawą mają być twarde gwarancje bezpieczeństwa wynikające z art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego. – Decyzje dotyczące wzmocnienia bezpieczeństwa wschodniej flanki NATO podjęte na szczytach w Newport i Warszawie były w pełni i nieodwracalnie zrealizowane – podkreślił minister. A mając na względzie jedność polityczną Sojuszu, trzeba za jego podstawę uważać oś NATO: więź transatlantycką, przekonywał szef naszego MSZ. Ponieważ „Europa potrzebuje Stanów Zjednoczonych, a Stany Zjednoczone potrzebują Europy. Łączą nas wspólne wyzwania i zagrożenia, wspólne interesy bezpieczeństwa, ale przede wszystkim wspólne wartości, z których wyrosło NATO”.
W Komisji Politycznej parlamentarzyści, przedstawiciele NATO oraz eksperci dyskutowali projekt raportu Podkomisji Stosunków Transatlantyckich „Korea Północna – Wyzwania dla bezpieczeństwa międzynarodowego: Implikacje dla NATO”. Projekt przedstawił jego autor Gerald E. Connolly, deputowany do Izby Reprezentantów USA. Connolly zwracał uwagę na konieczność wzmocnienia i rozszerzenia sankcji wobec Korei Północnej w związku ze sprawą rozprzestrzenia przez ten kraj broni masowego rażenia. Amerykański kongresmen rekomendował państwom NATO ograniczenie nielegalnej żeglugi z Korei Północnej. Jego zdaniem „zbliżający się, miejmy nadzieję, dialog prezydenta USA Donalda Trumpa i przywódcy Korei Północnej Kim Dzong Una nie powinien zaangażowania państw NATO. Wręcz przeciwnie, wobec ostatnich wydarzeń należałoby działania zintensyfikować. Kontynuowanie presja odstraszy Kim Dzong Una od porzucenia ścieżki dyplomatycznej” brzmiał jeden z wniosków projektu raportu przedstawiona przez kongresmena.
Obecnemu stanowi relacji transatlantyckich poświęcone było wystąpienie dyrektora Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Sławomira Dębskiego. Stwierdził on m.in. „Ekonomiczne i polityczne zależności między Europą i Stanami są tak silne, że dezintegracja społeczności transatlantyckiej byłaby niemożliwa”. W ocenie szefa PISM siły Europy nie zależą jedynie od jej mocnej gospodarki. Ważny jest atrakcyjny model integracji i dalszego wszechstronnego rozwoju. Wszystko to Europa zawdzięcza bezpiecznym warunkom, jakie zostały stworzone dzięki realnemu zaangażowaniu Stanów Zjednoczonych w obronę naszego kontynentu.
Kolejnym projektem raportu przedstawionym Komisji Politycznej było opracowanie „Destabilizacja na Południu”, przedstawione przez generalnego sprawozdawcę Julia Mirandę Calhę z Portugalii. W Komisji rozważano też kwestię czy współpraca z Rosją jest możliwa wbrew stałym napięciom i rywalizacji. Podstawą tej debaty był zaprezentowany przez Raynella Andreychuka, eksperta z Kanady projekt raportu Podkomisji Krajów Partnerskich z NATO poświęcony bezpieczeństwu na Zachodnich Bałkanach.
Komisja Ekonomiczna i Bezpieczeństwa – zagrożenia i perspektywy
Pierwszym punktem posiedzenia Komisji Ekonomicznej i Bezpieczeństwa było wystąpienie polskiego wiceministra spraw zagranicznych Piotra Wawrzyka. Poświęcone perspektywom i priorytetom Polski w Unii Europejskiej po Brexicie. Wiceminister podkreślił,że członkostwo Polski w Unii Europejskiej nie podlega dyskusji. Powiedział też, że UE powinna dbać o harmonijny rozwój wszystkich państw członkowskich i szanować ich suwerenność. – Polska potrzebuje Unii, która jest silna siłą swoich państw, wolna wolnością jej obywateli i bogata różnorodnością jej narodów – ocenił wiceminister Wawrzyk.
