Europa jest największym producentem danych naukowych na świecie, lecz niewystarczająca i rozdrobniona infrastruktura oznacza, iż duże zbiory danych nie są w pełni wykorzystane. Dzięki wzmocnieniu i połączeniu istniejących infrastruktur badawczych Komisja planuje utworzenie nowej europejskiej chmury dla otwartej nauki, która zapewni wirtualne środowisko przechowywania, udostępniania i wykorzystywania danych ponad podziałami dyscyplinarnymi i państwowymi.
Skorzysta na tym 1,7 mln europejskich naukowców i 70 mln osób zajmujących się zawodowo nauką i technologią. Działanie chmury umożliwi europejska infrastruktura danych obejmująca sieci szerokopasmowe, instalacje przechowywania danych na dużą skalę oraz systemy obliczeniowe dużej wydajności niezbędne do skutecznego dostępu oraz przetwarzania dużych zbiorów danych przechowywanych w chmurze. Ta światowej klasy infrastruktura zapewni Europie udział w światowym wyścigu wysokowydajnych technologii obliczeniowych zgodnie z jej potencjałem gospodarczym i potencjałem wiedzy.
Początkowo inicjatywa będzie skierowana do społeczności naukowej w Europie i wśród jej partnerów światowych, ale z czasem baza użytkowników zostanie rozszerzona na sektor publiczny i prywatny. Inicjatywa jest elementem pakietu środków mających wzmocnić pozycję Europy w dziedzinie innowacji wykorzystujących potencjał danych, poprawić konkurencyjność i spójność, a także przyczynić się do stworzenia jednolitego rynku cyfrowego w Europie (komunikat prasowy).
Carlos Moedas, komisarz ds. badań, nauki i innowacji, powiedział: – Nasz cel to stworzenie europejskiej chmury dla otwartej nauki, która zwiększy skuteczność i efektywność działań naukowych i umożliwi milionom naukowców dzielenie się wynikami badań naukowych i ich analizowanie w bezpiecznym środowisku ponad podziałami technologicznymi, dyscyplinarnymi i państwowymi.Odpowiadamy tym samym na apele społeczności naukowej o stworzenie infrastruktury dla otwartej nauki. Opracowany kompleksowy plan pozwala na rozpoczęcie prac. Korzyści z otwartych danych dla europejskiej nauki, gospodarki i społeczeństwa będą ogromne.
Günther H. Oettinger, komisarz do spraw gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, powiedział: – Europejska inicjatywa dotycząca przetwarzania w chmurze pozwoli na korzystanie z dużych zbiorów danych dzięki zapewnieniu naukowcom, przedsiębiorcom i służbom publicznym systemów obliczeniowych światowej klasy i o dużej wydajności, szerokopasmowej łączności oraz najbardziej zaawansowanych usług w zakresie danych i oprogramowania. Dzięki tej inicjatywie do 2020 r. chcemy znaleźć się w światowej pierwszej trójce systemów obliczeniowych wysokiej wydajności. Będziemy również analizować potencjalne technologie kwantowe, które mogłyby rozwiązywać problemy obliczeniowe wykraczające poza zdolności obecnych superkomputerów.
Europejska inicjatywa dotycząca przetwarzania w chmurze ułatwi naukowcom i innowatorom dostęp do danych i ich ponowne wykorzystanie, a także ograniczy koszty przechowywania danych i wysokowydajnych analiz. Otwarcie dostępu do wyników badań naukowych może przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności Europy, przynosząc korzyści przedsiębiorstwom rozpoczynającym działalność, MŚP i innowacjom wykorzystującym potencjał danych między innymi w dziedzinach medycyny i zdrowia publicznego. Może nawet doprowadzić do powstania nowych rodzajów działalności, czego dowodem jest program zbadania ludzkiego genomu Human Genome Project.
Komisja będzie stopniowo wprowadzać europejską inicjatywę dotyczącą przetwarzania w chmurze poprzez szereg działań, w tym:
- od 2016 r.: utworzenie europejskiej chmury dla otwartej nauki dla europejskich naukowców i ich współpracowników na świecie poprzez integrację i konsolidację platform e-infrastruktury, zgrupowanie istniejących chmur naukowych i infrastruktur badawczych, a także wspieranie rozwoju usług w chmurze;
- 2017 r.: otwarcie dostępu do wszelkich danych naukowych wytworzonych w ramach projektów programu w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont 2020” o wartości 77 mld euro, tak aby społeczność naukowa mogła ponownie wykorzystać ogromne ilości wytworzonych danych;
- 2018 r.: podjęcie inicjatywy przewodniej w celu przyspieszenia rozwoju technologii kwantowych stanowiących podstawę dla nowej generacji superkomputerów;
- do 2020 r.: opracowanie i wdrożenie europejskich wysokowydajnych systemów obliczeniowych, przechowywania danych oraz infrastruktury sieciowej na szeroką skalę, w tym poprzez pozyskanie dwóch prototypów superkomputerów następnej generacji, z których jeden znajdzie się w światowej pierwszej trójce, ustanowienie europejskiego centrum dużych zbiorów danych i poprawę sieci szkieletowej do celów badań i innowacji (GEANT).
Europejska chmura dla otwartej nauki i europejska infrastruktura danych będzie dostępna i przyniesie korzyści dla szeregu innych użytkowników oprócz europejskiego środowiska naukowego:
- przedsiębiorstwa zyskają tańszy i łatwy dostęp do danych i infrastruktury informatycznej najwyższej jakości, a także do wielu danych naukowych umożliwiających innowacje wykorzystujące potencjał danych. Będzie to szczególnie korzystne dla małych i średnich przedsiębiorstw, które zazwyczaj nie mają dostępu do takich zasobów.
- Przemysł odniesie korzyści ze stworzenia wielkoskalowego systemu chmury obliczeniowej, co przyczyni się do rozwoju nowych technologii europejskich takich jak chipy o niskim poborze mocy na potrzeby wysokowydajnych technologii obliczeniowych.
- Usługi publiczne skorzystają z niezawodnego dostępu do znacznych zasobów obliczeniowych i utworzenia platformy otwartych danych i usług, co może prowadzić do tańszych, lepszych i szybszych połączonych usług publicznych. Naukowcy również skorzystają z dostępu do bogatych zbiorów danych stworzonych przez służby publiczne.
Wartość publicznych i prywatnych inwestycji potrzebnych do realizacji europejskiej inicjatywy dotyczącej przetwarzania w chmurze szacuje się na 6,7 mld euro. Komisja szacuje, że na finansowanie inicjatywy przeznaczone zostanie w sumie 2 mld euro z programu „Horyzont 2020”. Zgodnie z szacunkami wartość niezbędnych dodatkowych inwestycji publicznych i prywatnych wynosi 4,7 mld euro w okresie 5 lat.
Źródło: Komisja Europejska
