Bieńkowska: Trzeba ułatwić powstawanie start-upów w Europie

W Europie nie brakuje innowacyjnych pomysłów i ducha przedsiębiorczości. Jednak wielu nowym firmom nie udaje się przetrwać dłużej niż krytyczne pierwsze kilka lat lub próbują one szukać szczęścia w kraju spoza UE, zamiast rozszerzać swoją działalność w UE liczącej 500 mln potencjalnych klientów. Komisja Europejska zdecydowanie zamierza to zmienić, tak aby start-upy mogły w pełni wykorzystywać swój potencjał w zakresie innowacji i tworzenia miejsc pracy.

Wiceprzewodniczący Jyrki Katainen, odpowiedzialny za zatrudnienie, wzrost gospodarczy, inwestycje i konkurencyjność, powiedział: Lokalnie działające start-upy mogą odnieść sukces na światową skalę. Chcemy wspierać nowopowstające firmy, aby prowadziły i rozwijały działalność w Europie. Chcemy im pomagać radzić sobie z barierami regulacyjnymi, które utrudniają im pełne korzystanie z jednolitego rynku. Chcemy, aby miały zapewnioną drugą szansę, bez narażania się na napiętnowanie, jeśli nie powiodło im się za pierwszym razem. Wreszcie chcemy poprawić dostęp do finansowania poprzez pobudzenie prywatnych inwestycji z wykorzystaniem kapitału podwyższonego ryzyka.

Komisarz do spraw rynku wewnętrznego, przemysłu, przedsiębiorczości i MŚP Elżbieta Bieńkowska stwierdziła: Obecnie start-upy nie wykorzystują w pełni możliwości wynikających z jednolitego rynku. W Europie trzeba uprościć zakładanie firmy i rozszerzanie działalności. Europa powinna stać się miejscem, gdzie błyskotliwe pomysły biznesowe mają największe szanse stać się dobrze prosperującymi przedsiębiorstwami. Stawką jest tworzenie nowych miejsc pracy, innowacje i konkurencyjność w Europie.

Inicjatywa Komisji łączy szereg istniejących i nowych działań na rzecz stworzenia bardziej spójnych ram prawnych mających umożliwić rozwój start-upów i prowadzenie działalności w całej Europie, a w szczególności:

• Poprawa dostępu do finansowania: Komisja i Grupa Europejskiego Banku Inwestycyjnego uruchomiły ogólnoeuropejski fundusz funduszy venture capital. Unia Europejska zapewni inwestycje bazowe o maksymalnej wysokości do 400 mln €, a zarządzający funduszem będą musieli pozyskać co najmniej trzy razy więcej środków ze źródeł prywatnych, w tym fundusze venture capital w wysokości co najmniej 1,6 mld €. Ogólnoeuropejski fundusz będzie zarządzany przez co najmniej jednego zarządcę posiadającego doświadczenie zawodowe gwarantujące realne podejście rynkowe. Fundusz będzie stanowić uzupełnienie istniejących unijnych instrumentów finansowania, takich jak Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), europejski Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) oraz unijny program finansowania badań naukowych i innowacji „Horyzont 2020”.
• Druga szansa dla przedsiębiorców: Komisja przedstawiła wniosek ustawodawczy w sprawie prawa upadłościowego. Ma on umożliwić restrukturyzację przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej na wczesnym etapie, tak aby można było zapobiec upadłości oraz uniknąć zwalniania pracowników. Ma również ułatwić uczciwym przedsiębiorcom skorzystanie z drugiej szansy, bez narażania ich na negatywne skutki wynikające z niepowodzenia poprzedniego przedsięwzięcia biznesowego: po upływie maksymalnie trzech lat mieliby zostać w pełni zwolnieni ze swoich długów.
• Uproszczone zgłoszenia podatkowe: Komisja opracowuje również szereg uproszczeń podatkowych, w tym niedawno przyjęty wniosek ustawodawczy w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB), w którym zaproponowano wspieranie małych i innowacyjnych przedsiębiorstw, które pragną rozpocząć działalność transgraniczną. Inne inicjatywy obejmują plany uproszczenia unijnego systemu VAT i poszerzenie mających się ukazać wytycznych dotyczących najlepszych praktyk w państwach członkowskich w zakresie systemów podatkowych dla funduszy venture capital.

Inicjatywa Komisji kładzie także nacisk na pomoc w radzeniu sobie z wymogami regulacyjnymi, zwiększa wsparcie dla innowacji poprzez reformy w ramach programu „Horyzont 2020” oraz wspieranie ekosystemów sprzyjających przedsiębiorczości, w ramach których start-upy mogą nawiązywać kontakty z potencjalnymi partnerami, takimi jak inwestorzy, partnerzy biznesowi, uniwersytety czy ośrodki badawcze. Zmiany w programie „Horyzont 2020” utorują drogę do utworzenia Europejskiej Rady ds. Innowacji i przewidują wykorzystanie 1,6 mld € w latach 2018-2020 w celu wsparcia przełomowych innowacyjnych projektów realizowanych przez start-upy o dużym potencjale wzrostu. Sieć Startup Europe zostanie wzmocniona, tak aby łączyła klastry i ekosystemy sprzyjające przedsiębiorczości w całej Europe. W 2017 r. Komisja przedstawi propozycje dotyczące ustanowienia jednego portalu cyfrowego umożliwiającego łatwy dostęp online do informacji dotyczących jednolitego rynku, procedur, pomocy i porad dla obywateli i przedsiębiorstw. W ramach Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości (EEN) konsultanci ds. scale-upów oferują specyficzne usługi doradcze dla przedsiębiorstw rozpoczynających działalność w zakresie możliwości finansowania, współpracy i dostępu do transgranicznych zamówień publicznych. Komisja przyjmie szereg środków wspierających korzystanie z praw własności intelektualnej przez MŚP oraz podejmie działania na rzecz lepszego dostępu start-upów do europejskiego rynku zamówień publicznych wartego 2 bln €.

Kontekst:

W ostatnich latach Komisja zaproponowała szereg strategii politycznych (np.: unia rynków kapitałowych, strategia na rzecz jednolitego rynku czy jednolity rynek cyfrowy) mających przynieść korzyści przedsiębiorstwom nowopowstającym w Europie. Dzięki tym inicjatywom, a także dzięki działaniom państw członkowskich powstało szereg firm mających wiodącą pozycję na rynku, np. Spotify, Klarna, Adyen, Blockchain, Jobandtalent, N26, Algolia, Intercom, Cabify czy Deliveroo.

Inicjatywa Komisji ma na celu pokonanie trzech głównych przeszkód w zakładaniu firmy i rozszerzaniu jej działalności w Europie. Przeszkody te zidentyfikowano w niedawno przeprowadzonych konsultacjach społecznych.

• Dostęp do finansowania jest największym problemem dla przedsiębiorców, zarówno tych zakładających firmę, jak i tych rozszerzających swoją działalność.
• Spełnianie wymogów regulacyjnych i administracyjnych pochłania zbyt dużo energii rozwijających się firm (zwłaszcza tych zainteresowanych prowadzeniem działalności transgranicznej).
• Pomimo istnienia europejskiego jednolitego rynku liczącego 500 mln osób znalezienie odpowiednich partnerów handlowych, rynków i wykwalifikowanych pracowników jest nadal zbyt skomplikowane.