W miniony czwartek w parlamencie uchwalono nowelizację ustawy Prawo ochrony środowiska dającą samorządom konkretne narzędzia do walki z zanieczyszczeniem powietrza. Władze samorządowe będą mogły określać jakie paliwo, a przede wszystkim, jakie kotły, będzie można wykorzystywać w gospodarstwach domowych. O podpisanie nowelizacji zaapelowały dziś do Prezydenta Andrzeja Dudy ruchy społeczne skupione w Polskim Alarmie Smogowym i Akcja-Demokracja.
Rozpoczęła się także zbiórka podpisów pod apelem w Internecie. Apel dostępny jest pod adresem: www.akcjademokracja.pl/powietrze
Na potrzebę wyeliminowania najbardziej trujących domowych pieców i kotłów, w których obok złej jakości węgla nierzadko spalane są również śmieci, od wielu lat wskazują władze regionalne i lokalne, eksperci oraz mieszkańcy regionów o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu. Na znacznej większości obszaru Polski stężenia pyłów oraz substancji rakotwórczych (wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych) znacznie przekraczają krajowe i europejskie normy jakości powietrza, a także standardy Światowej Organizacji Zdrowia – w wielu miejscowościach stężenia te sięgają nawet 1 000% normy.
Nowelizacja wejdzie w życie po podpisaniu jej przez Prezydenta Andrzeja Dudę. Od niego zależy czy w przyszłych sezonach grzewczych powietrze w Polsce przestanie przypominać toksyczną mieszankę pyłów i rakotwórczych, mutagennych związków.
Obywatele i obywatelki zatroskani o jakość powietrza w naszym kraju, Polski Alarm Smogowy, czyli koalicja ruchów obywatelskich działających na rzecz poprawy jakości powietrza, oraz Akcja-Demokracja wystosowały odezwę do Prezydenta, apelując o podpisanie nowelizacji ustawy.
W odezwie czytamy:
„Oddychamy najgorszym powietrzem w Europie. Każdego roku zanieczyszczone powietrze zabija w Polsce około 43 tysiące ludzi – to kilkanaście razy więcej niż liczba ofiar wypadków drogowych. Przyczynia się też do powstawania schorzeń takich jak: nowotwory, zawał serca, udar mózgu, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc i wielu innych. Krajowe normy jakości powietrza są od wielu lat łamane na terenie niemal całego kraju.
Oddychamy powietrzem, które w innych państwach uznawane jest za szkodliwe dla zdrowia. To niedopuszczalna sytuacja, wobec której nikt nie powinien pozostać obojętny. Nie zgadzamy się na to, by brudne powietrze odbierało nam i naszym bliskim zdrowie i życie.
Mamy konstytucyjne prawo do oddychania czystym powietrzem, a nasze dzieci do zabawy na świeżym powietrzu bez narażania się na ryzyko zachorowania na choroby płuc czy astmę.”
Prezydent Andrzej Duda ma 21 dni na odrzucenie, podpisanie lub odesłanie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego. Brak podpisu Prezydenta oznaczać będzie zablokowanie skutecznych działań na rzecz poprawy jakości powietrza na kolejne lata. Byłaby to fatalna w skutkach decyzja dla obywateli i obywatelek najbardziej narażonych na zanieczyszczenie powietrza. Zgodność nowelizacji z Konstytucją w zakresie poszanowania prawa własności została potwierdzona przez Biuro Analiz Sejmowych.
