Modernizacja białoruskich rafinerii
Dodał, że zakończenie trwającej obecnie modernizacji dwóch białoruskich rafinerii w Mozyrzu i Nowopołocku umożliwi głębsze przetwarzanie surowca i złagodzi nieco niekorzystny efekt wywoływany przez rosnącą cenę surowca z powodu manewru podatkowego.
Od początku 2019 r. Białoruś importuje rosyjską ropę na nowych warunkach – w wyższej cenie. Wynika to z przeprowadzanego w Rosji manewru podatkowego (rozłożonego na pięć lat) w sferze naftowej, który polega na stopniowym znoszeniu ceł eksportowych na rosyjską ropę i wzroście podatku od wydobycia surowca. Zyskuje na tym rosyjski budżet, ale manewr prowadzi do zwiększenia ceny surowca i będzie stopniowo zmniejszać opłacalność eksportu paliw wytwarzanych z niego na Białorusi.
Manewr podatkowy – jak wynika z szacunków ministerstwa finansów Białorusi – tylko w 2019 r. spowoduje dla tego kraju stratę kilkuset milionów dolarów. W latach 2019-2024 Białoruś straci z powodu zmniejszonych wpływów do budżetu i zwiększenia wydatków na zakup surowca przez rafinerie nawet 11 mld dolarów.
Mińsk próbuje uzyskać od Rosji gwarancje zrekompensowania tych strat, jednak bezskutecznie.
Białoruś poniosła również duże straty z powodu zanieczyszczenia ropy płynącej z Rosji rurociągiem Przyjaźń. W efekcie wstrzymania tranzytu ropy przez ten międzynarodowy system rurociągów, zmniejszyły się dochody Mińska z tytułu tranzytu.
„Całkowita rekompensata strat byłaby możliwa przy podniesieniu taryf tranzytowych przez białoruską część Przyjaźni o 21 proc.” – powiedział w czwartek wiceprezes białoruskiego operatora Homeltransnafty, Andrej Wiariha.
„Taka podwyżka pozwoliłaby do końca roku osiągnąć 100-procentowe wyrównanie strat” – powiedział Wiariha. Tłumaczył, że miesiąc „przestoju” oznaczał zmniejszenie tranzytu o 7 mln ton ropy, którego nie da się nadrobić.
Tymczasem Białorusi i Rosji udało się porozumieć w sprawie wzrostu białoruskich taryf od 1 września zaledwie o 3,7 proc. Daje to według wiceszefa koncernu „dodatkowe 2 mln dolarów na koniec roku”. „Ale nadal pozostaje 21 mln dolarów utraconego dochodu” – wskazał.
Z powodu zanieczyszczenia surowca Białoruś poniosła także inne straty. Białoruś nie otrzymała planowanej ilości ropy z Rosji, czasowo wstrzymały pracę i eksport paliw dwie rafinerie, doszło również do uszkodzenia instalacji w jednej z nich.
Kwestie surowcowe, w tym problem rekompensaty dla Mińska z tytułu rosyjskiego manewru podatkowego oraz ustalenie ceny na gaz z Rosji, która będzie obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. to jedne z kluczowych kwestii w obecnych negocjacjach białorusko-rosyjskich.
Od grudnia 2018 roku Moskwa otwarcie naciska na „pogłębianie integracji” z Białorusią i uzależnia dalsze gospodarcze wsparcie dla tego kraju od realizacji zapisów umowy o powstaniu państwa związkowego z 1999 r., które przewidują m.in. utworzenie wspólnych instytucji państwowych i waluty.
6 września premierzy obu krajów parafowali program działań na rzecz pogłębienia integracji.