Członkowie tej Komisji debatowali następnie o polityce energetycznej Rosji wobec Europy Środkowej i Wschodniej. Podstawą dyskusji było wystąpienie starszego eksperta Rady Atlantyckiej dr Andersa Aslunda.
Omawiano również projekty raportów Podkomisji Transformacji i Rozwoju. Projekt poświęcony Wyzwaniom bezpieczeństwa energetycznego w Europie Środkowo-Wschodniej przedstawiła posłanka do litewskiego Sejmu Ausrine Armonaite. Drugi projekt Podkomisji Transatlantyckich Stosunków Ekonomicznych poświęcony jest międzynarodowemu systemowi handlu w obliczu ryzyka oraz potrzebie powrotu do zasad podstawowych. Na zakończenie pracy tej Komisji, generalny sprawozdawca Jean-Marie Bockel przedstawił projekt raportu generalnego dotyczącego przyszłości przemysłu kosmicznego.
Bezpieczeństwo granic – Komisja Obywatelskiego Wymiaru Bezpieczeństwa
O zapewnieniu bezpieczeństwa granic UE i koordynacji współpracy w ramach Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony państw Unii mówił na posiedzeniu Komisji Obywatelskiego Wymiaru Bezpieczeństwa ZP NATO Fabrice Leggeri, dyrektor wykonawczy Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej Frontex. Leggeri poinfomował: Mamy stworzone instrumenty wspólnej ochrony granic, koordynowane przez Frontex. Wydatki UE, jeśli chodzi o zapewnienie ochrony i bezpieczeństwa zewnętrznych granic Unii, zostały potrojone. Leggeri podkreślił, że Frontex prowadzi akcje ratunkowe na morzu, realizuje działania mające zwalczać przestępczość zorganizowaną i terroryzm, bierze udział w operacjach zawracania nielegalnych migrantów. Dzięki agencji od 2015 r. uratowano życie 283 tys. osób. Szef Frontexu zapowiedział, że agencja chce ochronić wybrzeża państw nie tylko w basenie Morza Śródziemnego, ale również w basenach innych mórz i oceanów, które mają znaczenie dla UE: Morza Bałtyckiego, Atlantyku, czy Morza Czarnego.
Komisja Obywatelskiego Wymiaru Bezpieczeństwa omawiała projekt raportu specjalnego dotyczącego zwalczania rosyjskich zagrożeń hybrydowych. – Propaganda, dezinformacja, wykorzystanie zawirowań politycznych, najemników. Wachlarz hybrydowych możliwości Rosji jest szeroki – powiedział autor projektu brytyjski parlamentarzysta lord Michael Jopling. Rosja dziś nie promuje już żadnej konkretnej ideologii. Stara się raczej wprowadzić zamęt niż przekonywać. A to jest łatwiejsze. Kreml dziś nie wywołuje konfliktów w społeczeństwach, a korzysta z nich i pogłębia je.
Odpowiedź NATO na taktykę hybrydową Moskwy przedstawił starszy ekspert Pionu Dyplomacji Publicznej NATO Robert Pszczel.
– Ostatnia kadencja Putina? Czego można oczekiwać? – to kolejny temat zaprezentowany Komisji przez Marka Menkiszakaz Ośrodka Studiów Wschodnich. Komisja Obywatelskiego Wymiaru Bezpieczeństwa dyskutowała również nad projektem raportu generalnego: „Wspieranie demokracji i praw człowieka w Regionie Morza Czarnego”. Przedstawiła go deputowana Bundestagu z Niemiec Ulla Schmidt. Kanadyjska parlamentarzystka Jane Cordy zaprezentowała projekt raportu Podkomisji ds. Rządów Demokratycznych: „Ochrona ludności w regionach Dalekiej Północy i Morza Śródziemnego.” Na zakończenie drugiego dnia sesji w tej Komisji debatowano o partnerstwie w obserwacji wyborów jako wkładzie do demokracji i bezpieczeństwa mówiła Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, dyrektor Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE.
