Duńczycy otwierają budowę fabryki komponentów farm wiatrowych w Szczecinie i chcą razem z Polakami chronić Baltic Pipe.
Król Danii Fryderyk X rozpoczął swoją trzydniową wizytę w Polsce, która jest jego pierwszą podróżą zagraniczną jako monarcha. Wizyta jest ważnym sygnałem dla relacji polsko-duńskich, ponieważ podkreśla kluczową rolę współpracy między oboma krajami, zwłaszcza w obszarze bezpieczeństwa energetycznego. Król Danii Fryderyk X uroczyście otworzył w Szczecinie budowę fabryki komponentów turbin wiatrowych do morskich farm wiatrowych. To pierwszy zakład firmy Vestas w Polsce.
To świetny dzień dla Vestas, ale też świetny dzień dla Danii, Polski i dla całej Europy. (…) Musimy być gotowi na wzrost zapotrzebowania na offshore, zwłaszcza w czasach wojny i kryzysu klimatycznego jest to niezwykle ważne — stwierdził podczas uroczystości w Szczecinie Henrik Andersen, CEO Vestas.
Fabryka ma rozpocząć działalność w 2025 roku i stworzyć bezpośrednio 700 miejsc pracy. Vestas w polskiej fabryce będzie montować gondole i piasty dla flagowej morskiej turbiny wiatrowej – V236-15.0 MW. Turbina V236-15.0 MW, której komponenty będą montowane w nowej fabryce Vestas, jest największą turbiną wiatrową na świecie. Jej łopaty mają długość 115,5 m, a powierzchnia ich obrotu wynosi łącznie 43 000 m². Producent zapewnia, że instalacja ma generować około 80 GWh energii w ciągu roku, co wystarcza do zasilenia 20 tys. europejskich gospodarstw domowych i ograniczenia ponad 38 tys. ton emisji CO2. Polska, która do niedawna opierała swoją produkcję energii głównie na węglu, jest obecnie państwem, które jest bardzo atrakcyjne dla przedsiębiorców z branży energetycznej. Zgodnie z Krajowym Planem Odbudowy Polska planuje przejście na bardziej zrównoważone źródła energii. W 2023 roku produkcja energii elektrycznej z węgla w Polsce osiągnęła najwyższą wartość od 8 lat, wzrosła o 26% w porównaniu do 2020 roku.
Polska jest dla Danii ważnym partnerem
Wizyta Króla Danii w fabryce Vestas jest ważnym wydarzeniem podkreślającym duńskie zaangażowanie w rozwój energetyki wiatrowej w Polsce. Duński monarcha podkreśla, że dla duńskich władz Polska jest ważna, ponieważ dotychczas bazowano w Polsce na wykorzystywaniu węgla do produkcji energii. Duńczycy widzą potencjał biznesowy w Polsce.
Polska należy do kluczowych rynków w Europie. Transformacja energetyczna tego kraju przebiega w bardzo imponującym tempie. Macie potencjał, by stać się prawdziwym europejskim hubem offshore — mówił podczas konferencji CEO Vestas Andersson..
Król Danii Fryderyk X podczas swojej wizyty w Szczecinie wyraził chęć zacieśniania współpracy pomiędzy Polską a Danią w dziedzinie energetyki wiatrowej. W swoim przemówieniu monarcha podkreślił, że oba kraje mają ogromny potencjał do rozwijania morskiej energetyki wiatrowej. Król podkreślał również globalne wyzwania związane ze zmianami klimatu i konieczność przechodzenia na odnawialne źródła energii, zrezygnowania z surowców kopalnych. A także wyraził nadzieję, że ta współpraca przyczyni się do wsparcia Polski w procesie odchodzenia od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii. Wspomniano także o dotychczasowej udanej współpracy między Polską a Danią, szczególnie przy budowie gazociągu Baltic Pipe.
