Czy warto wykorzystać szansę wartą 320 miliardów euro? Oczywiście. O tym jak to osiągnąć można przeczytać w najnowszym raporcie fundacji Ellen MacArthur najbardziej znanej orędowniczki idei gospodarki o obiegu zamkniętym – pisze redaktor portalu BiznesAlert.pl, Agata Rzędowska.
W dokumencie który powstał przy udziale specjalistów związanych z Ellen MacArthur Foundation rok 2025 jest wskazywany jako ten, w którym część inwestycji związanym z przejściem w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym dojdzie do skutku. Korzyści jakie wymieniane są w nowym modelu to przede wszystkim zmniejszenie oddziaływania potencjalnych kryzysów na gospodarki. Odejście od marnotrawienia zasobów na rzecz ich wielokrotnego wykorzystania w dobrze zaprojektowanym modelu przyniesie korzyści także społeczne – jak wynika z analiz
Gospodarka o obiegu zamkniętym powinna być prowadzona nie tylko centralnie. Powinna być wdrażana zarówno na poziomie państwa członkowskiego, regionu czy miasta. Barierą we wprowadzaniu gospodarki o obiegu zamkniętym wymienianą w raporcie jest brak prowadzenia odpowiednich inwestycji. Długotrwałe cykliczne działania nie zawsze wprost wpisują się w procesy inwestycyjne małych firm. Płaski model zarządzania nie będzie przynosić spodziewanych rezultatów – przekonują specjaliści. Aby kraje członkowskie odniosły pożądany sukces i stały się częścią gospodarki o obiegu zamkniętym specjaliści wymieniają osiem elementów, które zdeterminują osiągnięcie celu.
1. Inna logika tworzenia produktów. Musi być ona poprzedzona inwestycjami w innowacje, ale zapewni stabilny rozwój przedsiębiorstw, da stabilne zatrudnienie i wesprze dojście do 17 celów zrównoważonego rozwoju. Specjaliści wskazują, że skala, którą osiągnięto w Europie dzięki integracji rynków pozwala na wykorzystanie szansy jaką niesie ze sobą gospodarka o obiegu zamkniętym.
2. UE potrzebuje odnowienia przemysłu jak i inwestycji. W kontekście gospodarki o obiegu zamkniętym inwestycje są elementem najistotniejszym. Ograniczenie inwestycji w przemysł odbijać się będzie na krajach członkowskich wtedy gdy nastąpi kolejny kryzys gospodarczy. Należy wypełnić nisze, które się pojawiają i szybko cieszyć się z korzyści jakie przyniosły. Należy przeznaczać znacznie więcej na inwestycje w przemysł; 6% PKB to za mało by móc myśleć o rozwoju.
3. Inwestowanie w badania i rozwój w obszarze pojazdów elektrycznych, autonomicznych, start-upy działające w modelach współdzielenia, beztlenowe trawienie, ekologiczne rolnictwo i budownictwo to dziś mniej niż 10 procent rynku. Celem na najbliższe lata powinno być pokrycie 90% rynku. Tam gdzie ekonomia współdzielenia rozwija się widać wyraźny wzrost gospodarczy.
4. Do 2025 roku należy zainwestować 320 miliardów euro aby przejście w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym było pełne. Możliwe będzie osiągnięcie tego poziomu dzięki korektom dotychczasowych działań oraz współpracy z poszczególnymi branżami. Podstawowymi obszarami inwestycji powinny być:
- systemy mobilności – w tym tworzenie zintegrowanych systemów mobilności współdzielonej, projektowanie pojazdów dla gospodarki o obiegu zamknięty i skupienie się na regeneracji komponentów w łańcuchu dostaw. Przewidywany poziom inwestycji to 135 miliardów euro.
- systemy żywności – w tym obszarze potrzebne będzie doinwestowanie rolnictwa aby osiągać wysoką produktywność przy jednoczesnym rozwoju produkcji w zamkniętych przestrzeniach w miastach oraz wsparcie prac nad nowymi źródłami substancji odżywczych. Szacowane inwestycje powinny zamknąć się w 70 miliardach euro.
- systemy budowlane – w tym obszarze finansowania wymaga projektowanie budynków jak i wprowadzenie modelu zamkniętego w projektowaniu użytkowaniu i rozbiórce, nowy model powinien obejmować projektowanie rozwiązań dla miast. W ten obszar należy zainwestować 115 miliardów euro.
5. Zmiejszenie ryzyka związanego z ponoszeniem kosztów przez poszczególnych przedsiębiorców będzie efektem tego, że każdy producent będzie miał łatwiejszy dostęp do surowców, nie będzie też ponosił wysokich kosztów związanych z ochroną środowiska. Projektowanie i wytwarzanie produktów mających zastosowanie przez lata będzie miało duże znaczenie między innymi w takich obszarach jak energetyka.
6. Osoby odpowiedzialne za kształtowanie polityki centralnej, regionalnej i lokalnej powinny koncentrować się na czterech obszarach działania: ustaleniu kierunku przejścia, usuwaniu barier politycznych, ułatwienia współpracy i rozwoju innowacji w obszarze łańcucha wartości. Takie działania mają pobudzić inwestorów do konkretnych ruchów.
7. Ciała kierownicze przedsiębiorstw powinny podejmować z wyprzedzeniem działania mające na celu nowoczesny rozwój firm w modelu zamkniętym.
8. Potrzebna jest synergia pomiędzy tym co zawiera europejska agenda dotycząca cyfryzacji a gospodarką o obiegu zamkniętym.
W opracowaniu Fundacji Ellen MacArthur znajdujemy spojrzenie dalece wybiegające poza ramy Europy. Tworzone standardy według specjalistów działających na rzecz organizacji mogą stać się standardami globalnymi. Jednak to kraje Europejskie mają szansę stać się liderami nowoczesnego przemysłu, od których rozpocznie się szeroko sięgająca zmiana.