Hiszpania i Portugalia doświadczyły niedawno blackoutów. Ludzie musieli przetrwać bez dostępu do energii elektrycznej, a w pierwszym etapie również w chaosie informacyjnym. Można temu zapobiec czyniąc wcześniej stosowne przygotowania. Nie wymagają one dużych kosztów czy nakładu czasowego.
Blackout w Hiszpanii pokazał, że ogólnokrajowa przerwa w dostawie energii elektrycznej jest czymś, co może dotknąć Europę z dnia na dzień. Cyberatak, konflikt czy zwykła awaria, przyczyn może być wiele. Warto na takie zdarzenie przygotować się wcześniej, by kryzys przeczekać w spokoju, a nie strachu i niepewności.
Po pierwsze informacja
Działania obcych służb są ukierunkowane między innymi na wywołanie chaosu i strachu. Nawet jak dany kryzys nie jest przez nie sprowokowany, to właśnie przerażenie jest naszym wrogiem. Dlatego ważny jest kontakt ze światem. Z różnych przyczyn może on nie być możliwy przy użyciu laptopa czy telefonu, dlatego warto zaopatrzyć się w radio na baterie. Urządzenie powinno być proste, nie musi łączyć się przez bluetooth z głośnikiem, a działać możliwe długo, być łatwe w przenoszeniu oraz odporne. Radio jest najpewniejszym środkiem pozyskania informacji. Częstym błędem jest poleganie na samym telefonie, mimo że może on działać jako radio bez dostępu do internetu. Telefon jest wrażliwszy na uszkodzenia i może krócej działać niż proste radio.
Oficjalne informacje pozwolą nam zapoznać się z sytuacją, działać do niej stosownie i dostosować swoje plany do faktycznego kryzysu oraz działań państwa minimalizujących skutki zagrożenia.
W przypadku kryzysu ważne jest by znać sygnały alarmowe, m.in. nadawane za pomocą syren. Ich częstotliwość oraz długość może być trudna do spakowania, ale wydrukowana instrukcja przypięta np. na lodówce pozwoli nawet w chwili stresu być świadomym zagrożenia. Ze szczegółami komunikatów można zapoznać się na stronie ministerstwa spraw wewnętrznych i administracji.
Inteligentny dom wymaga inteligentnego mieszkańca
Telefon, laptop, kuchenka, lodówka… Coraz więcej rzeczy, na których polegamy napędzanych jest energią elektryczną. Jeden z czytelników Biznes Alert wspomina o swoim znajomym, który w czasie blackoutu w Hiszpanii nie mógł wejść do własnego domu. Inteligentny dom jest dogodnym rozwiązaniem, ale powinien być tak planowany, by zapewnić podstawowe działanie bez energii elektrycznej.
Nie ma co wstawiać agregatu napędzanego dieslem do kawalerki, ale warto mieć pod ręką naładowany powerbank (rozładowany jest tylko kosztownym przyciskiem do papieru) i zastępstwo dla urządzeń napędzanych energią elektryczną. W przypadku postawienia na nowoczesne rozwiązania, w domu i transporcie, warto nie oszczędzać i posiadać magazyn energii.
Warto też pamiętać, że w przypadku energii będziemy musieli bez niej przetrwać nawet dwie-trzy doby. Znalezienie zajęcia dla siebie, a zwłaszcza najmłodszych domowników, pozwoli zapewnić spokój ducha. Tu z pomocą przychodzą planszówki i inne rozrywki nie wymagające prądu.
Kuchenka turystyczna i na kryzys
Prosty palnik gazowy napędzany kartuszem gazowym to koszt poniżej 100 złotych. Zestaw nie zajmuje dużo miejsca. W razie kryzysu umożliwi nam zagotowanie wody czy przygotowanie posiłku. Ważne jest jednak, by zwłaszcza w zamkniętym pomieszczeniu, korzystać z niego zgodnie z przeznaczeniem i uwzględniając kwestie bezpieczeństwa.
