Departament Handlu Stanów Zjednoczonych ogłosił niedawno wycofanie kontrowersyjnej reguły „dyfuzji AI”, wprowadzonej przez administrację Bidena. Budziła ona sprzeciw wśród czołowych firm technologicznych, takich jak NVIDIA, a także poszczególnych krajów, w tym Polski.
Biały Dom wyjaśnia, że ta decyzja będzie wspierać innowacyjność, ograniczy bariery regulacyjne dla przedsiębiorstw oraz przyczyni się do poprawy klimatu w relacjach międzynarodowych Stanów Zjednoczonych.
— Reguła Dyfuzji AI została wydana 15 stycznia 2025 roku, a jej zapisy miały wejść w życie 15 maja. Te nowe zasady stłumiłyby amerykańską innowacyjność i obciążyłyby firmy uciążliwymi nowymi wymogami regulacyjnymi. Reguła Dyfuzji AI podważyłaby również stosunki dyplomatyczne USA z dziesiątkami krajów, obniżając ich status do statusu drugiego poziomu — podano w komunikacie Departamentu Handlu.
Przepisy, które budziły sprzeciw
„Framework for Artificial Intelligence Diffusion” (zwana potocznie “regułą dyfuzji AI”) była regulacją wprowadzoną przez administrację prezydenta Joe Bidena 15 stycznia 2025 roku. Jej celem było ograniczenie eksportu zaawansowanych chipów oraz modeli sztucznej inteligencji (AI) z terytorium Stanów Zjednoczonych do wybranych państw, zwłaszcza Chin i Rosji. Inicjatywa ta miała służyć ochronie bezpieczeństwa narodowego USA poprzez kontrolę nad dostępem do kluczowych technologii AI.
W ramach tej regulacji wprowadzono trójstopniowy system klasyfikacji państw, mający określać zasady eksportu technologii AI w zależności od poziomu zaufania, jaki Stany Zjednoczone żywiły wobec poszczególnych krajów. Klasyfikacja ta miała charakter uznaniowy i dzieliła państwa na trzy grupy, którym przypisano zróżnicowane ograniczenia eksportowe.
Sprzeciw wobec tych zasad wyraziły m.in. władze Polski, która – mimo ścisłej współpracy transatlantyckiej – została początkowo zakwalifikowana do grupy o niższym priorytecie, tzw. drugiego poziomu, co wiązało się z ograniczonym dostępem do amerykańskich technologii AI.
Entuzjazm NVIDII
NVIDIA z uznaniem odniosła się do decyzji nowej administracji USA, podkreślając, że stwarza ona warunki sprzyjające tworzeniu miejsc pracy oraz rozwojowi infrastruktury.
— Uchylenie reguły dyfuzji AI daje Ameryce niepowtarzalną w skali pokolenia szansę, by przewodzić kolejnej rewolucji przemysłowej, kreować wysoko płatne miejsca pracy na rodzimym rynku, budować nowoczesną infrastrukturę opartą na krajowych łańcuchach dostaw i ograniczać deficyt handlowy — oświadczył rzecznik firmy w rozmowie z dziennikiem The Wall Street Journal w minioną środę.
Chińskie zagrożenie
The Wall Street Journal podaje dalej, że administracja Trumpa zamierza opracować strategiczne podejście do eksportu technologii AI, jednocześnie ograniczając dostęp do niej dla przeciwników, takich jak Chiny, ze szczególnym uwzględnieniem firm technologicznych z tego kraju, między innymi Huawei.
NVIDIA zauważa rosnący potencjał chińskich firm – na czele z Huawei, który zaczyna stanowić realne zagrożenie dla jej pozycji rynkowej. W obliczu tych wyzwań dyrektor generalny spółki, Jen-Hsun Huang, intensyfikuje działania lobbystyczne na rzecz bardziej elastycznej polityki handlowej, pragnąc zachować przewagę konkurencyjną spółki.
Analitycy wskazują, że wpływ na chińskie przedsiębiorstwa może okazać się ograniczony, jako że już teraz funkcjonują one w warunkach znacznych restrykcji.
Dobra wiadomość dla Polski
Wprowadzona zmiana przynosi również korzyści państwom, które dotychczas miały ograniczony dostęp do amerykańskich układów scalonych (miniaturowych układów elektronicznych zawierający wiele połączonych elementów, np. tranzystorów, który jest podstawą działania urządzeń elektronicznych – przyp. aut.) w tym Polsce.
Jednym z kluczowych elementów reformy jest zniesienie systemu klasyfikacji krajów według poziomu dostępu do eksportu zaawansowanych chipów. Polska, w ramach tego podziału, została pierwotnie zakwalifikowana do grupy o niższym priorytecie — tzw. grupy 2 — co wiązało się z limitem importu kart graficznych na poziomie 50 tysięcy sztuk, z możliwością zwiększenia tego pułapu do 100 tysięcy.
— Dobra decyzja amerykańskiej administracji dotycząca wycofania limitów na sprzedaż kart GPU do trenowania sztucznej inteligencji. Przedstawiciele polskiego rządu podczas wielu spotkań w ostatnich miesiącach intensywnie zabiegali o taki krok — pisał na swoim koncie na portalu X Krzysztof Gawkowski, wicepremier i minister cyfryzacji.
Biały Dom może zdecydować się na model negocjacji dwustronnych, zakładający ustalanie zasad eksportu układów scalonych indywidualnie z każdym państwem.
Według analizy firmy finansowej Morningstar, rozszerzenie dostępu do amerykańskich chipów stanowi istotny sukces dla państw, które wcześniej mierzyły się z ograniczeniami w tym zakresie. Według pracownika Morningstar, Phelixa Lee, na szczególne korzyści mogą liczyć Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Singapur i Izrael.
Tomasz Winiarski
