Litwa: Białoruska elektrownia jądrowa to uderzenie Rosji w nasze interesy
Litwa ocenia, że projekt białoruskiej elektrowni jądrowej to sposób Rosji na uderzenie w interesy litewskie. Przekonuje do embarga na dostawy energii z Elektrowni Ostrowiec, ale sąsiedzi nie chcą zająć jasnego stanowiska.
W celu zablokowania realizacji projektu Litwa postanowiła nie kupować energii z budowanej elektrowni. Pomysł ten zyskał poparcie Estonii. Łotwa jednak zajmuje w tej sprawie ostrożne stanowisko i proponuje, aby domagać się od Białorusi zastosowania najwyższych standardów bezpieczeństwa. Ryga nie zamierza jednak blokować zakupów energii z Elektrowni Ostrowiec. Takie stanowisko osłabia starania Litwy i Estonii, gdyż ostatecznie energia z Ostrowca może trafić na rynek państw bałtyckich przez terytorium Łotwy niezależnie od decyzji Wilna i Tallina.
Vaičiūnas stwierdził, że w rozmowach z łotewskim ministrem gospodarki Arvilsem Ašeradensem nie będzie przekonywał Rygi, lecz będzie chciał wyjaśnić, czemu jej stanowisko różni się od tego prezentowanego przez Wilno.
Po spotkaniu Vaičiūnasa z Ašeradensem, Litwin stwierdził, że dostrzega on „pozytywne zmiany” w stanowisku Łotwy w kwestii zakazu zakupu energii z Białorusi. – Mamy polityczne poparcie Łotwy. Uzgodniliśmy, że należy prezentować wspólne stanowisko w tej sprawie. Zwłaszcza w kwestii ograniczenia dostępu tej energii do rynku. Zgodziliśmy się na powołanie wspólnej grupy ekspertów, która oceni techniczne możliwości do wcielenia tych środków w życie. Wkrótce powinna ona rozpocząć pracę – powiedział Vaičiūnas.
Podkreślił jednak, że to nie oznacza zgody Łotwy na blokadę zakupów energii z Białorusi. Ryga chce ocenić techniczne i ekonomiczne skutki embarga na energię z Ostrowca. Jego zdaniem Łotwa zrobiła krok naprzód, jeżeli chodzi o stanowisko w tej sprawie. Przy czym zaznaczył, że czas pokaże, jakie konkretnie decyzje podejmie Ryga. Rozmówcy zgodzili się, że na poziomie regionalnym powinien jak najszybciej zostać osiągnięty konsensus w tej kwestii.
Białoruska Elektrownia Jądrowa powstaje w miejscowości Ostrowiec w obwodzie grodzieńskim w odległości 50 km od litewskiej stolicy. Jest budowana w oparciu o rosyjską technologię WWER-1200. Ma się składać z dwóch reaktorów o mocy 1200 MW każdy. Uruchomienie pierwszego bloku ma nastąpić w 2018 roku, a kolejnego dwa lata później.
Litwa: To projekt Rosji wymierzony w nas
Budowana przy granicy z Litwą w Ostrowcu na Białorusi elektrownia jądrowa jest geopolitycznym projektem Rosji wymierzonym przeciwko Litwie – powiedziała litewska prezydent Dalia Grybauskaitė. Wilno jest głównym przeciwnikiem budowy wspomnianej elektrowni. Próbuje przekonać państwa regionu do podjęcia wspólnych wysiłków na rzecz wstrzymania realizacji projektu. Tymczasem Mińsk rozmieszcza wojsko na placu budowy.
– Uważam, że Elektrownia Ostrowiec jest geopolitycznym projektem wymierzonym w Litwę. Może to być element szantażu i wywierania nacisku na Litwę, aby powstrzymała synchronizację swoich sieci energetycznych z Europą Zachodnią – powiedziała.
Według niej Litwa powinna wszelkimi dostępnymi środkami dążyć do zatrzymania budowy białoruskiej elektrowni i domagać się przestrzegania kwestii bezpieczeństwa i transparentności.
– Nie mam wątpliwości co do tego, że powinniśmy odrobić lekcję, to znaczy obronić swój rynek przed dostaniem się do niego energii z tej elektrowni i usprawnić proces synchronizacji sieci energetycznych. W ten sposób zajmujemy się swoimi sprawami i oceniamy ten projekt jako geopolityczny i nieprzyjazny wobec Litwy – stwierdziła Grybauskaitė.
Zwróciła również uwagę na to, że Wilno powinno zrobić wszystko, aby elektrownia w Ostrowcu stała się projektem nieopłacalnym ekonomicznie.
Białoruś zbroi Ostrowiec
Tymczasem Mińsk rozlokował na miejscu budowy elektrowni batalion wojsk wewnętrznych, zajmujący się ochroną strategicznej infrastruktury państwowej. Dowódca wojsk wewnętrznych Jurij Karajew zaznaczył, że do pełnej ochrony obiektu żołnierze przystąpią na pół roku przed dostarczeniem do elektrowni paliwa jądrowego. Obecnie trwają ćwiczenia sprawdzające zdolność bojową batalionu.
Dostawa pierwszego korpusu dla reaktora
Nowy korpus dla pierwszego bloki elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi trafił na plac budowy – poinformował dziennikarzy białoruski minister energetyki Władimir Potupczik dodając, że trwają przygotowania do montażu wspomnianego korpusu.
Jednocześnie stwierdził, że po przeprowadzeniu stress testów Mińsk przedstawi Komisji Europejskiej państwowy raport na temat bezpieczeństwa budowy pierwszego bloku elektrowni.
– Białoruś przed nikim się nie zamyka. Obecnie współpracujemy z Komisją Europejską w ramach przygotowań do sporządzenia państwowego raportu po przeprowadzeniu stress testów. Ich wyniki są przetwarzane i w najbliższym czasie zostaną przekazane naszemu regulatorowi – powiedział Potupczik.
– Budujemy nasza elektrownie jądrową w zgodzie z naszymi międzynarodowymi zobowiązaniami – stwierdził Potupczik.
AKTUALIZACJA: 24.02.2017 godz. 11:11
The Baltic Course/Delfi.lt/RIA Novosti/TASS/Piotr Stępiński
RAPORT: Elektrownia jądrowa w Ostrowcu szkodzi zbliżeniu Polska-Białoruś
