Ograniczenia w eksporcie energii elektrycznej z Polski mogą prowadzić do wyższych cen prądu w regionie – wynika z analizy przeprowadzonej przez Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (Acer). Zdaniem unijnych ekspertów, złagodzenie tych barier mogłoby obniżyć ceny energii w okresach, gdy produkcja z odnawialnych źródeł, takich jak wiatr i słońce, jest ograniczona.
W swoim raporcie Acer przywołuje sytuację z 12 grudnia 2024 roku, gdy przez godzinę występowało zjawisko tzw. dunkelflaute – czyli niskiej produkcji energii ze źródeł odnawialnych w Europie. W tym czasie cena prądu w Polsce wynosiła 165 EUR/MWh, podczas gdy w sąsiednich Niemczech osiągnęła aż 936 EUR/MWh.
Mimo tak dużej różnicy cen, eksport polskiej energii był ograniczony przez mechanizmy przydziału zdolności przesyłowych (allocation constraints), co – zdaniem Acer – uniemożliwiło obniżenie kosztów energii w regionie.
Krytyka polskiej oceny wystarczalności mocy
Acer w swojej analizie oceniła polską krajową ocenę adekwatności zasobów wytwórczych (generation resource adequacy assessment), która określa, czy kraj posiada wystarczające zasoby do zabezpieczenia dostaw energii oraz czy konieczne są dodatkowe mechanizmy wsparcia, takie jak rynek mocy.
Zdaniem unijnych regulatorów, Polska nie doszacowała dostępnej zdolności importowej oraz całkowicie pominęła znaczenie eksportu energii. W rezultacie analiza nie uwzględnia pełnych korzyści płynących z transgranicznego handlu energią, który mógłby zmniejszyć koszty w całym systemie elektroenergetycznym.
Braki w polityce energetycznej
Acer zwróciła również uwagę na inne niedociągnięcia w polskiej ocenie. Wskazano m.in., że:
• Nie uwzględniono pełnego potencjału odpowiedzi strony popytowej (demand-side response), czyli mechanizmów pozwalających odbiorcom na elastyczne dostosowanie zużycia energii w odpowiedzi na zmieniające się ceny.
• Nie przeanalizowano wystarczająco roli magazynów energii, które mogłyby stabilizować system i ograniczać konieczność utrzymywania drogich rezerw mocy.
Zdaniem Acer, usunięcie barier w rozwoju magazynów energii i mechanizmów odpowiedzi popytowej mogłoby zmniejszyć potrzebę dalszego utrzymywania rynku mocy w Polsce.
Rekomendacje dla Polski
W świetle przedstawionych wniosków Acer zaleciła polskiemu Ministerstwu Klimatu i Środowiska oraz Operatorowi Systemu Przesyłowego (PSE) ponowne przeanalizowanie i ewentualną aktualizację oceny adekwatności mocy.
Polska analiza stanowi uzupełnienie europejskiej oceny adekwatności zasobów wytwórczych, którą każdego roku przeprowadza ENTSO-E – organizacja zrzeszają operatorów systemów przesyłowych w Unii Europejskiej. Zgodnie z regulacjami unijnymi, Acer ma obowiązek weryfikować krajowe oceny i wskazywać rozbieżności względem europejskiej analizy.
Montel News / Mateusz Gibała
Polska odpiera zarzuty o trucie Niemców. Jest kolejne dementi
