Przestarzałe elektrownie węglowe i stare pojazdy przyczyniają się do wysokiego poziomu zanieczyszczeń w regionie, powodując liczne zgony i komplikując starania o integrację z Unią Europejską.
Shemsi Gara przez 30 lat obsługiwał ogromną koparkę w kopalni węgla w Kosowie, narażając się na toksyczny pył, który osadzał się na jego twarzy i dostawał się do dróg oddechowych. Warunki w domu nie były lepsze; pobliskie elektrownie nieustannie emitowały szkodliwe opary nad jego wioską. Gara zmarł w wieku 55 lat na raka płuc, którego rozwój przypisuje się długotrwałej ekspozycji na zanieczyszczenia.
Podobne historie są powszechne w krajach Bałkanów Zachodnich, gdzie zanieczyszczenie powietrza pozostaje na wysokim poziomie z powodu ogrzewania domowego, przestarzałych elektrowni węglowych, starych samochodów i braku środków na rozwiązanie tego problemu. Stosunkowo niewielkie miasta, takie jak Belgrad w Serbii czy Sarajewo w Bośni, często znajdują się na szczycie światowych rankingów zanieczyszczenia powietrza, co ma poważne konsekwencje dla zdrowia publicznego.
Wyzwania na drodze do członkostwa w Unii Europejskiej
Wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza może również stanowić przeszkodę dla krajów regionu w ich dążeniach do członkostwa w Unii Europejskiej, która wymaga od kandydatów spełnienia surowych norm emisji. Mimo że państwa Bałkanów Zachodnich zobowiązały się do redukcji emisji dwutlenku węgla, trudności gospodarcze spowalniają postęp w tym zakresie. Kosowo, jeden z najbiedniejszych krajów Europy, generuje ponad 90% swojej energii z węgla, a przejście na gospodarkę bezwęglową szacuje się na koszt 4,5 miliarda euro.
Nasilenie problemu w okresie zimowym
Zimą problem zanieczyszczenia powietrza w regionie staje się szczególnie dotkliwy. Smog często spowija Belgrad, podczas gdy Sarajewo, położone w dolinie, doświadcza zjawiska inwersji temperatur, które zatrzymuje zanieczyszczenia blisko powierzchni ziemi. W stolicy Bośni jakość powietrza była ostatnio sklasyfikowana jako “niezdrowa”, co skłania mieszkańców do pozostawania w domach.
Eksperci podkreślają, że bez znaczącej redukcji wykorzystania paliw kopalnych i ograniczenia ruchu drogowego problem zanieczyszczenia powietrza w miastach takich jak Sarajewo będzie się pogarszał. Mimo obietnic rządów dotyczących wprowadzenia środków zaradczych, takich jak zakaz używania starych samochodów, wiele z tych inicjatyw nie zostało jeszcze wdrożonych.
Reuters / BiznesAlert.pl
Czy rozszerzenie Unii Europejskiej o państwa Bałkanów będzie miało wpływ na cele klimatyczne Unii?