Państwowa Agencja Atomistyki analizuje wniosek o pozwolenie na eksploatację reaktora badawczego Maria w Świerku. Dotychczasowe straciło ważność z końcem marca, a termin przyznania nowego jest nieznany. Dozór jądrowy informuje Biznes Alert, że zastrzeżenia dotyczą kwestii technicznych i organizacyjnych, w tym braków w dołączonych do wniosku dokumentów.
Pierwszego kwietnia 2025 roku Państwowa Agencja Atomistyki (PPA) podała informację, że reaktor Maria w Świerku nie otrzymał zezwolenia na dalszą pracę, m.in. ze względów bezpieczeństwa. Narodowe Centrum Badań Jądrowych, opiekun reaktora podlegający ministerstwu przemysłu tłumaczy, że to przerwa techniczna, która potrwa do 8 maja. Tymczasem według informacji przekazanych Biznes Alert przez PAA, nie można jednoznacznie wskazać terminu wydania nowej decyzji.
Technika, organizacja i niekompletny wniosek
Dozór jądrowy informuje Biznes Alert, że zastrzeżenia dotyczą zarówno kwestii technicznych, jak i organizacyjnych, w tym przykładowo braków w dołączonych do wniosku dokumentów, nie pozwalających na zielone światło. Agencja analizuje poprawki otrzymane od NCBJ. Jeśli nie da zielonego światła, całe postępowanie licencyjne się przedłuży.
Zdaniem PAA, obecnie nieprawidłowości we wniosku nie pozwalają stwierdzić, że NCBJ spełnia aktualne wymagania bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.
– Największe zastrzeżenia budzą kwestie programu kwalifikacji systemów, elementów konstrukcji i wyposażenia reaktora, limitów i warunków eksploatacyjnych, a także wyników obliczeń analiz bezpieczeństwa zawartych w Eksploatacyjnym Raporcie Bezpieczeństwa – tłumaczy PAA w korespondencji z Biznes Alert.
Obiekty jądrowe w Polsce podlegają restrykcyjnym wymaganiom opartym na międzynarodowych standardach. Obowiązujące przepisy prawa nakładają na kierownika jednostki obowiązek utrzymania reaktora w bezpiecznym stanie.
– Należy także pamiętać, że inspektorzy dozoru jądrowego regularnie kontrolują aspekty związane z bezpieczeństwem jądrowym, ochroną radiologiczną i ochroną fizyczną w reaktorze Maria, więc stan reaktora jest przez PAA stale monitorowany – zaznacza organ dozoru jądrowego.
W korespondencji z Biznes Alert, NCBJ tłumaczy, że zastrzeżenia PAA wynikają ze zmiany i zaostrzenia przepisów prawa atomowego oraz interpretacji w jaki sposób reaktor badawczy ma być traktowany. – Obecnie prowadzimy dialog techniczny z PAA. Mamy nadzieję uzyskać decyzję PAA do końca planowanej przerwy technicznej – odpowiada nam NCJB.
Trwa analiza
Obecnie PAA analizuje odpowiedzi NCBJ na wezwania do wyjaśnień i uzupełnień, które dozór skierował podczas analizy merytorycznej dokumentacji.
– Jeżeli odpowiedzi NCBJ będą niewystarczające do wykazania spełnienia wymagań bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej lub ochrony fizycznej, PAA wystosuje kolejne wezwania, a w związku z tym nie można jednoznacznie wskazać terminu wydania decyzji – tłumacz PAA.
Zgodnie z art. 39a ust 1 pkt 3 ustawy o prawie atomowym, prezes Państwowej Agencji Atomistyki ma 6 miesięcy na wydanie zezwolenia na eksploatację od dnia złożenia kompletnego wniosku i załączników. W przypadku, gdy informacje przedstawione we wniosku i dokumentacji stanowiącej załącznik do wniosku są niewystarczające, PAA wzywa wnioskodawcę do złożenia wyjaśnień lub uzupełnień. Warto dodać, że czas na przygotowanie wyjaśnień lub uzupełnień oraz okresy zawieszenia postępowania nie wliczają się do wspomnianego terminu.
W praktyce oznacza to, jak tłumaczy agencja, że w przypadku gdy dokumentacja złożona wraz z wnioskiem nie jest wystarczająca, aby dowieść spełnienia wymagań bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, całe postępowanie dozoru jądrowego przedłuża się aż do uzyskania wyjaśnień wszystkich wątpliwości odnośnie do składanej dokumentacji.
Jędrzej Stachura
Reaktor Maria musi wstrzymać pracę. Przerwa techniczna czy niespełnione wymogi?
