EN
Sejm przyjął nowelizację przepisów o CSIRE, umożliwiającą start systemu od 1 lipca 2025 roku i wprowadzającą zaliczki dla firm energochłonnych.
W środę, 21 maja 2025 roku, Sejm przyjął nowelizację przepisów dotyczących Centralnego Systemu Informacji o Rynku Energii (CSIRE), która umożliwi stopniowe przystępowanie uczestników rynku energii do tego systemu. Nowe regulacje wprowadzają również możliwość wypłaty zaliczek na poczet rekompensat dla firm energochłonnych, co ma wspierać ich stabilność finansową w obliczu trudnej sytuacji rynkowej. Za ustawą głosowało 407 posłów, 21 wstrzymało się od głosu, a nikt nie był przeciwny. Projekt trafił teraz do Senatu, gdzie będzie dalej procedowany.
CSIRE to scentralizowany system teleinformatyczny, którego celem jest gromadzenie, przechowywanie i przetwarzanie danych technicznych i handlowych dotyczących rynku energii elektrycznej. System obejmie informacje od konsumentów, prosumentów, wytwórców, sprzedawców, operatorów systemów dystrybucyjnych oraz operatora systemu przesyłowego. Dzięki CSIRE możliwe będzie szybkie zmienianie sprzedawcy energii oraz korzystanie z dynamicznych cen energii, co zwiększy konkurencyjność i elastyczność rynku. Operatorem systemu zostały Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE), które odpowiadają za jego wdrożenie i funkcjonowanie.
Zgodnie z nowymi przepisami, uczestnicy rynku energii, podzieleni na odpowiednie kategorie, będą mogli dołączać do CSIRE etapami, z ostatecznym terminem pełnej wymiany informacji między wszystkimi użytkownikami wyznaczonym na 19 października 2026 roku. Termin technicznego uruchomienia systemu pozostaje bez zmian – CSIRE rozpocznie działanie 1 lipca 2025 roku. Tego typu podejście wynika z sygnałów płynących z rynku, wskazujących na trudności techniczne uniemożliwiające pełne wdrożenie systemu w krótszym czasie. Etapowe przystępowanie ma ułatwić dostosowanie się do nowych wymogów, szczególnie dla mniejszych podmiotów.
Zmiany dla prosumentów wirtualnych
Nowelizacja wprowadza również zmiany dotyczące prosumentów wirtualnych, czyli podmiotów produkujących energię w jednym miejscu, ale konsumujących ją w innym, w ramach tego samego operatora systemu dystrybucyjnego. Przepisy dotyczące prosumenta wirtualnego wejdą w życie 2 lipca 2025 roku, ale w okresie przejściowym, do 19 października 2026 roku, takie podmioty będą mogły funkcjonować bez konieczności korzystania z CSIRE na terenie jednego operatora. Po tym okresie ograniczenie to zostanie zniesione, umożliwiając pełną integrację z systemem.
Ustawa zawiera także poprawki niezwiązane bezpośrednio z CSIRE, które zostały wprowadzone przez sejmową komisję klimatu, energii i aktywów za zgodą rządu. Jedną z kluczowych zmian jest wprowadzenie zaliczkowego systemu rekompensat dla sektora energochłonnego, co ma na celu wsparcie finansowe firm borykających się z wysokimi kosztami energii. Dodatkowo podniesiono limit rekompensat za zamrożone ceny ciepła do 1,6 miliarda złotych oraz zwiększono limit ostrożnościowy z 75 do 80 procent, co ma lepiej zabezpieczyć odbiorców.
Ważnym elementem nowelizacji jest przesunięcie terminu związanego z obowiązkiem inwestorów farm wiatrowych, którzy po 2 lipca 2025 roku uzyskają pozwolenie na budowę. Zgodnie z nową regulacją, będą oni zobowiązani do oferowania energii z co najmniej 10 procent mocy zainstalowanej mieszkańcom gminy na zasadach prosumenta wirtualnego dopiero od 20 października 2026 roku. Ma to ułatwić inwestorom dostosowanie się do nowych wymogów oraz zapewnić mieszkańcom dostęp do energii po kosztach budowy.
Energetyka24/ Mateusz Gibała
