AtomEnergetykaWszystko

Jakóbik: Euratom blokuje targ Węgry-Rosja. Kto zablokuje podejrzane umowy z Gazpromem?

Elektrownia atomowa Paks na Węgrzech. Fot. Wikimedia Commons

Elektrownia atomowa Paks na Węgrzech. Fot. Wikimedia Commons

KOMENTARZ

Wojciech Jakóbik

Redaktor naczelny BiznesAlert.pl

KE podtrzymała zastrzeżenia do realizacji rosyjsko-węgierskiego kontraktu na budowę dwóch nowych reaktorów w węgierskiej elektrowni atomowej w Paks, co może zmusić Budapeszt do zmiany warunków – podała agencja Reutera, powołując się na źródła UE. “Financial Times” komentuje, że decyzja KE stanowi cios dla Orbana, który zabiegał o względy Kremla mimo konfliktu na Ukrainie – depeszę Reutesa na ten temat przetłumaczyła Polska Agencja Prasowa.

Informacje Financial Times są nieoficjalne. Ze względu na bezpieczeństwo narodowe Budapeszt zdecydował o utajnieniu na 30 lat umowy z rosyjskim Rosatomem o rozbudowie elektrowni atomowej w Paks. Umowę w tej sprawie podpisał na początku 2014 roku premier Węgier Wiktor Obran oraz prezydent Rosji Władimir Putin. Została ona zatwierdzona w grudniu zeszłego roku wśród oskarżeń Budapesztu o podkopywanie solidarności europejskiej w obliczu trwającej wojny na Ukrainie.

Euratom miał sprawdzić, czy umowa Węgrów z Rosatomem nie zawiera niedozwolonych klauzul. Jeżeli informacje Financial Times potwierdzą się, oznacza to, że europejska agencja atomowa zgłosiła zastrzeżenia do zakupu paliwa atomowego dla Paks w całości u Rosjan. Byłoby to niezgodne z zasadami wolnej konkurencji, które wymuszają na krajach Unii Europejskiej dywersyfikację źródeł surowców, technologii czy usług jak dostawy paliwa do elektrowni jądrowych.

Jeżeli Węgry nie zastosują się do zaleceń Euratomu i nie zmodyfikują porozumienia o rozbudowie albo Komisja Europejska zgłosi weto wobec transakcji, a Budapeszt będzie ją realizował, na mocy Traktatu o Euratomie będzie musiał liczyć się ze sprawą w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości oraz ewentualnymi konsekwencjami finansowymi.

Casus Paks pokazuje jak istotnym narzędziem kontroli współpracy państw europejskich z Rosją byłaby agencja gazowa na wzór Euratomu, której powołanie postulowali Polacy na początku forsowania koncepcji Unii Energetycznej. Pomysł został zredukowany do kontroli klauzul i udziału KE w negocjacjach gazowych ze względu na opór krajów jak Niemcy i Francja wobec takiego rozwiązania. Tłumaczyły go niechęcią do tworzenia traktatu o kolejnej agencji, tym razem gazowej. Jednakże w istocie te państwa pragną prowadzić unilateralną politykę gazową wobec Rosji, tak jak Wiktor Orban chciał w sektorze atomowym. Po raz kolejny okazuje się, że w Unii Europejskiej silniejszym wolno więcej.

Jeżeli Bruksela nie chce, aby kraje jak Węgry odwróciły się na dobre od integracji europejskiej musi pokazać konsekwencję w swoich działaniach. Skoro blokuje porozumienie Węgrów z Rosjanami, to powinna także opublikować wyniki śledztwa antymonopolowego w sprawie nadużywania pozycji monopolisty w regionie Europy Środkowej i Wschodniej przez Gazprom. Według deklaracji przedstawicieli Komisji miało ono zostać przyspieszone. W dalszej kolejności Komisja powinna we współpracy z Radą Europejską i Parlamentem Europejskim wdrożyć rozwiązania chroniące rynek przed nieuczciwymi praktykami Gazpromu, jak zakaz określonych klauzul w umowach gazowych i ustandaryzowany wzór kontraktu.


Powiązane artykuły

Fabryka engie services, zdjęcie ilustracyjne, foto: goodonepr.prowly.com

Dekarbonizacja: przemysł obniża emisje i koszty

Rosnące zapotrzebowanie na energię w przemyśle i wysokie ceny uprawnień do emisji CO₂ stawiają przed polskimi firmami pilne wyzwania dekarbonizacji....
OZE, foto: orlen

Orlen pozyskał 2,5 mld zł na zieloną transformację

Grupa Orlen zakończyła sukcesem emisję zielonych euroobligacji o wartości 600 mln euro (ponad 2,5 mld zł). Spółka przeznaczy środki na...
Stacja ładowania Ekoen na MOP. Fot. Ekoen

Polska firma zwycięzcą mega przetargu na szybkie ładowarki przy sieci dróg TEN-T

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad rozstrzygnęła przetarg na dzierżawę terenów pod ogólnodostępne stacje ładowania samochodów elektrycznych dużej mocy w...

Udostępnij:

Facebook X X X