Komisja Europejska zezwoliła na przekierowanie z Funduszu Spójności środków przez poszkodowane w wyniku powodzi państwa na odbudowę kraju po klęsce naturalnej. W przypadku Polski jest to miliardów euro. Wspomniany fundusz zasila między innymi transformację energetyczną, między innymi przez program Czyste Powietrze.
Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej, podczas czwartkowej wizyty w Polsce odniosła się do unijnej pomocy dla powodzian. Podczas konferencji, na której wystąpiła z polskim premierem Donaldem Tuskiem oraz premierami Czech, Słowacji i kanclerzem Austrii, zadeklarowała 10 miliardów euro wsparcia dla krajów dotkniętych przez powódź.
– W celu sfinansowania odbudowy po katastrofie możemy wykorzystać dwa źródła. Przede wszystkim fundusz solidarności, który może posłużyć do odbudowy dróg, autostrad, linii kolejowych czy mostów. Patrząc na skalę zniszczeń, wiem, że te pieniądze nie wystarczą. Dlatego wspólnie omówiliśmy pójście dalej. […] Dlatego zmobilizowany zostanie fundusz spójnościowy, tak by można było go wykorzystać elastycznie, w sposób dostosowany do potrzeb kraju, tam gdzie są one największe – powiedziała von der Leyen.
– 10 miliardów euro można wykorzystać z Funduszu Spójności, przez kraje dotknięte powodzią. Jest to sytuacja kryzysowa – dodała.
W piątek, 20 września, do finansowania odniosła się Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej. Wyjaśniła za pomocą wpisu na X, że pięć z dziesięciu miliardów euro będzie pochodziło z Funduszu Spójności, który Polska może wykorzystać do 2027 roku.
– Dostosujemy zasady wydatkowania do potrzeb związanych z odbudową m.in. wsparcie będzie prefinansowane i bez wkładu własnego – napisała minister.
Zapowiedział stworzenie i uzgodnienie z Komisją Europejską popowodziowego planu inwestycyjnego.
Jak to jest z tymi funduszami UE na odbudowę po powodzi?
Fakty:
1. Dzięki decyzji szefowej KE i Premiera RP możemy przekierować nawet do 5 mld euro na odbudowę po powodzi.
2. To pieniądze z funduszy spójności należnych Polsce do 2027 r.
3. Dostosujemy zasady wydatkowania do…— Katarzyna Pełczyńska (@Kpelczynska) September 20, 2024
Wiceminister Jacek Karnowski, podczas spotkania poświęconego koordynacji pomocy dla powodzian, podkreślił, że ministerstwo funduszy i polityki regionalnej pracuje nad „uelastycznieniem pozyskiwania unijnych środków z Funduszu Spójności” w celu przekierowania je dla powodzian. Zadeklarował, że resort rozmawiał już z przedstawicielami poszkodowanych województw.
💬 Pracujemy nad tym, jak uelastycznić pozyskiwanie 🇪🇺 środków z Funduszu Spójności, żeby przekierować je na pomoc dla powodzian z południowo-zachodniej Polski. Rozmawialiśmy już na ten temat z przedstawicielami tych województw – wiceminister @KarnowskiSopot na spotkaniu… pic.twitter.com/kObgeoXcKZ
— Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (@MFIPR_GOV_PL) September 20, 2024
Zgodnie z informacjami umieszczonymi na stronie Parlamentu Europejskiego Fundusz Spójności ma na celu „zwiększenia gospodarczej, społecznej i terytorialnej spójności Unii Europejskiej w trosce o sprzyjanie zrównoważonemu rozwojowi.” Finansowanie odbywa się w latach 2021-2027 i obejmuje:
- Inwestycje na rzecz środowiska, również powiązane z równoważonym rozwojem i nieemisyjną energią;
- Sieci transeuropejskie w obszarze infrastruktury transportowej;
- Pomoc techniczna.
W przypadku Polski przyznane środki (11,283 miliardów euro) wydawane są w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS). Ze wspomnianej kwoty 4,616 miliardów euro ma wesprzeć energetykę i środowisko. Przykładem finansowania z omawianych środków jest program Czyste Powietrze wspierający termomodernizację budynków oraz wymianę starych i nieefektywnych źródeł ciepła zasilanych paliwami stałymi.
Kancelaria Premiera / X / Parlament Europejski / Sejm RP / Marcin Karwowski
Eksperci: Polska potrzebuje przemyślanej strategii dekarbonizacji przemysłu