Komisja Europejska przedstawiła pakiet rozwiązań mających na celu dekarbonizację rynku gazu UE poprzez ułatwienie wykorzystania odnawialnych i niskoemisyjnych gazów, w tym wodoru, oraz zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kontynentu. Dokument ten nazywa się umownie nowym pakietem gazowym.
Celem działań i planów Komisji jest wzrost elektryfikacji gospodarki Europejskiej, przy jednoczesnym zastrzeżeniu, że gaz nadal będzie niezbędny w branżach takich jak m.in hutnictwo czy metalurgia. – Wiemy, że sama energia elektryczna nie może dostarczyć całej energii, jakiej będziemy potrzebować w przyszłości, a odnawialne i inne gazy niskoemisyjne będą w coraz większym stopniu zastępować paliwa kopalne. Europa musi odwrócić stronę paliw kopalnych i przejść na czystsze źródła energii. Obejmuje to zastąpienie gazu kopalnego gazami odnawialnymi i niskoemisyjnymi, takimi jak wodór – powiedział Frans Timmermans, przedstawiciel UE ds. klimatu.
Według organu wykonawczego UE paliwa gazowe, takie jak biogaz, biometan, odnawialny i niskoemisyjny wodór, a także syntetyczny metan, będą stanowić około jednej piątej końcowego zużycia energii do 2050 roku. Aby umożliwić transformację, Komisja Europejska proponuje środki wspierające odnawialne i niskoemisyjne gazy, redukcję emisji metanu i dekarbonizację budynków.
– Celem nadrzędnym jest zmniejszenie udziału gazu kopalnego w mieszance z jednej strony za pomocą środków poprawiających efektywność energetyczną, które zmniejszają ogólne zużycie, ale także poprzez zastąpienie go odnawialnymi i niskoemisyjnymi gazami oraz elektryfikacją – powiedział Timmermans.
W planach KE jest silne wsparcie sektora wodorowego. – Do 2030 roku chcemy mieć w UE 40 gigawatów mocy zainstalowanych w elektrolizerach. Aby dostarczać odpowiednie ilości wodoru, musimy sprawnie przygotować infrastrukturę łączącą producentów wodoru z jego przyszłymi konsumentami. Dzisiejsze propozycje przygotowują grunt pod konkurencyjny europejski rynek wodoru – powiedział Timmermans.
Aby to umożliwić, Komisja Europejska zaproponowała zwiększone wsparcie wodoru, w tym zobowiązanie krajów UE akceptacji transgranicznego tranzytu gazu ziemnego, który zostanie zmieszany w co najmniej pięciu procentach z wodorem. Chodzi o to, aby dopuścić we wszystkich krajach możliwość stosowania jako paliwa przejściowego gazu zmieszanego z wodorem. Produkcja i dystrybucja wodoru ma w planach komisji liczyć na specjalne traktowanie względem regulacji i systemu podatkowego. Dotyczyć to ma m.in taryf na przesyle takiego paliwa pomiędzy producentami i odbiorcami na poziomie transgranicznym. Komisja zaznacza, że oddzielona ma zostać funkcja producenta wodoru od jego dystrybutora. Przepisy mają być analogiczne do tych stosowanych przy produkcji energii elektrycznej i gazu ziemnego z jego sprzedawcami.
– Naszym celem jest stworzenie rynku wodoru z kilkoma graczami konkurującymi na równych zasadach, z przejrzystym i swobodnym dostępem do sieci – powiedziała Kadri Simson, komisarz UE ds. energii. Aby to osiągnąć, musi zostać zapewnione, że nie skorzystają na tym podmioty posiadające już doświadczenie w tym segmencie. Plany operatorów sieci przesyłowych powinny być kompatybilne z tymi przygotowanymi przez operatorów krajów sąsiednich, tak aby w maksymalny sposób zwiększyć możliwości handlu wodorem na terenie całej Unii Europejskiej.
Zostanie wprowadzony system certyfikacji, aby potwierdzić, czy gaz wprowadzany na rynek jest „odnawialny” czy „niskoemisyjny”. Komisja Europejska dodała definicję gazów i paliw niskoemisyjnych w ramach tego samego systemu certyfikacji, co gazy odnawialne. Zgodnie z założeniem, źródła niskoemisyjne są definiowane jako wytwarzane ze źródła energii które pozwoli zredukować emisje gazów cieplarnianych w porównaniu z paliwami kopalnymi o ponad 70 procent.
Komisja proponuje zarzucenie podpisywania długoterminowych kontraktów na zakup gazu ziemnego po 2049 roku, zachowując możliwość podpisywania umów na okres jednego roku.
Bardzo ważnym elementem pakietu gazowego jest osobny rozdział dotyczący emisji metanu – gazu 70 razy bardziej niebezpiecznego dla atmosfery niż dwutlenek węgla. Komisja zobowiązuje wszystkie państwa wspólnoty do monitoringu i raportowania dotyczącego emisji metanu, a na producentach kopalin i dystrybutorach wymóg bezzwłocznego naprawiania infrastruktury w przypadku wykrycia ewentualnego wycieku. Importerzy paliw kopalnych będą zobowiązani do przedstawienia informacji o tym, w jaki sposób ich wykonują pomiary, raporty i weryfikację swoich emisji oraz w jaki sposób ograniczają te emisje w toku produkcyjnym. Ponadto, KE ma rozmawiać z partnerami energetycznymi spoza UE o wewnętrznych, krajowych przepisach dotyczących redukcji emisji metanu. KE daje sobie na to czas do 2025 roku.
Komisja Europejska/Mariusz Marszałkowski
Gaz odnawialny. Polityka klimatyczna wchodzi do sektora gazowego
Pakiet gazowy: Komisja chce mieszać gaz z wodorem, by w końcu zdekarbonizować cały sektor
