W dniu 15 grudnia 2015 r. w godzinach 10:00-12:00 w siedzibie Polskiej Agencji Prasowej odbyła się konferencja „Wyzwania dla bezpieczeństwa granic RP”, która została zorganizowana przez Narodowe Centrum Studiów Strategicznych. Konferencja miała na celu przedstawienie najważniejszych wniosków ze specjalnego raportu NCSS „Ochrona granic państwowych RP a bezpieczeństwo wewnętrzne”, który w najbliższym czasie zostanie opublikowany na stronie internetowej think tanku. Na stronie www.ncss.org.pl znaleźć można również nagranie video konferencji.
Podczas konferencji Prezes Narodowego Centrum Studiów Strategicznych Jacek Kotas zaprezentował główne tezy raportu na temat wyzwań dla Polski związanych z przestępczością graniczną, takich jak przemyt, terroryzm i działania obcych służb specjalnych. Prezes NCSS podkreślił, że należy zwracać szczególną uwagę na możliwość współpracy pomiędzy sprawcami tych zagrożeń, co może doprowadzić do niebezpiecznej synergii w świecie przestępczym. Kotas nawiązał również do powiązań między przemytem i nielegalnym transportem osób. Fala migracji pokazała w dużej mierze nieprzygotowanie państw i instytucji Unii Europejskiej na takie wydarzenia i zagrożenia – stwierdził podczas prezentacji Prezes NCSS. Dodał on także, że państwa UE, które dosięga problem migracji często prowadzą nieskoordynowaną i chaotyczną politykę, która uderza w inne państwa członkowskie. Z tego powodu Polska musi być gotowa samodzielnie stawić czoła zagrożeniom, zarówno finansowo jak i kadrowo. W świetle wniosków z raportu NCSS, istnieje pilna potrzeba stworzenia całościowej i długofalowej strategii, zwalczania problemu nieszczelności granic.
Drugie wystąpienie, autorstwa mec. Adama Barbasiewicza z kancelarii Cottyn Barbasiewicz i Łyś-Gorzkowska, dotyczyło rekomendowanych rozwiązań legislacyjnych służących zapobieganiu transgranicznym przestępstwom ekonomicznym. Zwrócił on uwagę m.in. na potrzebę podwyższenia odpowiedzialności sprawcy, który z popełniania wykroczeń skarbowych uczynił swoje stałe źródło dochodu oraz poszerzenia możliwości prowadzenia postępowania mandatowego.
Zwieńczeniem konferencji była dyskusja panelowa, w której oprócz Jacka Kotasa i mec. Adama Barbasiewicza wzięli udział także: ppłk Arkadiusz Olejnik ze Straży Granicznej, Piotr Nisztor – dziennikarz śledczy badający w przeszłości problem przemytu przez polskie granice oraz Przemysław Noworyta reprezentujący Polski Związek Plantatorów Tytoniu.
W trakcie dyskusji Piotr Nisztor zwrócił uwagę na dwa ważne problemy związane z bezpieczeństwem granic Polski – zjawisko wydawania polskich wiz w krajach sąsiadujących na wschodzie z Polską przez podmioty do tego nieuprawnione oraz przypadki powierzania firmom ochroniarskim odpowiedzialności za kontrolę na polskich lotniskach. Nisztor zwrócił również uwagę na słabą wymianę informacji między poszczególnymi służbami zajmującymi się ochroną polskich granic.
Przemysław Noworyta skupił się na wzrostowym trendzie konsumpcji nielegalnych papierosów przez mieszkańców Polski. Podkreślał, że stosunek podatku akcyzowego do kosztów produkcji paczki papierosów jest zbyt wysoki. „Legalne papierosy są drogie, a siła nabywcza społeczeństwa niewielka. Pod tym względem mamy najdroższe papierosy w UE” – powiedział przedstawiciel Polskiego Związku Plantatorów Tytoniu
Pułkownik Olejnik w swoim wystąpieniu poruszył m.in. temat pojawienia się nowych możliwości technologicznych – takich jak drony czy niewielkie samoloty – wykorzystywanych w coraz większym stopniu w przestępczości transgranicznej. Jeśli chodzi o zakres działalności poszczególnych grup przestępczych, w opinii przedstawiciela Straży Granicznej można mówić o daleko posuniętej specjalizacji organizacji zajmujących się przemytem.
Data konferencji miała szczególne znaczenie w świetle przedstawienia przez Komisję Europejską propozycji utworzenia unijnej straży granicznej i przybrzeżnej. Co więcej, zbiegła się ona także z ogłoszeniem przez agencję Frontex, iż w przeciągu ostatnich 11 miesięcy całkowita liczba wykrytych nielegalnych przekroczeń granicy Unii Europejskiej wyniosła rekordową liczbę 1,55 mln ludzi.
Źródło: Narodowe Centrum Studiów Strategicznych
