Szurowska: Saudyjczyk, Kazach i Rosjanin, czyli historia petroprzyjaźni
– Arabia Saudyjska chce zmienić petrodolary na energodolary, w tym OZE-dolary. Te ostatnie zamierza zarabiać m.in. na inwestycjach w Azji Centralnej. Królestwo jest w strategicznym aliansie z Rosją – pisze Maria Szurowska, współpracownik BiznesAlert.pl.
– Jako kraj nie jesteśmy już dłużej nazywani największym producentem ropy – powiedział książe Abdulaziz bin Salman, minister energetyk Królestwa – Chcemy być nazywani krajem produkującym energię, wszelkie jej rodzaje. (…) Chcecie zielonego wodoru? Miejcie go. Chcecie czystego wodoru? Miejcie go. Chcecie czystej energii elektrycznej? Możecie ją mieć – powiedział w kontekście potencjału produkcyjnego jego kraju, o czym wspominaliśmy w tym artykule.
Arabskie OZE-dolary będzie trzeba najpierw przewalutować z tenge. 7 marca saudyjski minister energetyki został przyjęty przez prezydenta (tak, minister przez prezydenta) Kazachstanu Kassyma-Żormata Tokajewa. Podczas spotkania obecny był też prezes saudyjskiej firmy ACWA Power, Mohammad Abunayya, który mówił o perspektywach m.in. wspólnego projektu inwestycyjnego budowy elektrowni wiatrowej o mocy 1 GW w regionie Żetysu. Po spotkaniu rządy obu krajów podpisały porozumienie w sprawie realizacji budowy elektrowni wiatrowej.
ACWA nie ogranicza się do wiatru, ani nawet do Kazachstanu. W marcu 2020 roku podpisała umowę z Uzbekistanem w sprawie zainwestowania 1,2 mld dolarów w rozwój, budowę i eksploatację 1,5-GW elektrowni gazowo-turbinowej w wilajecie syrdaryjskim. A 5 marca tego roku uzbecki prezydent Siawkad Mirzijojew podpisał 5 marca dekret o budowie dwóch elektrowni wiatrowych – oba projekty są realizowane przez ACWA Power. Jedna elektrownia wiatrowa o mocy 500 MW, wraz z powiązanymi liniami energetycznymi, zostanie zbudowana w autonomicznej Karakałpacji, w pobliżu odległego miasta Kungrad. Kolejna elektrownia o mocy 300 MW ma powstać w wilajecie bucharskim w okolicach miasta Giżduwan. Umowa podpisana przez ACWA Power i uzbecki rząd w listopadzie przewiduje inwestycje o wartości 1,1 mld dolarów; wówczas biuro Mirzijojewa oświadczyło, że ACWA Power realizuje projekty o łącznej wartości 7,5 miliarda dolarów; saudyjska firma zobowiązała się do sprzedaży energii elektrycznej wyprodukowanej w elektrowniach wiatrowych do uzbeckiej sieci krajowej przez 25 lat.
Plan Taszkientu na nadchodzącą dekadę zakłada instalację elektrowni słonecznych o łącznej mocy 5 GW i elektrowni wiatrowych o łącznej mocy 3 GW. Większość projektów wiatrowych wykonywana jest przez ACWA Power i spółkę Masdar z Abu Zabi.
OZE zasilane petrodolarami
Skąd pieniądze na tę ekspansję w głąb Azji Centralnej? Do uniezależnienia się od dochodów z oil&gas wykorzystali… wyż cen ropy naftowej wynikający z cięcia wydobycia, a także dalszą prywatyzację państwowego giganta naftowego Saudi Aramco.
Pisaliśmy o tym tutaj. Kiedy cena za baryłkę brent przekracza 80 dolarów, Saudowie mogą wyprzedawać srebra rodowe w postaci akcji Saudi Aramco. Obecne napięcia na Bliskim Wschodzie w połączeniu z redukcją wydobycia przez kraje kartelu naftowego OPEC+ utrzymują baryłkę brent w okolicach 83 dolarów. A więc można sprzedawać i ruszać przez step po zyski z OZE.
Piękna, interesowna przyjaźń
Nie od dziś wiadomo, że pieniądze i energetyka są świetnymi narzędziami nie tylko do dalszych inwestycji, ale też do wypracowania relacji, a ściślej mówiąc strefy wpływów. Kassym-Żormat Tokajew zauważył, że stosunki kazachsko-saudyjskie osiągnęły “bezprecedensowy poziom”. Jego umowy z księciem koronnym i premierem Mohammedem bin Salmanem Al Saudem “dały silny impuls do dwustronnej współpracy we wszystkich sektorach”.
– Uważamy twoją wizytę za symbol przyjaźni i bliskich więzi między dwoma państwami. Wciąż jestem pod bardzo pozytywnym wrażeniem mojej wizyty w waszym wspaniałym kraju. Wizyta była naprawdę udana. Osiągnęliśmy porozumienia w wielu obszarach, przede wszystkim w zakresie współpracy energetycznej. Jestem przekonany o świetlanej przyszłości naszych stosunków – powiedział Tokajew.
Z kolei Abdulaziz bin Salman podziękował Tokajewowi za ciepłe przyjęcie.
„Bardzo cenimy dwustronne stosunki z Kazachstanem, które mają głębokie korzenie historyczne. Arabia Saudyjska była jednym z pierwszych krajów, które wyciągnęły pomocną dłoń do Kazachstanu, który właśnie uzyskał niepodległość” – powiedział.
Dla przypomnienia: Rosja jest w strategicznym partnerstwie z Arabią Saudyjską. W grudniu Władimir Putin, prezydent Rosji odpowiedzialny za napaść na Ukrainę powiedział władcy Królestwa Arabii Saudyjskiej, że nic nie może przeszkodzić w rozwoju stosunków między ich krajami”.
– Będąc tutaj w regionie z zaplanowaną wizytą w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, skorzystałem z twojego zaproszenia, aby spotkać się z tobą i wszystkimi innymi przyjaciółmi, z którymi rozwijamy więzi przez ostatnie siedem lat – powiedział Putin podczas spotkania z saudyjskim księciem Mohammedem bin Salmanem w Rijadzie.
