– W 2023 roku planujemy zrealizować 57 tys. nowych przyłączy gazowych. Jest to wciąż o ponad 10 procent więcej niż w 2017 roku i blisko tyle, ile zrealizowaliśmy rok później. Dla nas są to istotne zmiany, które muszą mieć odzwierciedlenie w naszej strategii na kolejne lata – mówi prezes Polskiej Spółki Gazownictwa Robert Więckowski w rozmowie z BiznesAlert.pl.
BiznesAlert.pl: Jakie są wyniki przyłączeń do sieci gazowej w 2022 roku, jak szła wówczas gazyfikacja?
Robert Więckowski: Podobnie jak w latach ubiegłych, również w 2022 roku odnotowaliśmy rekordowe wyniki w zakresie przyłączania nowych odbiorców. W 2022 roku zakończono dokumentem OT 107 707 szt. nowych przyłączy gazowych, z czego 2 569 szt. nowych przyłączy zostało zakończonych w ramach nowych gazyfikacji.
Analizując realizację przyłączeń w spółce od 2015 roku do 2022 roku zwiększyliśmy wykonanie liczby nowych przyłączy gazowych o 187 procent. Na wysoki poziom zrealizowanych nowych przyłączy gazowych wpłynęło wiele czynników. Do jednego z najistotniejszych należy zaliczyć trwającą transformację energetyczną w całej Unii Europejskiej, a przede wszystkim w Polsce, gdzie gaz ziemny pełni rolę paliwa przejściowego.
Jakie są prognozy na 2023 rok?
Wydarzenia geopolityczne, których byliśmy świadkami w 2022 roku, czyli m.in. wybuch wojny na Ukrainie czy wstrzymanie dostaw gazu przez Gazociąg Jamalski do Europy, a także brak stabilizacji na rynku gazu i rosnąca inflacja spowodowały, że zaobserwowaliśmy znaczne zmniejszenie zainteresowania klientów przyłączeniem do sieci gazowej. Część klientów zaczęło poszukiwać innych rozwiązań, a część zupełnie wstrzymała się z rozpoczynaniem inwestycji,a co za tym idzie przyłączeniem do sieci gazowej. W 2022 roku klienci złożyli o 55 procent mniej wniosków o warunki przyłączenia w porównaniu do roku poprzedniego. W tym okresie podpisaliśmy również o 58 procent mniej umów, niż w 2021 roku. Pomimo tego faktu, jak wspomniałem wcześniej od strony przyłączania do sieci był to wciąż bardzo dobry rok.
Z uwagi na bieżącą sytuację rynkową oraz ograniczenia środków inwestycyjnych na przyłączanie odbiorców do sieci gazowej w 2023 roku planujemy, zgodnie z Projektem Planu Inwestycyjnego 2023, zrealizować 57 tys. nowych przyłączy gazowych. Jest to wciąż o ponad 10 procent więcej niż w 2017 roku i blisko tyle co zrealizowaliśmy rok później. Dla nas są to istotne zmiany, które muszą mieć odzwierciedlenie w naszej strategii na kolejne lata.
Jak kryzys energetyczny będzie wpływał na PSG w 2023 roku?
Dziś świat mierzy się z pierwszym prawdziwie globalnym kryzysem energetycznym, którego skutki będą odczuwalne przez wiele lat. Niesprowokowana inwazja Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku zakłóciła wzorce podaży i popytu, zniszczyła długotrwałe stosunki handlowe, co będzie miało dalekosiężny wpływ na światowy system energetyczny.
Biorąc pod uwagę wymogi dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza ze średnich obiektów energetycznego spalania(MCP) i efektywności energetycznej (EED) przejście na paliwo gazowe, poprzez przyłączenie do sieci gazowej, stanowi dla podmiotów wykorzystujących paliwa kopalne możliwość obniżenia emisji szkodliwych substancji i utrzymanie statusu wysokosprawnej kogeneracji, ale jest niewystarczające do spełnienia wymogów efektywnego systemu ciepłownictwa zdefiniowanych w Załączniku III do Dyrektywy EED, które mają obowiązywać od 2035 roku.
