(Narodowe Centrum Studiów Strategicznych)
Rekomendacje na warszawski Szczyt NATO, dotyczące Wschodniej Flanki Sojuszu, trafiły już do najważniejszych instytucji państwowych. Dokument jest wynikiem debat eksperckich, które odbyły się podczas pierwszego Forum Militarnego zorganizowanego w połowie czerwca przez Narodowe Centrum Studiów Strategicznych, jedyny w Polsce think tank zajmujący się szeroko rozumianym bezpieczeństwem.
Ideą Forum Militarnego było spotkanie decydentów, przedstawicieli instytucji wojskowych oraz ekspertów w celu wypracowanie rekomendacji na 25. Szczyt NATO w Warszawie. Program oraz format wydarzenia zrodził się wobec zmieniającej się struktury bezpieczeństwa światowego i europejskiego oraz zbliżającego się szczytu Sojuszu Północnoatlantyckiego.
– Z jednej strony mamy do czynienia z bezprawną aneksją Krymu, rosyjsko-ukraińskim konfliktem w Donbasie oraz postępującą militaryzacją Rosji i jej coraz bardziej agresywną i asertywną polityką zagraniczną. Z drugiej, wciąż nieopanowaną destabilizacją Bliskiego Wschodu i kryzysem migracyjnym. Wobec zachodzących zmian, które równocześnie stanowią zagrożenia natury militarnej, od południa po północ, dla całej Wschodniej Flanki NATO, podjęliśmy próbę dyskusji i wypracowania efektywnego sposobu zmierzenia się z nimi. Do debaty, której efektem są przekazane decydentom rekomendacje, zaprosiliśmy zarówno polskich jak i zagranicznych ekspertów – mówi Jacek Kotas, Prezes Narodowego Centrum Studiów Strategicznych.
Przyjęta formuła Forum – zamknięte warsztaty eksperckie i dyskusje w oparciu o regułę Chatham House – miała umożliwić nieskrępowaną i wolną wymianę informacji, opinii i stanowisk, a przede wszystkim doprowadzić do uzyskania optymalnych rekomendacji nie tylko na zbliżający się Szczyt NATO w Warszawie, ale także w dalszej perspektywie.
W dyskusjach eksperci zwracali szczególną uwagę na konieczność przeciwdziałania wojnie informacyjnej, w tym na potrzebę stworzenie spójnej strategii walki informacyjnej, z określeniem najważniejszych celów polityki w tym zakresie. Kolejnym ważnym tematem debat było cyberbezpieczeństwo. Wśród rekomendacji dotyczących tego obszaru znalazł się pomysł powołania dowództwa operacyjnego cyberbezpieczeństwa NATO, które koordynowałoby działania poszczególnych państw w razie wzmożonego zagrożenia cybernetycznego. W zbiorze rekomendacji eksperci pochylili się również nad takimi kwestiami jak nakłady na zbrojenia i ich celowość, rola Obrony Terytorialnej czy odpowiedź na zagrożenia militarne zza wschodniej granicy.
Uczestnicy szczególnie podkreślali istnienie potrzeby wypracowania spójnej wizji strategii zapewnienia bezpieczeństwa narodowego, która powinna być podyktowana wyłącznie dobrem państwowym oraz społecznym i pozostawać nadrzędna wobec podziałów politycznych. Polskie wydatki obronne powinny być adekwatne do rysujących się obecnie zagrożeń, zarówno konwencjonalnych, jak i nietradycyjnych, oraz uwzględniać nowe potrzeby i rozwiązania takie jak Obrona Terytorialna.
Eksperci stwierdzili też, że należy jak najszybciej wprowadzić do życia regulacje powołujące do istnienia „wojskową strefę Schengen”. Rozwiązanie to, według uczestników Forum Militarnego, wydaje się konieczne, gdyż obecny proces negocjacyjny dotyczący zasad poruszania się wojsk sojuszniczych na terytoriach sprzymierzonych może w razie dynamicznego konfliktu znacząco wydłużyć czas reakcji NATO.
Również strategia odstraszania była szeroko omawiana, a osiągnięcie jej pełnej efektywności przez środki precyzyjnego rażenia, według ekspertów nie ogranicza się jedynie do posiadania zaawansowanej technologicznie amunicji. Niezbędne są do tego nowoczesne nośniki, systemy rozpoznania oraz systemy naprowadzania, a także właściwie funkcjonujący system dowodzenia, organizacji oraz współdziałania wszystkich elementów Sił Zbrojnych. Jedynie połączenie wszystkich wymienionych powyżej czynników i stworzenie spójnego systemu targetingu umożliwi pełne wykorzystanie potencjału środków precyzyjnego rażenia.
Wszystkie rekomendacje zebrane zostały przez NCSS w jednym dokumencie i przekazane do najważniejszych instytucji państwowych, w tym m.in. do Kancelarii Prezydenta RP, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Obrony Narodowej, Sztabu Generalnego, Dowództwa Generalnego i Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych RP jak i innych instytucji administracji państwowej.