Trzeba pamiętać, że sam sprzęt nie zapewni nam posiłku. Niewielki garnek, zapas wody zdatnej do picia i parę konserw na osobę umożliwi nam przeczekanie do zażegnania kryzysu. Optymalny zapas powinien zapewnić każdemu domownikowi przetrwanie na 72 godziny. Dodatkowo warto przećwiczyć korzystanie ze zgromadzonego sprzętu i np. podłączanie kartusza. Nie trzeba robić lekcji z Przysposobienia Obronnego, całość można wpleść jako atrakcję majówkowego grilla lub biwak. Dzieciom, oczywiście pod nadzorem, sprzęt można pokazać w formie zabawy podczas pikniku czy wypadu pod namiot. Należy jednak pamiętać, by otwarty ogień rozpalać tylko w miejscach wyznaczonych i w trakcie odpowiednich warunków.

BOB Twoim najlepszym przyjacielem
BOB (ang. bug out bag) to torba zawierająca wszystko, co niezbędne na wypadek ewakuacji. Obecnie częściej przybiera formę plecaka. Pozwala być gotowym na różne sytuacje kryzysowe, nie tylko blackout. Przykładowy zestaw został przedstawiony w 2022 roku w poradniku Rządowego Centrum Bezpieczeństwa „Bądź gotowy: poradnik na czas kryzysu i wojny”.
- Radio na baterie wraz z zapasowymi bateriami.
- Latarkę z zapasowymi bateriami.
- Najpotrzebniejsze dokumenty, nie tylko pomagające zidentyfikować osobę ale m.in. akt własności mieszkania, urodzenia czy ślubu. Autorzy roztropnie wskazują, że warto zabrać też pendrive ze skanami.
- Gwizdek, przydatny jako sygnał alarmowy.
- Zapalniczka lub zapałki. Niektóre inne źródła wskazują krzesiwo, jako niezawodne. Jest to też najtrudniejsze w użyciu, dlatego zalecam potraktowanie go jako zapasowego źródła ognia.
- Maski oddechowe i ochronne, należy pamiętać, że poradnik powstał w 2022 roku, w czasie obostrzeń pandemicznych. Warto jednak nie przekreślać tego punktu, w czasie ewakuacji może występować duża obecność pyłu, dymu lub substancji szkodliwych. Maski antypyłowe lub antysmogowe mogą być dobrym pomysłem.
- Mapa z lokalnymi drogami, kompas, busola lub GPS. W przypadku kryzysu nie ma co polegać na smartphonie, zależnym od energii elektrycznej, który będzie nam służył do wielu rzeczy drenując baterie. Warto zaopatrzyć się w fizyczną mapę, nauczyć się ją czytać i dodać do zestawu narzędzie pomagające odnaleźć się w terenie. Chociażby kompas.
- Posiłki na dwa dni. Mogą to być racje wojskowe, konserwy, batony lub inne posiłki łatwe w przechowywaniu oraz przygotowaniu. Do tego osprzęt niezbędny do otwarcia (np. otwieracz do puszek). Warto zgromadzić jednak zapasy na czas dłuższy, konkretnie 72 godziny.
- Nóż, ołówek i notes.
- Komplet sztućców. Polecam albo niezbędniki wojskowe, albo sporki. Warto rozważyć też dodanie menażki, lub składanej miski turystycznej i kubka.
- Apteczka, która powinna zawierać leki indywidualne, środki przeciwbólowe i gorączkowe, specyfiki przeciwko problemom żołądkowym, termometr, pęsetę, opatrunki różnego typu.
- Śpiwór.
- Worki na śmieci, które mają wiele zastosować np. mogą służyć do przenoszenia wody czy ochronić bagaż przed deszczem.
- Ubrania na zmianę. Należy pamiętać, że BOB ma zapewnić przetrwanie w 72 godziny, w trudnych warunkach. Ważna jest więc praktyczność odzieży.
- Mydło, żel do dezynfekcji
- Kombinerki, łom, narzędzie wielofunkcyjne. Można ograniczyć się do multitoola, ewentualnie w łom wyposażyć tylko plecak jednej osoby.
- Gotówka w niewielkich nominałach. W czasie kryzysu inna forma płatności może nie być przyjmowana, a reszta wydawana.
- Butelka filtrująca z nowym filtrem. Niektóre inne źródła wskazują tabletki do uzdatniania wody lub oddzielny filtr.
- Gumy, sznurki, trytytki.
- Dołączona do plecaka kartka z nazwiskiem i adresem.
Przykładowy zestaw BOBa przedstawia również Sztab Generalny w swoich mediach społecznościowych.