Najnowszy raport Najwyższej Izby Kontroli rzuca światło na problem zaniedbań w modernizacji sieci elektroenergetycznych w Polsce. Zgodnie z dokumentem, ponad połowa istniejących linii przesyłowych ma ponad 30 lat, co stanowi poważną barierę dla transformacji energetycznej kraju. Zaniechania w tym obszarze mogą utrudnić przyłączanie odnawialnych źródeł energii, takich jak farmy wiatrowe czy słoneczne. Władze oraz eksperci wskazują, że pilna modernizacja sieci jest niezbędna dla skutecznego wdrażania ekologicznych rozwiązań energetycznych.
NIK wykazał, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska znacznie opóźniło się (o ponad dwa lata) w opracowywaniu projektów aktów prawnych, które miały przetransponować unijne przepisy dotyczące modernizacji sieci przesyłowych na grunt krajowy. To opóźnienie uniemożliwiało osobom prywatnym i firmom zaangażowanie się w rozwój sektora energetycznego.
– Jakość przesyłanej energii jest coraz niższa, modernizacja sieci kuleje. Tymczasem bez inwestycji nie będzie mowy o uwolnieniu gospodarki od węgla. Niepełna transpozycja przepisów unijnych również opóźnia rozwój sieci dystrybucyjnej, ponieważ brak jest jednolitego środowiska prawnego – czytamy w komunikacie wydanym przez NIK.
Najwyższa Izba Kontroli donosi o katastrofalnym stanie linii elektroenergetycznych w Polsce, z których aż 46% ma ponad 40 lat. To stanowisko oparte na raporcie NIK, który wskazuje, że zaniedbania w infrastrukturze energetycznej generują ogromne koszty dla państwa. Przestarzałe linie nie tylko ograniczają dostawę energii, ale również powodują wzrost niedostarczonej mocy, co z kolei wymusza wypłaty bonifikat dla operatorów systemów dystrybucyjnych. NIK zwraca uwagę na utrudnianie swojej działalności przez niektóre spółki energetyczne, co skłania Izby do skierowania sprawy do prokuratury.
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do odpowiednich organów, aby podjęły konkretne działania w celu poprawy funkcjonowania sektora energetycznego. NIK zauważa istotne niedociągnięcia w aktualnych przepisach dotyczących rozpatrywania sporów w sprawach odmów przyłączenia do sieci energetycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Zdaniem NIK istnieje konieczność zmiany ustawy Prawo energetyczne, aby umożliwić Prezesowi URE zlecenie przygotowania ekspertyzy przez niezależny podmiot w celu obiektywnego rozpatrzenia sporów. NIK sugeruje szereg działań m.in. ocenę realizacji zadań związanych z opracowaniem krajowego planu skablowania sieci średniego napięcia, intensyfikacje działań administracyjnych w celu zapewnienia terminowego rozpatrywania spraw, uwzględnianie odmów przyłączenia w analizach projektów rozwoju sieci, oraz inne konkretne kroki mające poprawić efektywność i transparentność sektora energetycznego.
Najwyższa Izba Kontroli / Mateusz Gibała
Gibała: Czy czeka nas likwidacja kotłów gazowych i podatek od aut spalinowych?