Wizyta króla Danii w Polsce obejmowała również spotkania z prezydentem Andrzejem Dudą, marszałkami Sejmu i Senatu oraz udział w uroczystości w Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie. Prezydent Szczecina Piotr Krzystek podkreślił znaczenie miasta dla współpracy gospodarczej z krajami skandynawskimi. Zaznaczył, że dotychczasowa współpraca przyniosła znaczne inwestycje, a obecnie skandynawskie firmy zatrudniają około 20 tysięcy osób w regionie zachodniopomorskim. Prezydent Szczecina wyraził nadzieję, że Szczecin stanie się „offshorową stolicą Polski” dzięki udziałowi duńskich firm w sektorze.
Jaki jest stan energetyki wiatrowej w Polsce?
Energetyka wiatrowa w Polsce jest rodzajem energetyki wykorzystującej do produkcji prądu elektrycznego energię wiatru. Intensywny rozwój tego rodzaju energetyki w Polsce ma miejsce w XXI wieku. Od 2015 roku jest to w kraju największa gałąź elektroenergetyki opartej na odnawialnych źródłach energii. Energetyka wiatrowa w Polsce rozwija się od początku lat 90. XX wieku. Pierwszy wiatrak w Polsce produkujący energię elektryczną postawiono w 1991 przy wcześniej już istniejącej elektrowni wodnej w Żarnowcu. Była to turbina o mocy 150 kW. Pierwszą zawodową farmą wiatrową w Polsce była elektrownia wiatrowa Barzowice, leżąca w województwie zachodniopomorskim, w gminie Darłowo, uruchomiona w kwietniu 2001 roku. W pierwszych latach XXI wieku nastąpił w Polsce dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej. Moc zainstalowana wzrosła z 83,3 MW w 2005 roku do 5005 MW w 2015 roku. W 2015 roku turbiny wiatrowe w Polsce wytworzyły ponad 10 tys. GWh energii, co oznaczało wzrost w porównaniu z produkcją w 2014 roku o około 40%. Na koniec listopada 2023 r. moc zainstalowana farm wiatrowych wyniosła 9412,8 MW2. W porównaniu do listopada 2022 r. wielkość wzrosła o 14,9%. Dla porównania moc zainstalowana w całym krajowym systemie elektroenergetycznym w listopadzie 2023 r. wyniosła 65,8 GW (energetyka konwencjonalna i OZE). Farmy wiatrowe stanowiły ok. 14,3% ogółu mocy zainstalowanej. W listopadzie 2023 r. przybyło siedem nowych instalacji wiatrowych o łącznej mocy 99,5 MW2. Zaznaczmy, że w okresie styczeń-listopad 2023 r. powstało 57 nowych instalacji o łącznej mocy 759,85 MW. Pierwsze miejsce w rankingu farm wiatrowych w Polsce według mocy zajmuje FW Potęgowo (219 MW), oddana do użytku w grudniu 2020 r. Składa się z 81 turbin firmy General Electric o mocach: 2,5 MW oraz 2,75 MW. Właścicielem jest izraelski fundusz Mashav Energia. Energetyka wiatrowa już od wielu lat odgrywa ważną rolę w polskim sektorze energetycznym. Polska jest jednym z czołowych producentów energii elektrycznej pochodzącej z wiatru. Mimo obiecującej przyszłości energetyka wiatrowa w Polsce stoi przed wieloma wyzwaniami. Wymagane są znaczne inwestycje w infrastrukturę – sieci przesyłowe i magazyny energii. Konieczne jest również przekonanie społeczeństwa do korzyści płynących z energetyki wiatrowej i rozwiązanie problemów związanych z lokalizacją turbin wiatrowych – tak jak dzieje się to obecnie w kwestii atomu.
