Działające od dwóch i pół roku łącze energetyczne NordBalt o mocy 700 MW, rozpięte między szwedzkim Nybro, a litewską Kłajpedą zostanie czasowo wygaszone w okresie od 16 sierpnia do 28 października. Przez najbliższe dwa miesiące, położony na dnie Bałtyku kabel elektryczny będzie poddawany niezbędnym pracom remontowym. Zdaniem niektórych ekspertów cena energii elektrycznej dla gospodarstw domowych i firm na Litwie może znacząco wzrosnąć. Przedstawiciele Litgrid uważają jednak, że niezbędne naprawy nie powinny znacząco podnieść ceny.
Dyrektor sieci przesyłowych Litgrid, Vidmantas Grusas twierdzi, że tak poważne zakłócenia w dostawach prądu są nieprzyjemną niespodzianką. „Te awarie, które się wydarzyły, były nieco nieoczekiwane i wywołały wiele pytań dotyczących ich funkcjonowania przez kolejne 30 – 40 lat. Kiedy uszkodzenia zaczęły się powtarzać, rozpoczęliśmy pertraktacje z wykonawcą łącza, firmą ABB, na temat terminu usunięcia tego problemu”- powiedział Grushas w zeszłym tygodniu. Dyrektor Departamentu Systemów Zarządzania Litgrid, Giedrius Radwiła zauważył, że ze względu na problemy z zarządzaniem, sieć energetyczna NordBalt była wyłączana już kilkadziesiąt razy. „Ogólnie rzecz biorąc, w swojej historii NordBalt odłączono 31 razy. 12 – z winy sprzęgieł (z rosyjskiego муфты), w pozostałych przypadkach – z powodu konwerterów energii elektrycznej lub wpływów zewnętrznych.11 wydarzyło się w Nybro i 8 w Kłajpedzie” – poinformował Radwił.
W zeszłym roku, w przeciwieństwie do bieżącego roku, na linii NordBalt dochodziło do wielu uszkodzeń. W styczniu łącze było nieczynne przez tydzień – wtedy na rynku cena 1 MWh skakała do poziomu 118 euro, a w porannych szczytach nawet 200 euro. Następnie ceny stabilizowały się. Ostatni raz odłączenie nastąpiło pod koniec lutego. Eksperci zauważają, że wpływ remontu na cenę energii elektrycznej jest trudny do przewidzenia, gdyż mogą na nią wpływać różne czynniki, w tym ten najistotniejszy – pogoda. Litewski wiceminister Energii, Egidijus Purlys powiedział, że połączenie z liniami elektroenergetycznymi w Szwecji i Polsce już obniżyło taryfy za energię. Na ewentualną zmianę ceny 1 MWh (w trakcie naprawy NordBalt) wpłynąć może wiele różnych czynników – uważa Purlys.
„Jeśli porównać bieżący okres do czasu przed ułożeniem linii przesyłowych, kiedy średnia cena giełdowa wynosiła około 45 euro, to obecnie średnia cena docelowa wynosi 35 euro, ale ostatnio, nawet podczas pracy wszystkich połączeń, ze względu na zmniejszoną podaż i nieco większy popyt, cena na giełdzie wynosiła już 0 EUR. Uważamy, że podobny poziom cen powinien się utrzymać” – twierdzi Purlis.
W lipcu Lietuvos energijos gamyba (LEG) poinformował, że podczas naprawy NordBalt usługa tzw. rezerwy strategicznej zostanie zagwarantowana przez nowy dziewiąty blok elektrowni Lietuvos elektrine, co oznacza, że zapewnione zostaną stabilne dostawy energii elektrycznej. Podczas przygotowań do naprawy testowano cztery sprzęgła (z rosyjskiego муфты) nowego projektu, po czym udoskonalono harmonogramy pracy. Po stronie litewskiej wymienione zostaną 22 sprzęgła, po stronie szwedzkiej aż 98. Naprawy gwarancyjne będą wykonywane przez duńską firmę NKT, która w ubiegłym roku odkupiła infrastrukturę NordBalt od szwedzkiej firmy ABB za kwotę 836 milionów euro.
Jak oświadczył Litgrid, w 2017 roku Nordbalt dostarczył 30 procent energii elektrycznej importowanej przez Litwę. Wiceminister Purlis, oceniając możliwość wystąpienia ewentualnego niedoboru mocy w trakcie przeprowadzania remontu, przypomina o istnieniu połączenia linii elektroenergetycznej z Polską.
Delfi/Roma Bojanowicz