Dostrzegamy potencjał biznesowy związany z rozwojem rynku nowych produktów gazowych ze źródeł odnawialnych i docelową wielkością transportowanych wolumenów tych gazów, które mogą kompensować (w stopniu zależnym od czynników ekonomicznych i regulacyjnych), zmniejszające się znaczenie energetyczne gazu ziemnego w gospodarce „Zielonego Ładu”. Dlatego prowadzimy w formule projektowej wieloaspektowe analizy i prace B+R w zakresie przygotowania infrastruktury gazowej do dystrybucji gazów odnawialnych.
Podłączenie podmiotów zawodowych stanowi dla PSG jednak ogromne wyzwanie. Obecnie zidentyfikowaliśmy ok. 1500 podmiotów zawodowych zainteresowanych przyłączeniem do sieci z czego ok. 880 do 2030 roku. Możliwości zwiększenia budżetu na inwestycje są ograniczone, dlatego też potrzebne jest przygotowanie systemu wsparcia dla podmiotów, które chcą się przyłączyć do naszej sieci, aby mogli oni współfinansować koszty przyłączenia z zewnętrznych środków. Warto wprowadzić zmiany w tzw. Funduszu Modernizacyjnym, który dotyczy elektroenergetyki i ciepłownictwa. Uważamy, że procesy modernizacyjne istniejących sieci gazowych lub budowanie nowych gazociągów powinny umożliwiać współfinansowanie właśnie z tych środków.
Czy PSG planuje inwestycje w 2023 roku w związku z zapowiadanym rozwojem inteligentnej sieci gazowej?
Będziemy kontynuować poszukiwanie rozwiązań odpowiadających na wyzwania technologiczne i biznesowe związane z rozwojem inteligentnej sieci gazowej (GAS SMART GRID). Impulsem do ich wdrażania jest możliwe do pozyskania dofinansowanie ze środków UE na tego typu projekty.
W 2023 roku będziemy kontynuować realizację sześciu inwestycji z podpisanymi umowami o dofinansowanie, w ramach których realizowana jest infrastruktura smart. Wartość zaplanowanych środków na ten cel wynosi 284 mln złotych netto. Dodatkowo, zgodnie z projektem Planu Inwestycyjnego na 2023 roku planujemy wydatkować blisko 750 tys. zł netto na przyłączenia biogazowni rolniczych, które wpisują się w funkcjonalność inteligentnych sieci gazowych w zakresie „akceptacji innych paliw gazowych”.
Kiedy PSG spodziewa się otrzymać środki z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021-2027 i na co zostaną przeznaczone?
W październiku 2022 roku Komisja Europejska zatwierdziła program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021-2027 (FEnIKS), który stanowi kontynuację dwóch wcześniejszych edycji Programu Infrastruktura i Środowisko realizowanych w latach 2007-2013 oraz 2014-2020. Aktywnie uczestniczymy w bieżących pracach nad programem, mających na celu wykorzystanie tego mechanizmu wsparcia. Dziś jeszcze za wcześnie jest mówić o tym, kiedy środki z tego programu zostaną uruchomione i które z projektów zostaną dofinansowane.
Program FEnIKS będzie źródłem finansowania kolejnych przedsięwzięć, które mają zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne. Zgodnie z jego założeniami dofinansowane zostaną inwestycje związane z rozwojem inteligentnych sieci gazowych i wzrostem ich znaczenia w nowoczesnym, zielonym systemie energetycznym. Wsparcie otrzymać mogą również projekty związane z: budową, rozbudową, przebudową, zmianą przeznaczenia, przekształceniem lub modernizacją sieci przesyłowych i dystrybucyjnych gazu, dzięki którym będą one gotowe do dystrybucji gazów odnawialnych i niskoemisyjnych, takich jak np. wodór, biometan, czy gaz syntezowy. UE chce wspierać również projekty związane z poprawą dostępności do gazu, poprzez rozwój sieci wyspowych, w oparciu o lokalne stacje regazyfikacyjne LNG.
Rozmawiał Jędrzej Stachura