Na koniec 2022 roku w krajach UE-27 zainstalowano łącznie 204,5 GW mocy w energetyce wiatrowej. Niemcy, Hiszpania i Francja mają najwięcej zainstalowanej mocy. Polska zajmuje szóste miejsce z zainstalowaną mocą wynoszącą 7,8 GW. Energetyka wiatrowa dostarczała 16% energii elektrycznej w UE-27 w 2022 roku (z Danii na czele – 55%). W 2022 roku w UE-27 dodano 16 GW nowych mocy w energetyce wiatrowej, głównie w Niemczech, Hiszpanii, Francji, Szwecji, Holandii, Włoszech i Polsce. Jednakże, aby osiągnąć cel 42,5% energii z odnawialnych źródeł do 2030 roku, prognozy KE wskazują na konieczność zainstalowania ponad 500 GW mocy w energetyce wiatrowej, co oznacza roczne dodanie 37 GW, ponad dwukrotnie więcej niż w 2022 roku. W październiku 2023 roku KE przedstawiła European Wind Power Action Plan (EWPAP) mający przyspieszyć rozwój energetyki wiatrowej w UE. Plan obejmuje 15 działań, takich jak rozszerzenie wsparcia dla produkcji energii wiatrowej, zwiększenie budżetu na czyste technologie, zaangażowanie Europejskiego Banku Inwestycyjnego w sektor energetyki wiatrowej oraz rozbudowę sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. KE apeluje również o konkretne zobowiązania krajów członkowskich dotyczące nowych mocy wiatrowych, zwłaszcza na lata 2024-2026, kładąc nacisk na rozwój morskiej energetyki wiatrowej.
Baltic Pipe trzeba chronić
Baltic Pipe to strategiczny projekt energetyczny, który ma na celu stworzenie nowego korytarza dostaw gazu ziemnego z Norwegii do rynku duńskiego i polskiego, a także do innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Jest to kluczowy element dywersyfikacji dostaw gazu do Polski i zdecydowanie zwiększa on bezpieczeństwo energetyczne kraju. Polska i Dania powinny podjąć wszelkie możliwe środki, aby chronić Baltic Pipe. Obejmuje to zarówno aspekty techniczne – utrzymanie i ochrona infrastruktury, jak i aspekty polityczne. Dlatego inwestycje w marynarkę wojenną są równie ważne dla ochrony interesów narodowych Polski i Danii. Marynarka wojenna odgrywa kluczową rolę w ochronie suwerenności kraju, zwłaszcza w ochronie strategicznych projektów infrastrukturalnych. Inwestycje w nowoczesne okręty, technologie i szkolenia dla personelu są niezbędne dla utrzymania silnej i skutecznej marynarki wojennej.
Polska i Dania powinny kontynuować swoje inwestycje w marynarkę wojenną, aby zapewnić bezpieczeństwo swoich wód terytorialnych i ochronę kluczowych projektów infrastrukturalnych. Jednocześnie, oba kraje powinny dążyć do utrzymania silnych relacji z innymi krajami europejskimi i międzynarodowymi organizacjami energetycznymi, aby zapewnić długoterminowe bezpieczeństwo dostaw energii.
Polska i Dania pierwszego lutego podpisały porozumienie o współpracy w zakresie bezpieczeństwa i obrony. Jest to jasny sygnał, iż oba kraje widzą siebie jako ważnych partnerów i chcą dbać o wspólne interesy – krajowe i regionalne.
Rozmawialiśmy o zacieśnieniu naszej współpracy. To jest dla nas bardzo ważna decyzja. Nasz sojusz z Danią nigdy nie był tak silny, jak dzisiaj. Nasze relacje, wspólne doświadczenia mają szczególne znaczenie — stwierdził na konferencji prasowej minister obrony Władysław Kosiniak-Kamysz.
Obaj ministrowie wiedzą, że w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony jest wiele do zrobienia. Polska dyplomacja w obecnej kadencji na pewno będzie chciała zacieśnić współpracę regionalną z krajami Morza Bałtyckiego. Po 2022 roku dla Polski i krajów nordyckich nie ma lepszej szansy na zawiązywanie współprac i zacieśnianie stosunków. Tematów wspólnych jest wiele – bezpieczeństwo, klimat, energetyka, wspieranie Ukrainy (Kraje bałtyckie i nordyckie chcą w dalszym stopniu wspierać obronę Ukrainy). Polska dyplomacja powinna uświadomić sobie, że nie ma lepszego momentu jak teraz. Tym bardziej, że ze strony krajów nordyckich również widać większe zainteresowanie Polską. Rządy nordyckiej piątki widzą ogromny potencjał w relacjach z Polską, a to otwiera nam w tym momencie furtkę dla dyplomacji w sprawach dla Polski kluczowych.
Energetyczne tournée króla Danii rusza z akcentem bezpieczeństwa Baltic Pipe i nie tylko
